İŞ ORTAMINDA PROTOKOL VE DAVRANIŞ KURALLARI

Protokol kuralları; hukuk kuralları, yönetsel kurallar, ulusal normlar, kurumsal normlar ve sosyal normlar olarak ayrılmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Elçiler Topkapı Sarayı’nda Arz Odası’nda Padişahın huzuruna kabul edilirken, kendileri için hazırlanmış olan protokol kurallarına sıkı sıkıya uymak zorundaydılar. Mesela, elçiler kılıçla padişahın huzuruna giremezlerdi. Elçileri hapsetmek, dövdürmek, tercümanlarını öldürmek ve sınır dışı etmekle kendilerini salahiyetli gören sadrazamların tebliğ ve telkin eyledikleri maddeler dışında padişaha söz söyleyemezlerdi. Buna uymayanlar hakaret görür ve kılıçları zorla bellerinden çıkarılırdı. Doğru cevap C'dir.

Protokolün yapı taşları şunlardır;

Doğru cevap B'dir.

Diplomatik ve siyasal anlamda protokol, “tören düzeni”dir. “Millî, Resmî, Mahallî ve Dinî Törenler, Karşılama ve Uğurlama Törenleri, Görev Devir-Teslim Törenleri, İmza Törenleri, Kutlama Törenler (Bayram, yılbaşı vb.), Cenaze Törenleri, Kurumsal Törenler ve Törensel Etkinlikler (Temel Atma, Açılış, Anma, diploma vb.) ‘de “Tören Protokolü”, uygulanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Katma Protokol, Ek Protokol, Katılma Protokolü: Mevcut uluslararası anlaşmalara ek olarak diplomatlar arasında yapılan anlaşma belgesidir. Bu anlamda protokol, diplomatik bir belgedir. Doğru cevap A'dır.

Siyasi Protokol: TBMM’de, siyasi parti gruplarında, siyasi partilerin örgütlerinde, seçimlerde, parti içi ve dışı ilişkilerde uygulanan ve TBMM iç tüzüğüne, seçim ve siyasal partiler yasalarına, siyasal geleneklere dayalı kurallar bütünüdür. TBMM protokolü, TBMM protokol ve Dış İlişkiler Müdürlüğü’nce yürütülmektedir. Doğru cevap C'dir.

Diplomatik protokol uluslararası nitelikte olup, devletler ve uluslararası ilişkilerde devlet kuruluşlarının, devlet ve hükümet adamlarının ve özellikle diplomatların uymak zorunda oldukları biçimsel kurallar bütünü olarak kabul edilmektedir. Diplomatik protokol kuralları, uluslararası sözleşmeler kapsamında yer aldığından, bunların uygulaması uluslararası esaslara göre değerlendirilerek hayata geçirilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Mülki protokol şu şekildedir;

Doğru cevap C'dir.

Protokol biriminin yurt dışından kuruma gelecek resmî kişi ve/veya heyetle ilgili olarak Makam’dan onay almadan randevu vermesi mümkün değildir. Doğru cevap D'dir.

Anayasal ve Yasal Sıralama: Türkiye’de devlet organlarının ve kurumlarının temel sıralaması Anayasa’da belirlenmiştir. Buna göre, T.C. Devleti’nin temel düzeni yasama, yürütme ve yargı olarak belirlenmiştir. Bu organlara bağlı kurumlar ve kişiler daima bu sıralamaya göre yer almaktadırlar. Doğru cevap D'dir.

Protokol, resmi törenlerde mevki sıralaması, selamlaşma, öncelik hakkı gibi konularda uyulması gereken kuralların tümüdür.

Protokolün, özünde; ilk ünitemizde açıkladığımız, toplumsal yaşamın olmazsa olmazı, “saygı ve nezaket kuralları” ya da “görgü kuralları” bulunmaktadır. Osmanlılar’dan itibaren; günümüzdeyse yer yer; resmî alanda “teşrifat”, protokol ile; toplumsalda da “adab-ı muaşeret” görgü kuralları ile aynı anlamları belirtmek için kullanılan, farklı Osmanlıca sözcüklerdir.

Protokol Kuralları: Hukuk Kuralları:

Protokolde; erkeklerde üniforma, frak, smokin ve jaketatay; bayanlarda üniforma ve tayyör resmî; erkeklerde koyu renk takım elbise; bayanlarda da uzun etek (tuvalet) yarı resmî kıyafetler olarak tanımlanmaktadır.

Tören düzen: Devlet törenlerinde ve devletlerarası diplomatik ilişkilerde uyulması ve uygulanması gereken biçimsel kurallar bütünüdür.

Diplomatik ve siyasal anlamda protokol, “tören düzeni”dir. “Millî, Resmî, Mahallî ve Dinî Törenler, Karşılama ve Uğurlama Törenleri, Görev Devir-Teslim Törenleri, İmza Törenleri, Kutlama Törenler (Bayram, yılbaşı vb.), Cenaze Törenleri, Kurumsal Törenler ve Törensel Etkinlikler (Temel Atma, Açılış, Anma, diploma vb.) ‘de “Tören Protokolü”, uygulanmaktadır.

Katma Protokol, Ek Protokol, Katılma Protokolü: Mevcut uluslararası anlaşmalara ek olarak diplomatlar arasında yapılan anlaşma belgesidir. Bu anlamda protokol, diplomatik bir belgedir.

Yönetsel Protokol: İki veya daha fazla kuruluşun temsilcilerinin ortak bir konuda yaptıkları çalışma ve toplantılar sonucunda aldıkları kararları kapsayan ve bu kuruluşların yetkililerince imzalanmış olan anlaşma belgesidir (güvenlik protokolü, yardım protokolü vb.). Bu anlamda protokol, yönetsel bir anlaşma belgesidir.

Ayrıca, kamusal ve toplumsal yaşamda;
• Komutanlar,
• Diplomatlar,
• Politikacılar,
• Hâkim ve savcılar,
• Bilim insanları,
• Tanınmış sanatçılar, yazarlar, gazeteciler, sporcular,
• İş insanları,
• Din görevlileri,
• Sivil toplum kuruluşlarının başkanları,
Protokolde kendilerine yer ve değer verilen önemli şahsiyetlerdir.

Protokolde Yerleşim, Konumlandırma: Kamusal alanda ve yaşamda mekân olarak protokol kurallarının tam olarak uygulandığı beş yer bulunmaktadır. Protokolde belirtilen beş ortam; kamusal alan açısından da, resmî yer olarak değerlendirilmektedir. Kamunun da eğer belirtilmişse, aşağıda yer almakta olan ortamlardaki kurallara uymaları gerekecektir.
Protokolde önemli olan resmî yerler şunlardır:
• Makam odaları,
• Makam otomobilleri,
• Toplantılar,
• Törenler,
• Resmî davet ve ziyafetler.