ISITMA HAVALANDIRMA VE KLİMA SİSTEMLERİNDE ENERJİ EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 9

VRV SİSTEMLER
Tek bir dış üniteye (veya dış ünite grubuna) tek bir bakır boru hattı ile bağlanabilen çok sayıda iç ünite ile tüm bağımsız mekanlarda ısıtma ve/veya soğutma ve kısmi havalandırma yaparak istenilen iklim koşullarını sorunsuz sağlayan bir klima teknolojisidir.

Soğutma sırasında, uygun dış ortam şartları mevcutken, dış hava - dönüş havası karışım damperi kullanılarak taze hava oranı arttırılabilir ve böylece kompresör kullanılmadan soğutma yapılabilir. Bu şekilde karışım havası damperlerinin kontrol edilmesi durumu ekonomizör olarak adlandırılır. Bu işlem; sıcaklık kontrolü ve entalpi kontrolü olmak üzere iki biçimde gerçekleştirilebilir.

Zon kontrolünün faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Gün ve mevsimlere göre değişen ısıtma/soğutma ihtiyaçlarına göre sistemin kendisini uyarlaması,
• Bölgelerin ayrı ayrı sıcaklıklara ayarlanabilmesi,
• Binanın her yerinde homojen konfor şartlarının sağlanması,
• %30’a varan enerji tasarrufu

Son yıllarda bireysel ısıtma sistemlerine doğru bir tercih kayması ortaya çıktığı
görülmektedir. Bu tercihe toplu ısınmada sıcaklık tercihi yapılamaması ve enerji
tasarrufuna ilişkin önlemlere tüm kullanıcıların özen göstermemesi yol açmaktadır.

Çok sayıdaki binanın ısıtma sisteminin tek bir ısı merkezine bağlı olduğu sistem, bölgesel ısıtma olarak tanımlanmaktadır. Uzaktan ısıtma olarak da adlandırılan bu sistemde ısı merkezi ayrı bir binaya yerleştirilmekte, burada üretilen sıcak su ya da buhar, boru ve kanallarla binalara kadar dağıtılmaktadır. Buna göre doğru cevap D dir.

Alttan Dağıtma Alttan Toplama Sistemi: Bu sistemde bodrum katına yerleştirilen sıcak su kazanından ana besleme hattı çıkmaktadır. Dağıtma kollektöründen yatay ana besleme boruları ile bodrum katı tavanındaki seviyeden istenilen noktalara doğru sıcak suyun dağıtımı yapılmaktadır. Bu noktalardan besleme kolonları vasıtasıyla sıcak su üst katlara kadar ulaştırılır. Radyatörlere sıcak suyun girişi kolonlardan yapılır. Radyatör çıkışları ise yine dönüşe yerleştirilen kolonlara bağlanarak gerçekleştirilir. Sonuç olarak gidiş hattında bir gidiş kollektörü, dönüş hattında ise bir dönüş kollektörü bulunmaktadır.

Sıcak sulu merkezi ısıtma sistemlerinde çoğunlukla 90/70’lik sistem uygulanmaktadır. Bu sistemde kazan çıkışındaki su sıcaklığı 90°C olup, kazan dönen su sıcaklığı 70°C’dir. 90/70’lik sistem klasik sistem olarak da adlandırılmakta olup ısıtma sisteminin tasarımına yönelik tüm tablo ve çizelgeler bu sisteme göre hazırlanmıştır.

Döşeme sıcaklığının 22°C-23°C’ leri geçmemesi gerekmektedir. Döşeme sıcaklığının bu değerlerin üzerine çıkması durumunda ayaklarda şişme ve sorunlar ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla bu bir dezavantaj oluşturur cevap D dir.

Isıl konforun önemli faktörlerinden birisi ortamdaki hava hızıdır. Ortamdaki hava akımı radyatörlü ve konvektörlü sistemlere göre daha azdır. Bu durum daha konforlu bir ortam oluşmasını sağlar. Bu avantajlı bir durumdur dolayısıyla doğru cevap B' dir.

