İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN TEMELLERİ

İSGB kurulum zorunluluğu, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca işletmenin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre belirlenmiştir. Buna göre; • Az tehlikeli sınıfta yer alan ve çalışan sayısı 1000 (Bin) ve üzerinde olan, • Tehlikeli sınıfta yer alan ve çalışan sayısı 750 (yediyüzelli) ve üzerinde olan, • Çok tehlikeli sınıfta yer alan çalışan sayısı 500 (Beşyüz) ve üzerinde olan İş yerlerinde işverenler “İş Sağlığı Güvenliği Birimi” kurmakla yükümlüdür.

Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi Şartları OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir; a) İş yeri hekimi, b) İş güvenliği uzmanı, c) Diğer sağlık personeli, istihdamı zorunludur

Çalışan Temsilcisinin Nitelikleri • Bir çalışanın çalışan temsilcisi olabilmesi için aşağıdaki niteliklere sahip olması zorunludur: • İş yerinin tam süreli daimi çalışanı olması, • En az 3 yıllık iş deneyiminin bulunması, • En az ortaokul düzeyinde öğrenim görmüş olması

AB’de iş yerinde İSG konularına işçi katılımını öngören düzenleme 3 Mayıs 1996 tarihinde kabul edilmiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Alt işverenin çalışan sayısı elli ve daha fazla, asıl işverenin çalışan sayısı ellinin altında ise iş yerinde İSG  kurulu alt işverence oluşturulur. Doğru cevap B seçeneğidir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri çerçevesinde işyerlerindeki sağlık ve güvenlik konularını koordine edecek, eğitimleri yapacak, ilgili prosedürlere uygunluğunu sağlayacak ve raporlaştırma işlemini gerçekleştirecek uzmanların görevlendirilmesini sağlayan kuruluşlar Ortak Sağlık Güvenlik Birimi (OSGB) olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

A sınıfı İş Güvenliği Uzmanı unvanına sahip olması, iş yeri Hekimi unvanına sahip olması, işyeri güvenliği konusunda uzman ekibe sahip olması, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan izin alması OSGB birimini oluşturmak için gerekli olan şartlar arasındadır. Birim tek bir kişi veya ortaklı olarak kurulabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

İş Yeri Sağlık ve Güvenlik Birimi, İSGB; en az bir iş yeri hekimi ile iş yerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip en az bir iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesi ile oluşturulur. Doğru cevap D seçeneğidir.

İş yerinin tam süreli daimi çalışanı olması, en az 3 yıllık iş deneyiminin bulunması ve işverenin iş yerinde yetkili sendika veya sendikalar bulunması hâlinde iş yeri sendika temsilcisini çalışan temsilcisi olarak görevlendirmesi  “çalışan temsilcisi” ile ilgili verilen doğru bilgiler arasındadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Oyların eşitliği durumunda çalışan temsilcisi; adayların öğrenim durumu, iş yerindeki deneyim süresi ve benzeri kriterleri esas alınarak işverence belirlenir. Doğru cevap E seçeneğidir.

İş sağlığı ve güvenliğinde iş yeri organizasyonu ve örgütlenmesinde iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi konusu yeni mevzuat ve normlarda yerini almaya başlamış ve de uygulamaya konulan düzenlemelerden birisi olmuştur. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi konusu kanuni düzeyde ilk kez düzenlenmiş ve konuya ilişkin bir de uygulama tebliği çıkarılmıştır.

Gerek görev ve yetkileri, gerekse yapısı itibarıyla iş sağlığı ve güvenliği kurulu, iş yerlerinin iş sağlığı ve güvenliği organizasyonu ve örgütlenmesinde en önemli birimi oluşturmaktadır.

En önemli görevlerinden diğer birisi ise; iş sağlığı ve güvenliği konularında devleti, yönetimi ve güvenlikle ilgili bölümleri bilgilendirmek, eğitim programları önermek ve farkındalığı geliştirmektir

İlk iş sağlığı ve güvenliği kurulu, 1892 yılında İngiltere’de “South Metropolitan Gas Company” şirketinde gönüllü bir jüri şeklinde kurulmuş, ancak bu ülkede iş sağlığı ve güvenliği kurulları konusunda ilk yasal düzenleme, yıllar sonra, 1977 yılında yapılabilmiştir.

Elli ve daha fazla çalışanı bulunan ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı iş yerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere bir kurul oluşturmak zorundadır. İşverenin bu kurulun kararlarını uygulama zorunluluğu vardır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Kimlerden Oluşur? Kurul biri şarta bağlı olmak üzere 8 kişiden oluşmaktadır. Sivil savunma uzmanı yoksa veya bu görev diğer üyelerden birine verilmiş ise kurul 7 kişiden de oluşabilmektedir. İş sağlığı ve güvenliği kurulunda; İşveren/İşveren vekili; İş güvenliği uzmanı; İşyeri hekimi; İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi; Bulunması halinde sivil savunma uzmanı; Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta; Çalışan temsilcisi, iş yerinde birden çok çalışan temsilcisi olması hâlinde baş temsilci görev alır. Bunların tanımları ve kuruldaki görevleri; İşveren veya işvereni temsil etmeye tam yetkili işveren vekili; Bu kişi kurul başkanıdır

Kurul üyelerinin seçimleri; Kurul üyeleri seçimle belirlenir. Çalışanlar en az 48 saat önce amaç, yer ve saat bildirilerek toplantıya davet edilirler. Davet bildirimleri imza karşılığı yapılır. Toplantı günü de katılanların imzaları alınır. İşveren seçim yapacaklar arasından 3 kişilik (seçime katılan işçi sayısı 200 den fazla ise buna göre 5 kişilik olabilir, kişi sayısının tek rakamlı olması karar almayı kolaylaştırır) seçimi yönetecek bir di van oluşturulmasına zemin hazırlar ve divana, toplantı anında işyerinde çalışan toplam işçi sayısını bildirir

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulun Çalışma Usulleri ‘‘İSG Kurulu inceleme, izleme ve uyarmayı öngören bir düzen içinde ve aşağıdaki esasları göz önünde bulundurarak çalışır. a) Kurullar ayda en az bir kere toplanır. Ancak kurul, işyerinin tehlike sınıfını dikkate alarak, tehlikeli işyerlerinde bu sürenin iki ay, az tehlikeli işyerlerinde ise üç ay olarak belirlenmesine karar verebilir.

ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ, İŞ YERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun “İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” başlıklı 6 ncı maddesi ile; mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işverenlere; çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirme yükümlülüğü getirilmiştir. Eğer çalışanlar arasında iş yeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli olarak görevlendirilecek nitelikte personel yoksa, işveren bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden (OSGB) veya toplum sağlığı merkezlerinden hizmet alarak yerine getirebileceği gibi, eğer işverenin kendisi belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip ise işyerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi de üstlenebilecektir. Tam süreli iş yeri hekimi görevlendirilen iş yerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir.

Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi Şartları OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir; a) İş yeri hekimi, b) İş güvenliği uzmanı, c) Diğer sağlık personeli, istihdamı zorunludur