Aof Panel

Soru 1

Fertler ve gruplar arasındaki anatomik farklılıkları ya da (tam tersi) benzerlikleri belirlemek amacıyla vücut ölçülerinin bilinmesi ve değerlendirilmesiyle ilgilenen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir ?

Soru 2

Yunanca “antropos” ve “metikos” kelimlerinin birleşmesinden oluşan Antropometri’nin açılımı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir ?

Soru 3

Vücut ölçü ve oranları insan topluluklarında (genetik yapılar arasında, coğrafyalara göre, ırklarda vb.) ciddi farklılıklar göstermektedir. Amerikalı erkek nüfusun %90’ına göre tasarlanmış bir ürünün aşağıdaki ülke insanlarından hangisine uyumlu olma ihtimali en zayıftır ?

Soru 4

Antropometri ve Antropometrik tasarımlar için aşağıda belirtilen özelliklerden hangisi yanlıştır?

Soru 5

Ergonomistlerin tasarım aşamasında kullandıkları “sığışma ölçüleri” aşağıdakilerden hangisini tanımlar ?

Soru 6

Normal dağılımda ortalama ve standart sapma belli ise, herhangi bir antropometrik ölçümün dağılım içindeki yeri (Standart Normal Dağılım Ölçüsü, Z) Z= (xi - μ) / σ formülü ile hesaplanır. Buna göre tasarım aralığı, (%90 güven sınırları içinde) %5 – 95 aralığına göre seçildiği takdirde, Normal Dağılım Tablosunda (Z tablosunda) 0,95 olasılığa karşılık gelen ZT değeri aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 7

ISO 7250 standardına göre kaç temel antropometrik boyut tanımlanmıştır ?

Soru 8

Yarı oturarak çalışılan yerlerde, işlemler için çalışma yüzeyine uygun olarak, sabit duran bir oturma setinin tabandan yüksekliği kaç cm. olmalıdır ?

Soru 9

Aşağıdakilerden hangisi antropometik veri çeşitlerinden birisi değildir?

Soru 10

Mobilya (masa, sandalye vb.) ebatlarının belirlenmesi ve giysi bedenlerinin (droplarının vb.) alt ve üst sınırlarının ayarlanması, aşağıdaki antropometi uygulamalarından hangisine örnektir ?

Soru 11

İnsan vücut ölçülerinin belirlenmesi ve uygulanması ile uğraşan bir bilim dalına ne ad verilir?

Soru 12

Ergonomide, tüm alet ve mobilya ve giysilerin fiziksel ölçülerinin tasarımında hangi veriler kullanılır?

Soru 13

Antropometrik ürün tasarımları kullanıcıların sadece % kaçına hitap eder?

Soru 14

Referans noktaları olarak, kolların ileriye doğru uzatıldığında ulaşabileceği en uzun mesafeye ne ad verilir?

Soru 15

Sığma ölçülerinin kullanım yerlerine göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Çözüm Açıklaması

Sığma ölçülerinin (iç ölçülerinin) kullanım yerleri ve bazı özel örnekler şu şekilde sıralanabilir:

• Bir kapının yüksekliği, uzun bir insanın boyundan daha kısa olmamalı, hatta ayakkabı ve şapka gibi boy uzunluğunu artıran –ve hatta bu tip yerlerden koşarak geçerken zıplayacak insanlar da hesaba katılarak) ek unsurlar da dikkate alacak şekilde hesaplanır,

• Bir yangın çıkış kapısı büyük bir insanın omuz genişliğinden ve vücut derinliğinden daha fazla olmalıdır,

• Kapı tokmağı, en yüksek oynak parmak ucundan daha aşağıda olmamalıdır,

• Koltuk genişliklerinde, toplumdaki en geniş kalçalı insanlar göz önünde tutulur,

• Diş fırçaları derin ağzı olan bir kişinin, azı dişlerine ulaşabilecek kadar uzun olmalıdır,

• Tekerlek sökme anahtarının uzunluğu, zayıf bir insana da somunları gevşetecek torku oluşturacak yeterlikte olmalıdır,

• İç mekân boyutlandırmalarında (büro,fabrika) personelin dolaşımı için yeterli yer bırakılarak çarpışmalar önlenmelidir,

• Sadece bayanların ya da bay-bayan birlikte çalışılan iş yerlerinde vücut genişliği olarak hamile bir bayanın genişliği minimum değer olarak alınmalıdır,

• Geçişlerde veya makinelerin birbirinden ayrılmasında ya da bir odadaki eşyanın duvardan veya diğer objelerden uzaklığını ayarlamada en az 60 cm’lik bir genişlik bırakılmalıdır.