Kaskad sisteminin başlıca avantajları şu şekilde ortaya konulabilir:

•Özellikle geçiş mevsimlerinde tek kazanın düşük kapasitede verimsiz çalıştırılması yerine; bir, iki ya da üç cihaz tam kapasiteyle çalıştırılarak verimli bir işletme ortaya çıkar.
• Duvar tipi kaskad cihazlar, kazan dairesinde çok az yer kapladığından kazan dairelerinin geri kalan kısımları farklı amaçlar için kullanılabilir.
• Tek bir kazan söz konusu olmadığından kullanılan su hacmi daha az olacaktır. Bundan dolayı da daha az su kütlesi ısıtılacak ve dolaştırılacaktır.
• Cihazın su hacminin küçük olması, suyun daha kısa sürelerde istenilen sıcaklık değerine ulaştırılmasını sağlayacaktır.
• Kaskad sisteminde kullanılan duvar tipi kazanların gövdesi küçük olduğundan ışınım kayıpları da doğal olarak daha azdır.
• Kaskad sistemi, uygulanma mantığı gereği birden fazla duvar tipi kazana dayandığından, bakım ve arıza durumunda yedeklenme olanağı vardır.

Belirli bir kw güçle çalışma durumuna göre enerji verimliliği sınıflara ayrılmıştır. Buna göre en yüksek verime sahip cihaz sınıfı A sınıfı ürünlerdir. Doğru cevap C dir.

En çok bilinen ve yaygın olarak kullanılan kompresör tipleri;

Scroll kompresör

Rotary kompresör

Santrifüj kompresör

Vidalı kompresör dür dolayısıyla doğru cevap Edir

Motor %80 devirle çalışırken, tam devirdeki güç harcaması ile kıyaslandı­ğında enerji harcaması %50 oranına düşer. Doğrusu bu şekilde olduğu için 4. Bilgi hariç hepsi doğrudur. Dolayısıyla cevap  D seçeneğidir.

Hissedilen ortam sıcaklığı statik ısıtmaya göre daha düşük olur, hava hareketi de hissedilen sıcaklığı ayrıca düşürür bu yüzden daha düşük değil daha yüksek oda sıcaklığına ihtiyaç duyulur. Dolayısıyla cevap A seçeneğidir.

Aydınlatmadan olan kazançları azaltma önlemlerinden biri olarak yapılması gereken seçenek C şıkkıdır. Diğerleri ofis makineleri ve havalandırmayı koşullara göre ayarlamakla ilgili önlemlerdir.

Verilen bilgiler içerisinde doğru olan seçenek B şıkkıdır. Diğer bilgiler tam tersi durumları ifade etmektedir.

Doğru seçenek B şıkkıdır. Çünkü ısı salınımlı değil ısı geri kazanımlı olması gerekmektedir.

Su Soğutmalı VRV Isı Geri Kazanımlı (Water Cooled Heat Recovery): Heat recovery VRV’den farkı ısının hava soğutmalı kondenser ile dışarı atılmayıp, su soğutmalı kondenser yoluyla dışarı atılmasıdır. Sistem aynı anda hem ısıtma hem de soğutma amaçlı kullanıma imkân verir. Sistemin ısı geri kazanımlı hale dönmesi için yön değiştirme kutularının ilave edilmesi yeterli olacaktır. Bu bağlamda doğru cevap C dir

C şıkkı haricinde Verilen seçeneklerde yapılanlar bireysel soğutma sis­temlerinde enerji tasarrufu sağlanabilmesi için başlıca yapılması gerekenlerdir. Gündüz havalandırma yapmak enerji tasarrufu sağlamaz Bu bağlamda doğru cevap C dir.

III. ve IV. seçeneklerde verilen bilgiler dışında Hava perdesi Kışın içerideki sıcak havayı, yazın da klimanın sağladığı serinliği koruyarak enerji tasarrufu sağlar. Ayrıca depolanmış sebze, meyve, et ve her türlü gıdanın bozulmasını önler ve taze kalmasını sağlar. Bu bağlamda doğru cevap B' dir.