İŞ SAĞLIĞI YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 9

Radyasyon görevlilerinin kullandığı, iyonlaştırıcı radyasyonun sebep olduğu birikmiş toplam dozu ölçmek ve kaydetmek için kullanılan küçük taşınabilir cihazlara dozimetre denir.

Başlıca beş iyonlaştırıcı radyasyon çeşidi; alfa parçacıkları, beta parçacıkları, X-ışınları, gama ışınları ve nötronlardır. Infrared (IR) ışınları iyonlaştırıcı radyasyon çeşidi değildir.

Bilgilendirme işareti: Yasak işareti, uyarı işareti, emredici işaret, acil çıkış ve ilk yardım işaretleri dışında bilgi veren diğer işaretlerdir.

Yasak işareti ile ilişkilidir ve kırmızı renkle gösterilir.

Oksitleyici madde: Özellikle yanıcı maddelerle olmak üzere diğer maddeler ile de temasında önemli ölçüde ekzotermik reaksiyona neden olan maddelerdir.

Emredici işaretler, uyulması zorunlu bir davranışı belirleyen işaretlerdir.

Kilitleme, çalışanların tehlikelerden korunması için, ekipmanların kontrolsüz hareketini ve enerjisini engelleme metodudur.

Periyodik kontrol, iş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliğinde
belirtilen aralıklarda ve belirtilen yöntemlere uygun olarak yetkili kişilerce yapılan muayene, deney ve test faaliyetlerine verilen addır.

Tıbbi radyasyon Yapay radyasyon kaynaklarından ve nükleer maddelerden yayılan radyasyon olup doğal radyasyon olarak kabul edilmez.

Başlıca beş iyonlaştırıcı radyasyon çeşidi vardır: Alfa parçacıkları, Beta parçacıkları, X ışınları, Gama ışınları ve Nötronlar...

Söz konusu adımlar sırasıyla: 

1. Duruş için hazırlık yapılması
2. Ekipmanın durdurulması
3. Tüm enerji kaynaklarının izole edilmesi
4. Kilit ve etiketlerin yerleştirilmesi
5. Depolanmış enerjinin boşaltılması
6. Ekipmanın enerjiden yalıtılmış olduğunun tekrar kontrol edilmesi şeklindedir.

Etiketleme; ekipmanın, enerji izolasyonunu sağlamak için kilitlendiğinin ya da kapatıldığının
diğer çalışanlarca fark edilebilmesi için kullanılan güvenlik uyarı işaretidir.

Biyolojik etmenler, iş yeri kaynaklı olup herhangi bir enfeksiyona, alerjiye veya zehirlenmeye neden olabilen mikroorganizmalar, hücre kültürleri ve insan endoparazitleridir. Biyolojik etkenler enfeksiyon risk düzeyine göre 4 risk grubuna ayrılır. İnsanda ağır hastalıklara neden olan, çalışanlara ciddi tehlike oluşturan ve topluma yayılma riski yüksek, genellikle etkili koruma ve tedavi imkânı bulunmayan biyolojik etmenler Grup 4 risk grubunda yer alır.

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Tüberküloz (verem), soğuk algınlığı, difteri, grip ve boğmaca gibi enfeksiyonların mikropları vücuda solunum sistemi yoluyla girerler.

AIDS ve Hepatit B virüsleri vücuda kan dolaşımıyla ya da diğer vücut sıvıları ile girerler.

Tifo (Salmonella) ve kolera etkenleri vücuda sindirim sistemi yoluyla girerler.

Bel soğukluğu (Gonore) ve frengi (Sifiliz) etkenleri vücuda üreme organları öncelikli olmak üzere mukozalardan girerler.

Kuduz ve tetanoz etkenleri ise vücuda cilt bütünlüğünün bozulduğu yerlerden girerler.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Gün boyu çeşitli alanlara temas eden ellerin doğru el yıkama yöntemlerine uyarak yıkanması kişisel temizlikle ilgili en önemli adımlardandır. Sadece saniyeleri ayırmanın yeterli olduğu el yıkama işlemi, kendimizi ve sevdiklerimizi korumak için son derece önemlidir. İdeal el yıkama süresi en az 20 saniye olmakla beraber bu sürenin 15 saniyesinin ellere masaj yapmakla geçmesi gerekir.

Doğru yanıt C seçeneğidir.

Sağlık hizmetleri iş kazaları açısından riskli bir sektördür.

Gürültü, vibrasyon, sıcak-soğuk, kaza(kesi, batma), radyasyon, ayakta durma, ağırlık kaldırma, şiddet – saldırı FİZİK – ERGONOMİK;

Solvent, Anestezi, Antineoplastik ilaçlar ve bazı metaller (Hg, Pb, As) KİMYASAL;

Vardiya, Gece çalışma, Uzun süre, Stres, İş yükü ve Meslek doyumu PSİKO-SOSYAL ve

Enfeksiyon, solunum sistemi, tüberküloz, hepatit B-HBV, hepatit C-HCV ve AIDS-HIV de BİYOLOJİK risk faktörleri arasında bulunmaktadır.

Doğru yanıt B seçeneğidir.

İş kazalarının oluşmasında genel etkenlerin yanı sıra sağlık çalışanına bağlı etkenlerde yer almaktadır. Bu etkenler psikolojik, sosyolojik ve fizyolojik etkenler olmak üzere üç başlık altında gruplandırılmaktadır. Sosyopatik davranışlar, yasalara karşı gelme, suçluluk psikolojisi, ailevi problemler, başkalarıyla iyi geçinememe, düşmanlık ve kin duygusu, çabuk kırılma ve sorumsuzluk sosyolojik etkenler arasında bulunur.

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Delici-kesici alet yaralanmalarında yapılması gerekenler şunlardır:

Doğru yanıt C seçeneğidir.

Kesici-delici alet yaralanması meydana geldiğinde yaralanan kişi aynı gün acile iş kazası başvurusu yapar. Eş zamanlı İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimine bildirim yapmakla yükümlüdür. İş yeri 3 iş günü içinde SGK’ye iş kazası bildirimi yapar.

Doğru yanıt C seçeneğidir.

Sağlık kurumlarından kaynaklanan atıklar; evsel atıklar, tıbbi atıklar (enfeksiyöz atıklar, patolojik atıklar, kesici ve delici atıklar), tehlikeli atıklar, radyoaktif atıklar, ambalaj atıkları ve tehlikesiz atıklar olarak sınıflandırılabilir. Sağlık kuruluşlarında ağırlık olarak laboratuvarlardan kaynaklanan sıvı kimyasal atıklar, tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar, kemoterapi atıkları, ilaç atıkları, hava filtreleri, floresan lambalar gibi atıklar “Tehlikeli Atık” sınıfına girerler.

Doğru yanıt B seçeneğidir.