Erişme ölçülerinin kullanım yerlerine örnekler şu şekilde verilebilir:

• Oturma yükseklikleri küçük kullanıcıların diz altı yüksekliğini ve oturga–diz uzunluğunu aşmamalıdır.

• Yüksekliği ayarlanamayan koltuklarda ya da toplu ulaşım araçları, spor salonlarının koltuk (oturma) yüksekliklerinde de bu prensip dikkate alınır. Yani, kısa boylu bir insan otururken ayakları yerde istirahat edecek kadar koltuk yeterince alçak olmalıdır. Böylece koltuk yüksekliği toplumdaki diz altı yüksekliğinin %1 veya %5’lik değerinden daha yukarda olmamalıdır.

• Kulplar küçük bir bireyin maksimum dikey parmak oynak yerinden daha yukarıda olmayacak şekilde ayarlanmalıdır.

• Bir kapı kilidi, küçük bir insanın maksimum ulaşım mesafesinden daha yüksek olmamalıdır. Ancak yanında ebeveynleri olmayan çocukların da erişmemesi sağlanmalıdır.

Soru 16

Erişme ölçülerinin kullanım yerlerine göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Çözüm Açıklaması

Erişme ölçülerinin kullanım yerlerine örnekler şu şekilde verilebilir:

• Oturma yükseklikleri küçük kullanıcıların diz altı yüksekliğini ve oturga–diz uzunluğunu aşmamalıdır.

• Yüksekliği ayarlanamayan koltuklarda ya da toplu ulaşım araçları, spor salonlarının koltuk (oturma) yüksekliklerinde de bu prensip dikkate alınır. Yani, kısa boylu bir insan otururken ayakları yerde istirahat edecek kadar koltuk yeterince alçak olmalıdır. Böylece koltuk yüksekliği toplumdaki diz altı yüksekliğinin %1 veya %5’lik değerinden daha yukarda olmamalıdır.

• Kulplar küçük bir bireyin maksimum dikey parmak oynak yerinden daha yukarıda olmayacak şekilde ayarlanmalıdır.

• Bir kapı kilidi, küçük bir insanın maksimum ulaşım mesafesinden daha yüksek olmamalıdır. Ancak yanında ebeveynleri olmayan çocukların da erişmemesi sağlanmalıdır.

Sığma ölçülerinin (iç ölçülerinin) kullanım yerleri ve bazı özel örnekler şu şekilde sıralanabilir:

• Bir kapının yüksekliği, uzun bir insanın boyundan daha kısa olmamalı, hatta ayakkabı ve şapka gibi boy uzunluğunu artıran –ve hatta bu tip yerlerden koşarak geçerken zıplayacak insanlar da hesaba katılarak) ek unsurlar da dikkate alacak şekilde hesaplanır,

• Bir yangın çıkış kapısı büyük bir insanın omuz genişliğinden ve vücut derinliğinden daha fazla olmalıdır,

• Kapı tokmağı, en yüksek oynak parmak ucundan daha aşağıda olmamalıdır,

• Koltuk genişliklerinde, toplumdaki en geniş kalçalı insanlar göz önünde tutulur,

• Diş fırçaları derin ağzı olan bir kişinin, azı dişlerine ulaşabilecek kadar uzun olmalıdır,

• Tekerlek sökme anahtarının uzunluğu, zayıf bir insana da somunları gevşetecek torku oluşturacak yeterlikte olmalıdır,

• İç mekân boyutlandırmalarında (büro,fabrika) personelin dolaşımı için yeterli yer bırakılarak çarpışmalar önlenmelidir,

• Sadece bayanların ya da bay-bayan birlikte çalışılan iş yerlerinde vücut genişliği olarak hamile bir bayanın genişliği minimum değer olarak alınmalıdır,

• Geçişlerde veya makinelerin birbirinden ayrılmasında ya da bir odadaki eşyanın duvardan veya diğer objelerden uzaklığını ayarlamada en az 60 cm’lik bir genişlik bırakılmalıdır.

Soru 17

Ergonomik amaçlarla yapılan tasarımlarda antropometrik yaklaşımlar kaça ayrılır?

Soru 18

Antropometride insanın hareket hâlindeki vücut ölçüleri değerlendirmeye ne ad verilir?

Soru 19

Aşağıdakilerden hangisi "vücudun her bir bölümünün kendisine bitişik segmente ve bütün vücuda oranla en uygun pozisyonda yerleştirilmesi” olarak tanımlanmaktadır?

Soru 20

Referans noktaları olarak, alt bacağın en geri noktası ile kalçanın en gerideki noktası arasındaki yatay mesafeye ne ad verilir?

İŞ HİJYENİ VE ERGONOMİ