İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ MEVZUATI

30

OSGB fiziksel olarak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesine ve personel sayısına yetecek asgari büyüklükte, işyeri hekimi tarafından kullanılmak üzere en az 10 metrekarelik bir muayene odası, 15 metrekarelik ilk yardım ve acil müdahale, 10 metrekarelik iş güvenliği uzmanı odaları ile 12 metrekarelik bekleme yeri, uygun büyüklükte arşiv odası ve en az bir tuvalet ve lavabodan oluşur. Çay ocağı gerekli değildir.

6331 sayılı İSGK m.7’de, kamu kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere 10’dan az çalışanı bulunanlardan çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirebilmeleri için destek yapılmasına ilişkin hüküm yer almaktadır. Cumhurbaşkanı, 10’dan az çalışanı bulunanlardan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin de destekten yararlanmasına karar verebilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulunun Yapısı İSGKY’de kurulun üyelerinin kimlerden oluşacağı düzenlenmiştir. Buna göre kurulda,

a. İşveren veya işveren vekili,

b. İş güvenliği uzmanı,

c. İşyeri hekimi,

d. İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi,

e. Bulunması hâlinde sivil savunma uzmanı,

f. Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta

g. Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisinin olması halinde baş temsilci yer alır (İSGKY m.6/1).

İç Yönerge Taslağı Oluşturmak Kurul, işyerinin niteliğine uygun bir iş sağlığı ve güvenliği iç yönerge taslağı hazırlar, işverenin veya işveren vekilinin onayına sunar. Yönergenin uygulanmasını izleyip izleme sonuçlarını rapor hâline getirerek alınması gereken tedbirleri belirler ve kurul gündemine alır. Dolayısıyla kurul, sadece iç yönerge taslağını oluşturmayacak aynı zamanda yönergenin uygulanmasını da izleyip gerekli tedbirlerin alınması için çaba harcayacaktır.

Başka deyişle kurul, yönergeyi değil yönerge taslağını hazırlar.

Kurul üyeleri, görevleri nedeniyle işyerinin yapım ve üretim teknikleri, ticari sırları ve ekonomik durumları hakkında gördükleri ve öğrendiklerini gizli tutmak zorundadırlar. Ancak kurul üyelerinin, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği alanında eksiklik bulunan konuları açıklamaları bu kapsamda sayılmaz. Kurul üyelerinin gizli tutmak zorunda oldukları bilgiler işyerinin yapım ve üretim teknikleri, ticari sırları ve ekonomik durumuyla ilgili gördükleri ve öğrendikleriyle sınırlıdır.

Kurulun inceleme, izleme ve uyarmayı öngören bir düzen içinde çalışmasına ilişkin esaslar İSGKY’de yer almaktadır. Buna göre, kurullar ayda en az bir kere toplanır. Ancak kurul, işyerinin tehlike sınıfını dikkate alarak tehlikeli işyerlerinde en geç 2 ayda bir, az tehlikeli işyerlerinde ise en geç 3 ayda bir toplanmasına karar verebilir. Dolayısıyla, sadece çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde kurulların en geç ayda bir toplanması gereklidir.

Çalışan Temsilcisinin Nitelikleri İSGÇTT’de bir çalışanın çalışan temsilcisi olabilmesi için taşıması gerekli olan nitelikler düzenlenmiştir. Buna göre çalışanın,

a. İşyerinin tam süreli daimi çalışanı olması,

b. En az 3 yıllık iş deneyiminin bulunması,

c. En az ortaokul düzeyinde öğrenim görmüş olması zorunludur (İSGÇTT m.6).

İşyerinde görevlendirilecek olan çalışan temsilcisinin sayısı işyerinde çalışan sayısına bağlı olarak değişmektedir (İSGK m.20/1; İSGÇTT m.7). Buna göre,

a. 2-50 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 1,

b. 51-100 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 2,

c. 101-500 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 3,

d. 501-1000 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 4,

e. 1001-2000 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 5,

f. 2001 ve üzeri çalışanı bulunan işyerlerinde 6 çalışan temsilcisi görevlendirilecektir.

İşveren acil durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda kişiyi görevlendirir, araç ve gereçleri sağlayarak eğitim ve tatbikatları yaptırır ve ekiplerin her zaman hazır bulunmalarını sağlar (İSGK m.11/1, c). İSGK’ya göre destek elemanı, asli görevinin yanında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda özel olarak görevlendirilmiş uygun donanım ve yeterli eğitime sahip kişidir (İSGK m.3/1, ç).

Soru kökünde yer alan ifade İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimini

tanımlamaktadır. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.

50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işveren, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeline ve iş güvenliği uzmanına 8 metrekareden az olmamak üzere toplam iki oda sağlar. Bu nedenle doğru seçenek E seçeneğidir.

Soru kökünde yer alan ifade Ortak Sağlık Güvenlik Birimini tanımlamaktadır. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunabilme­si için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin istihdamı zorunludur. Bu nedenle doğru seçenek C seçeneğidir.

Sağlık Bakanlığına bağlı, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan ÇSGB tarafından yetkilendirilen birime toplum sağlığı merkezi birimi denir. Bu nedenle doğru seçenek B seçeneğidir.

İşyerinin tehlike sınıfının değişmesi ve/veya çalı­şan 50 ve üzerine çıkması durumlarında 30 gün içeri­sinde İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İliş­kin Yönetmelik (İSGHY) hükümleri doğrultusunda görevlendir­meler yapılır. Bu nedenle doğru seçenek C seçeneğidir.

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler çalışan sa­yısının tespitinde dikkate alınmaz. Bu nedenle doğru seçenek E seçeneğidir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulunda işyeri diş hekimi görev almamaktadır. Bu nedenle doğru seçenek A seçeneğidir.

İşyeri istihdam politikaları, İş Sağlığı ve Güvenlik Kurulu Üyelerinin eğitimleri arasında yer almaz. Bu nedenle doğru seçenek B seçeneğidir.

İş Sağlığı ve Güvenlik Kurulunun Görev ve Yetkilerinden birisi, Tehlike hakkında kara vermektir. Tarafsız kalmak görevleri arasında değildir. Bu nedenle doğru seçenek D seçeneğidir.