İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 17

Ölüm tarihine kadar fiilen gerçekleşmediği halde ileride desteklik ilişkisinin olacağının kabul edilebildiği durum farazi destek olarak tanımlanmaktadır.

İş kazasına ya da meslek hastalığına maruz kalan işçinin uğradığı bedensel kaybın neden olduğu acı ve ıstırabı hafifletmeyi amaçlayan tazminat türü manevi tazminat olarak tanımlanmaktadır. Cevap"C" olmaktadır.

Mevzuatın yetki verdiği durumlarda idarenin, herhangi bir yargı kararına dayanmadan, doğrudan doğruya idari bir tasarruf yani idari bir işlemle idare hukukuna özgü usullerle kamu yararını korumak amacıyla verdiği cezalar idari yaptırımlardır. Doğru cevap B'dir.

İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi, işin durdurulması, ölümlü iş kazası nedeniyle kamu ihalesinden yasaklanma iş güvenliği tedbirlerini almayan işverenlere idari yaptırım uygulanmasını gerektiren kanuni düzenlemelerdendir. Doğru cevap E'dir.

Ruhsatın yenilenmesi veya intibakı gereken hallerde yetkili idareye en geç 3 ay içinde müracaat edilmesi zorunludur. Bu süre, mirasçılar için 6 ay olarak uygula­nır. Doğru cevap C'dir.

İşveren, yerine getirildiği tarihten itibaren 6 işgünü içinde yetkili iş mahke­mesinde işin durdurulması kararına itiraz edebilir. Doğru cevap C'dir.

İşverenin işin durdurulmasını gerektiren hususların giderildiğini AÇSHB’ye yazılı olarak bildirmesi halinde en geç 7 gün içinde işyerinde inceleme ya­pılarak işverenin talebi sonuçlandırılır. Doğru cevap C'dir.

İşverenlere uygulanacak cezai yaptırımlar, Türk Ceza Kanunu (TCK) m.85 ve m.89’da düzenlenmiştir. İşverene uygulanacak cezai yaptırımların dayanağı, işverenin sorumluluğunun gereği olan koruma-gözetme-denetim görevlerini yerine getirmemesidir. Parasal cezai yaptırımla­rın, beklenen kazaları önleyici fonksiyonu yerine getirebilmeleri için en az işvere­nin yapmaktan kaçındığı masraf düzeyinde olması gerekir. Doğru cevap E'dir.

İSGK m.8/I’e aykırı olarak işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarının hak ve yetkilerini, görevlerini yerine getirmeleri nedeniyle kısıtlayan işverenle­re ve m.8/VI uyarınca “işyeri sağlık ve güvenlik birimi” kurmayan işverenle­re 1.680 TL idari para cezası verilir. Doğru cevap C'dir.

İSGK m.23/II uyarınca birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde, iş sağlığı ve güvenliği ko­nusundaki koordinasyonu sağlamayan, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden diğer işyerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbir­leri almaları için işverenleri uyarmayan, bu uyarılara uymayan işverenleri ÇSGB’na bildirmeyen yönetimlere 5.601 TL idari para cezası verilir. Doğru cevap A'dır.

İSGK m.29 uyarınca “büyük kaza önleme politika belgesi” hazırlamayan iş­verene 56.018 TL, güvenlik raporunu hazırlayıp ÇSGB tarafından izin ve­rilmeyen işyerini açan veya durdurulan işyerinde faaliyetine devam eden işverene 89.629 TL idari para cezası verilir. Doğru cevap C'dir.

5510 sayılı SSGSSK m.13/II, a’ya göre işveren, iş kazasını o yer yetkili kolluk kuv­vetlerine derhal ve SGK’ya da en geç kazadan sonraki 3 işgünü içinde iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesiyle doğrudan veya taahhütlü postayla bildirmekle yükümlüdür. Doğru cevap E'dir.

İdari yaptırımların çok genel bir tanımını vermek gerekirse, mevzuatın yetki verdiği durumlarda idarenin, herhangi bir yargı kararına dayanmadan, doğrudan doğruya idari bir tasarruf yani idari bir işlemle idare hukukuna özgü usullerle kamu yararını korumak amacıyla verdiği cezalar şeklinde ifade edilebilir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

İş güvenliği tedbirlerini almayan işverenlere idari yaptırım uygulanmasını gerektiren kanuni düzenlemeler şunlardır:

Doğru cevap E seçeneğidir.

İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç 1 ay içinde kontrol edilir. 

İşyerinin, bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevlerini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanuni işlem yapılır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

İdari yaptırım uygulanmasını gerektirecek bir diğer kanuni düzenleme de, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’tir (İAÇY) (RG, T.10.08.2005, S.25902). 

İAÇY, sıhhi ve gayrisıhhi işyerleri ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin ruhsatlandırılması ve denetlenmesine dair iş ve işlemleri kapsamaktadır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

İşverenlere uygulanacak cezai yaptırımlar, Türk Ceza Kanunu (TCK) m.85 ve m.89’da düzenlenmiştir.

Genel olarak belirtmek gerekirse işverenlerin iş güvenliği mevzuatına uyma- ması, kendilerine cezai yaptırım uygulanmasını gerektirir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

İşverene uygulanacak cezai yaptırımların dayanağı, işverenin sorumluluğunun gereği olan koruma-gözetme- denetim görevlerini yerine getirmemesidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

İşveren, İSGK m.4’de belirtilen iş sağlığı ve güvenliği konusundaki genel yükümlülüklerini yerine getirmezse, izleme ve denetleme yükümlülüklerini yerine getirmezse yerine getirilmeyen her yükümlülük için ayrı ayrı 2.240 TL idari para cezası verilir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

İşyerinde meydana gelen bir kaza sonucunda durumun belirlenmesi, nedenlerinin ortaya çıkartılıp değerlendirilmesi için bazı işlemler yapılır. Bunlardan biri de, kanuni soruşturmadır. İş kazaları sonrasında yapılan soruşturmalar Ceza Muhakemesi Kanunu, TCK, İSGK, İK ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (SSGSSK) hükümlerine göre yapılır.

Doğru cevap B seçeneğidir.