İŞ YAŞAMINDA RİSK ETMENLERİ VE YÖNETİMSEL FAKTÖRLER

İşten tatmin alamamak veya işi sevmemek

Örgütsel destek algısı

Çalışanın maaş dışı yararlar (frienge benefits) kapsamına girmemesi

Aşağıda bazı ses örnekleri ve desibel olarak gürültülü seviyeleri verilmiştir.

0 dB = Duyulabilir en zayıf sesler

10 dB = Yaprak hışırtısı, fısıltı

20 dB = Çok sessiz bir mekân

30 dB = Alçak sesle konuşma

40 dB = Sessiz bir ofis 50 dB = Normal konuşma

60 dB = Yoğun ofis

70 dB = Gürültülü radyo veya TV

80 dB = Yoğun cadde

90 dB = Yakından geçen ağır vasıta

100 dB = Yol matkabı

110 dB = Motorlu zincir testere

120 dB = Perçinleme makinesi

140 dB = Yakından havalanan jet

Fiziksel İş Koşulları

Nominal çalışma saatleri, yani çalışanın işte geçirdiği kabul edilen süre ile gerçek çalışma saati, yani çalışanın iş görevlerini yerine getirmek için geçirdiği zaman arasında farklılıklar vardır. Bir ofis çalışanı için işyerinde, elektronik postalarına bakmak, İnternet’te vakit geçirmek, kalem açmak, çay molası vermek, yemek yemek, arkadaş sohbeti etmek için kullandığı zaman gerçek çalışma süresini kısaltmaktadır. Üretim içinde çalışan mavi yakalı çalışanlar, ofis çalışanları kadar zamanlarını serbestçe planlayamazlar. Üretim alanında işler birbirine bağlı ve süreklidir; çalışanlar, ancak dinlenme molalarında işi bırakabilirler ve bu molalar da gerçek çalışma saatlerini kısaltmaktadır.

İş basitleştirme, üretim sahasındaki işlerin parçalarına ayrılması ya da yapılması gereken işlerin sayısının azaltılması yoluyla görev etkinliğini artırmayı amaçlayan bir yaklaşımdır.

İşyeri binasının şehir merkezinde ya da kırsalda olması, çalışanların çocukları için kreşin bulunması, otoparkının olması, otoparkın işyeri binasında, yakınında ya da uzağında olması gibi konular işyerinin yerleşkesi başlığı altında yer alan başlıca konulardır. İşyerinin şehir merkezinde bulunması; alışveriş mağazaları, restoranlar, sosyal mekânlara yakınlığı nedeniyle özellikle genç ve bekâr çalışanlar tarafından bir avantaj olarak algılanır. İşyerinin yerleşkesi, işyeri binasının konumlandığı yerdir

İşyeri binasının şehir merkezinde ya da kırsalda olması, çalışanların çocukları için kreşin bulunması, otoparkının olması, otoparkın işyeri binasında, yakınında ya da uzağında olması gibi konular işyerinin yerleşkesi başlığı altında yer alan başlıca konulardır. İşyerinin şehir merkezinde bulunması; alışveriş mağazaları, restoranlar, sosyal mekânlara yakınlığı nedeniyle özellikle genç ve bekâr çalışanlar tarafından bir avantaj olarak algılanır.

İşyerlerinde şiddet davranışlarına pek çok örnek verilebilir. Bunlar; cinayet, tecavüz, hırsızlık, yaralama, dövme, tekmeleme, taciz, yumruk atma, tırnaklama, sıkma, sıkıştırma, tükürme, sinsice yaklaşma, rahatsız edici mesajlar bırakma, iş araç - gereç ve gereklilikleriyle ilgili engellemelerde bulunma gibi fiziksel saldırı içeren davranışlar; zorbalık, şantaj, dinsel, etnik ya da cinsiyet dâhil her türlü ayrımcılık; tehdit, gözdağı vermek, dışlama, isim takma, düşmanca davranmak, eziyet etmek, zulmetmek ve mağdur etmek, kaba, saldırganca tavır içine girmek, kinayeli konuşmak, kasıtlı sessizlik, kabul edilemez dolaylı imalar, sinir gösterileri, bağırma, küfür, hakaret ve benzeri kötü muamele şeklinde olabilir.

