İŞ ORTAMINDA PROTOKOL VE DAVRANIŞ KURALLARI - Deneme Sınavı - 3

Gaf, dilimize, Fransızca’dan geçen bir sözcüktür. Yersiz, beceriksiz, zamansız söz veya davranış, patavatsızlık, pot, gaflet, aymazlık içinde bulunmak; Gaf yapmak, bilmeden yersiz bir davranışta bulunmak veya başkasını incitecek söz söylemek anlamına gelmektedir. Doğru cevap D'dir

Görgü kavramı, görgü kuralları da düşünülerek, aşağıdaki şekilde tanımlanabilmektedir:

Kişi kuralları dikkate alarak davranmaktadır. Ayrıca; kişilerin içinde bulundukları toplumun bir üyesi olmalarının dışında, bir işyerinde çalışmaları nedeniyle de sorumlulukları olmaktadır. İşletmede varolan kurallara uyan çalışan kişi diğer kuralların dışında, iş etiğine ve protokol kurallarına uyarak iyi bir çalışan olmaktadır.

Toplumda, diğerini önemsizleştirmek için yapılacak her davranış, davranışta bulunana en büyük zararı vermektedir. Görgüsüz davranışların temelinde, kişinin bilinçsizliği ya da sadece kendisinin farkında olması hali; bencilliği yer almaktadır. Bilinçsiz kişi, akıllıdır, duygusaldır ancak bunun farkında değildir. Bilgisi vardır ama bilgiyi kullandığı yer uygun değildir.

Dikkat, nezaketin oluşmasına katkıda bulunan bir unsurdur. Dikkat, bir taraftan, etrafına, dünyaya, gelişmelere ilgi duymayı, bunlara başka gözle bakmayı, diğer taraftan, bundan sonuç çıkartarak davranış ve düşüncelere yeni anlamlar kazandırmayı sağlar. Temelde nazik bir ruhsal yapıya sahip bir insanın dahi kendi dışından edineceği çok şey vardır. Bunları görmenin yolu da dikkatli ve gözlemci olmaktan geçer.

Görgü kuralları, insanların birbirleriyle; bir parçası oldukları doğayla, içinde bulundukları çevreleriyle sağlıklı ve huzurlu bir biçimde yaşayabilmeleri için, uygulanması gereken kurallardır. İğneleme, kinaye alay; küçük düşürmek, hor görmek, utandırmak; görgüsüzlüktür.

Biri konuşurken, insanlarla bir aradayken; esnemek esneyenin sıkıldığını gösterir; karşındakine, beni sıktın, sıkıcısın, mesajı verir bu da nezaketsizlik, saygısızlık hatta terbiyesizlik olarak değerlendirmesini yaratır.

Mizahi bir anlatım, argo ifadeler kullanılması, mesajı alan kişinin özelliklerine göre çok olumsuz etkiler oluşmasına neden olabilir. Bunun için, e-posta yazarken anlatımda mizahi öğelere; fıkra, anektod, benzetmeler yapılması tavsiye edilmez. Çünkü, argo sözcükler, ulaşılan kişinin, kendisine küfür edildiğini düşünmesine neden olabilir.

İletinizin kısa olmasına gayret ediniz. Etkili bir yazının kişisel, açık ve kısa olması gerekir. Kısa metin içeren  e-postaların, akıllı telefonlardan okunması daha kolaydır; uzun mesajlar, içeriğin hiç okunmamasına neden olabilmektedir. Eğer, e-posta göndereceğiniz kişi ya da kişilerin kafalarını karıştırmak, zorlamak; mesajınızın okunmamasını; yanlış anlaşılmasını sağlamak, istiyorsanız; çok uzun bir e-posta yazmayı tercih ediniz.

Mahremiyet, şeffaflık, dürüstlük, samimiyet, güven gibi hususlara, zarar verecek bir etkileşimi geçerli kılmamak, kişisel ve kişilerarası düzeyde karışıklıklara neden olmamak; internet üzerinde gerçekleşen iletişimde, özen gösterilmesi gereken şeylerin başında yer almaktadır.

Kamusal yaşamda yöneticinin temsil niteliği protokol kurallarına uymasıyla ortaya çıkar. Çünkü yöneticinin başarısını %34 temsil niteliği (protokol), %33 bilgi ve becerisi, %33 kişiliği oluşturmaktadır.

