İŞ ORTAMINDA PROTOKOL VE DAVRANIŞ KURALLARI

Kültür bir insan topluluğunu diğer bir topluluktan ayıran değerler, normlar, inançlar, varsayımlar ve davranış biçimlerinin bütünüdür; çok katmanlıdır, homojen değildir ve durağan değil; değişkendir. Doğru cevap A seçeneğidir.

"Adab-ı muaşeret" kavramının, günümüz karşılığı "Görgü kuralları"dır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Protokol sözcüğü, Fransızca “protocole” kelimesinin Türkçe karşılığıdır. Protocole, sözcüğü, Fransa’da ilk defa 1330 yılında “Resmî Evrak, Resmî Tutanak” anlamında; 1829 yılında da, “Resmî ilişkilerde ve törenlerde önde gelme hakkı ve biçimsel davranışlar konusunda uyulması gereken kurallar bütünü” anlamında kullanılmıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Nezaket, "insanların birbirlerine zariflik, incelik ve ölçülülük çerçevesinde davranmaları veya birbirlerini incitmemek için gerekli özeni göstermeleri"; nazik olmaları, anlamında kullanılan bir kavramdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Toplumda sevilen, sayılan, aranan ve sözü geçen bir insan olmamız, görgü kurallarını tam olarak bilmemize ve uygulamamıza bağlıdır. Görgü, insanın kendine saygı duygusunu güçlendirir ve bu saygı, güçsüzleri ezmekten alıkoyduğu gibi, kişinin dengesiz davranışlarına da engel olur. Terbiyeli kişi, kendisine saygı duyduğu için başkalarına da saygı duyan kişidir. Bu öz saygı, onu kişilik zaaflarına düşmekten daima alıkoyar. Görgünün esası da, kendine ve başkalarına karşı saygılı olmaktır. Çünkü insanı gerçek insan yapan onun davranışlarıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Görgüsüz davranışların temelinde, kişinin bilinçsizliği ya da sadece kendisinin farkında olması hali; bencilliği yer almaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Sosyal ve kültürel olarak kendisinden daha alt düzeyde olan yoksun kişilere saygı ve anlayış göstermek olan tevazu, nezaketi oluşturan etmenlerin de arasında yer alır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Empati, anlaşmak için kişinin kendisini karşısındakinin yerine koyabilmesidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

İnternet üzerinden yapılan farklı yazışma türlerinde, özel yazı karakterleri kullanıldığı gibi; kimi yazı karakterlerinin, farklı anlamlar yaratmak için yeniden düzenlenmektedir. Örnek olarak; Büyük harflerle ileti yazmak, "bağırmak" anlamına gelmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bcc ve Cc (bilginize) adres satırlarının kullanımına özen göstermek gerekmektedir. Bcc satırı, geniş gruplar, çok sayıda kişiye; e-posta gönderirken kullanılmaktadır. Kişileri, konum, samimiyet düzeyi, ilişki türüne göre yerleştirerek; bununla da ayrı bir bilgi aktarabilirsiniz. Asıl sorumluyu, Cc yani bilginize satırında tek başına yazabilir; diğer kişileri de, ad soyad harf sırasına göre, çalışma yılına, kıdeme göre, sıralayarak, bir hiyerarşi ya da hiyerarşik olmama algısını yaratabilirsiniz. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kişinin toplumsal hayatında; toplum tarafından kabul gören davranış şekilllerini tanımlamak için dilimizde görgü, görgü kuralları, etiket; İngilizcede, etiquette; Fransızcadaysa étiquette, convenance, protocole, sözcükleri kullanılmaktadır. Görgü kuralları yerine Adabı-ı Muaşeret ifadesi, günümüzde de yaygın bir şekilde “yaşama, insana yakışır şekilde toplumda varolmayı; bu varoluşa ilişkin unsurlar”ı tanımlayan, Osmanlıca bir terimdir.

Nezaket kavramı, “insanların birbirlerine zariflik, incelik ve ölçülülük çerçevesinde davranmaları veya birbirlerini incitmemek için gerekli özeni göstermeleri”; nazik olmaları, anlamında kullanılan bir kavramdır.

Dikkat, nezaketin oluşmasına katkıda bulunan bir unsurdur. Dikkat, bir taraftan, etrafına, dünyaya, gelişmelere ilgi duymayı, bunlara başka gözle bakmayı, diğer taraftan, bundan sonuç çıkartarak davranış
ve düşüncelere yeni anlamlar kazandırmayı sağlar. Temelde nazik bir ruhsal yapıya sahip bir insanın dahi
kendi dışından edineceği çok şey vardır.

Ölçülülük; düşüncede, duyguda, dilde, davranışta ve tüm eylemlerde ölçülük; görgü kurallarında tanımlanmaktadır. Sokrates başta olmak üzere tüm felsefelerde, mistik öğretilerde, ve dinlerde var olan “kendini bil” düsturunun açık seçik bir ifadesidir. Zaten bazı yorumlara göre, kendini bilmekten kasıt, haddini bilmektir. İnce bir hicvin, direkt hakaretten daha yaralayıcı; suskunluğun, kimi zaman öfkeden daha zararlı olduğu gerçeği, hiçbir zaman hatırdan çıkartılmamalıdır (Öznal, 1996).

İnternet Dilindeki Kuralları Öğreniniz: İnternet üzerinden yapılan farklı yazışma türlerinde, özel yazı karakterleri kullanıldığı gibi; kimi yazı karakterlerinin, farklı anlamlar yaratmak için yeniden düzenlenmektedir. Örnek olarak; Büyük harflerle ileti yazmak, BAĞIRMAK anlamına gelmektedir. E-postalarda, kullanılan dille ilgili diğer hususlarsa şunlardır (Smith, 2012):

Yazılı ve postayla elden teslim edilen imzalanmış belgeler, “resmi yazışmalar” ifadesiyle anılmaktadır ve onlar resmiyetin sembolü olarak kabul görmektedirler.

İletinizde, olumlu anlam içeren ifadelere yer veriniz; lütfen, memnuniyetle, teşekkür ederim, rica ederim, sevinirim, ifadelerini de kullanınız.

Mahremiyet, şeffaflık, dürüstlük, samimiyet, güven gibi hususlara, zarar verecek bir etkileşimi geçerli kılmamak, kişisel ve kişilerarası düzeyde karışıklıklara neden olmamak; internet üzerinde gerçekleşen iletişimde, özen gösterilmesi gereken şeylerin başında yer almaktadır.

Görgülü bir yönetici asistanı alay, kinaye, dedikodu, iğneleme vb. içeren türde konuşmalar yapmaz.

Kusurlara odaklanmak ve kusur bulmak, görgüsüzlüktür.