Örgüt yönetimi verimlik ve maliyetleri düşürmeyi hedef alarak çalışanlara yönelik olumlu faaliyetleri geri plana ittiğinde ise işler daha kötüye gitmeye başlar. Örgütün aşırı hiyerarşik bir yapısının olması, insanı hiçe sayan tamamen iş sonuçlarına yönelik bir yönetim anlayışının olması, örgüt içi iletişimin yetersizliği, çalışanların düşünce, öneri ve şikâyetlerini iletecek sistemlerin olmayışı kötü yönetime örnek olarak verilebilir

Psikolojik yorgunluk, fizyolojik yorgunluk gibi kolayca anlaşılabilen bir yorgunluk değildir. Ancak psikolojik yorgunluk, sonuçları itibarıyla çalışanı oldukça rahatsız edici bir durumdur. Psikolojik yorgunluk kendini aşırı gerginlik, alınganlık, sinirlilik, öfke, odaklanma güçlüğü, mantıklı düşünememe gibi belirtilerle gösterir.

İşyerinde ışıklandırma ile ilgili önemli bir başka konu ise ışığın parlaması, yani çalışanın gözünün alışabileceğinden çok daha şiddetli ışığa maruz bırakılıp bırakılmadığıdır. Parlama, ışık kaynağından ya da bilgisayar, pencere vb. ışığı yansıtan yüzeyden geliyor olabilir. Parlayan ışık, gece karanlığında aniden açılan ışık kaynağının yarattığı etkiye sahiptir. Kişinin görüş alanında belirsizliğe ve etrafı net olarak algılayamamaya neden olur. Çalışanlar açısından parlayan ışık, çıkarılan işlerin hatalı olmasına neden olarak iş performansını ve kalitesini düşürür. Işığın parlamasını engellemek için ışığın parladığı ya da yansıdığı yüzeyler boyanabilir, işçilerin siperliği olan miğfer veya şapka kullanmaları yoluna gidilebilir, parlamaya neden olan yansıtıcı yüzey ortamdan kaldırılabilir ya da parlamayı engelleyecek şekilde kaplanabilir.

Haftalık çalışma süresinin 35 saatin altında olması yarı zamanlı çalışma olarak
tanımlanır.

Doğru cevap C şıkkıdır.

İş çevresinde gürültünün çalışan üzerinde yarattığı psikolojik olumsuzluklara huzursuz ve sinirlilik hali, fizyolojik sonuçlara ise uykusuzluk ve işitme kaybı örnek olarak verilebilir.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Örneğin, iş yerinde yangın ekipmanları kırmızı, tehlikeli alanlar sarı renkle işaretlenir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Trafik yoğunluğunun azalması, çalışanların iş tatmini, vakit kaybetmeden işe koyulmaları, dolayısıyla çalışan verimliliği ve etkililiğinin artması esnek çalışmanın pek çok avantajı arasında sayılabilir. Aslında esnek çalışma, çalışanların iş alışkanlıklarında, işe gidip gelme saatlerinde, aile hayatlarına ayırdıkları zamanda seçenek sahibi olmalarını sağlar. Bu durum çalışan açısından kişisel bir özgürlük olarak algılanmaktadır. Çalışanlar, bu durumdan memnun olmaktadır.
Özetle esnek çalışma uygulaması çalışanın işten ayrılma niyetini ve hastalık, çocuk bakımı gibi mazeretler göstererek işe devamsızlık yapma olasılığını azaltmaktadır. Yine, esnek çalışma uygulaması çalışan verimliliğini ve iş tatminini artırmaktadır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Türkiye’de 4857 sayılı İş Kanunu’na göre vardiyalı çalışan işçilerin çalışma süreleri günde 7,5 saat ve haftada 45 saattir.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Modern üretim yönetimi sistemlerinin gelişiminde, en önemli isimlerden biri Amerikalı mühendis Henry Ford’dur. Henry Ford, iş basitleştirme yöntemini ilk kez kullanarak montaj hattı kurmuştur.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Genel olarak bakıldığında işyerinde şiddetin en çok gözlendiği sektörün hizmet sektörü olduğu görülmektedir.

Doğru cevap A şıkkıdır.