Protokol, resmî davranışı tanımlamaktadır; protokol de görgü gibi kurallar aracılığıyla tanımlanmaktadır. Protokol kuralları, görgü kurallarını geçersiz kılmaz; tam tersine onları sağlamlaştırır. Protokol kuralları sadece; resmîyet içeren ortamlarda, makam, toplantı ve tören, resmî davet, ziyafet, vb. etkinliklerde geçerlidir.

Toplumsal davranış kuralları; her ülkede egemen olan kültüre ait değerler, inançlar; gelenek ve görenekler; normlara, bağlı olarak tanımlanmaktadır. Sosyal açıdan değer, insanın toplum içinde nasıl hareket edeceğini belirten kurallardır.

Protokol kurullarını oluşturan öğeler:

Sosyal davranış kurullarını oluşturan öğeler:

Tarih boyunca bütün devletler ve toplumlar törensel ve biçimsel kurallar düzeni içinde yaşamışlardır. Her dönemde devletin ve devlet adamlarının yaşam düzeni protokol kuralları içinde yürütülmüştür. Ayrıca, bütün dinlerde ve mabetlerde yapılan ayin ve törenler; belirli bir düzen içinde gerçekleştirilmiştir. Bu nedenledir ki, protokolün doğduğu ve uygulandığı yerler ilk olarak saraylar ve mabetler olmuştur.

Protokolün tarihçesi, diplomatik protokol tarihidir. “Diplomatik alanda protokol kurallarının temeli, Yunanlar tarafından atılmıştır. Çünkü elçilerin dokunulmazlığı gibi ilk diplomasi kuralları Yunanlar tarafından yaratılmış ve daha sonra Romalılar tarafından da uygulanmıştır. Nitekim Romalılarda elçilere gösterilen saygı ve itibar bugünlere kadar gelmiştir.

Türkiye’de kamusal alanda, protokol kelimesinin kullanıldığı yerler ve anlamları aşağıda listelenmiştir:

Protokolde Önemli Kişiler: Kamusal ve toplumsal yaşamda protokol kurallarının uygulanmasında üç kişi çok önemlidir. Denebilir ki; protokol, saygı ve nezaket kuralları bu üç kişi için konmuştur. Protokolde en önemli kişiler şunlardır:

Devlet protokolü, devlet törenlerinde devlet başkanlarına uygulanan diplomatik ve siyasi protokol kuralları bütünüdür. Türkiye’de Başkentte yapılan milli ve resmi bayram törenleri, Cumhurbaşkanının göreve başlama ve tebrik törenleri, Cumhurbaşkanına sunulan güven mektubu törenleri; Cumhurbaşkanının kabul ya da ziyaret törenleri, Cumhurbaşkanı tarafından verilen resmi davet ve ziyafetler, vefat eden Cumhurbaşkanlarının cenaze törenleri, Cumhurbaşkanının yabancı ülkelere resmi ziyaretleri, yabancı devlet başkanlarının karşılama ve uğurlama törenleri; devletin yabancı konukları ağırlama işleri, uluslararası anlaşmalar ve imza törenleri, uluslararası resmi toplantı ve konferanslar, Cumhurbaşkanı’nın yabancı devlet adamlarına; tebrik, teşekkür ve taziye mesajları devlet protokolü kapsamında değerlendirilmektedir.

Kıdem (Öncegelme): Protokolde kıdem ya da kıdemli olma, eşdüzeyde olan, aynı unvan veya rütbeyi taşıyan kişiler arasında uygulanan bir tür öncegelme ilkesidir. Bu yüzden, kıdem (öncegelme) ilkesi, genel olarak eşitler arasında ve yatay protokol sıralamasında uygulanan bir ölçüttür. Ayrıca, eşdüzeyde olan kişi ve/veya kurumlar arasında astlık ve üstlük oluşturmamak için, protokolde öncelik sıralaması yatay olarak yapılmaktadır. Kıdemli olma (öncegelme) hakkı, bir kurumda aynı unvan, rütbe, mevki, statü, kariyer ve meslekte daha önce göreve başlamak demektir.