İŞ HİJYENİ VE ERGONOMİ

Termik radyasyon: Isı iletimi, aralarında ısı farkı bulunan iki cismin arasında doğrudan doğruya bir temas olmadan meydana gelir.

Kondüksiyon, ısının bir katı cisme temas edilerek iletilmesi, yani iki maddenin etkileşmesiyle oluşan enerji transferidir

Hava akımı 510 mm/sn üzerine çıktığında çalışma ortamı “esintili” kabul edilirken, 100 mm/sn altına düştüğü durumlarda  çalışma ortamı “havasız” olarak nitelendirilir.

Çalışma şekli ayakta ve iş yükü hafif olduğu şartlarda optimum bağıl nem %50 olmalıdır.

İnce tezgâh işi, makine ve cilalama işi için önerilen aydınlatma düzeyi 600 Lükstür.

Tavanın yansıtma oranının en az %70 olması gerekir.

40 cm’lik iki yüzü sıvalı deliksiz tuğlanın ses yalıtım değeri 58dir.

Mor: Radyasyon tehlikelerini ihbar etmek için kullanılır.

Mavi: Parlak mavi, bozuk makine ve aletler için uyarı niteliğinde kullanılır

İnsan için müsaade edilebilir ses seviyesi azami 80-85 dB oranıdır.

ürkçemizdeki birçok kaynakta İş Bilimi olarak anılan Ergonomide, çalışanın iş yerinde sağlık ve güvenlik (İSG) içerisinde çalışmasını hedefler.

Ergonomik Çalışma Ortamı belli bazı başlık altında incelenir:

Antropometrik açıdan çalışma ortamı düzenleme 

Fizyolojik açıdan çalışma ortamı düzenleme

Psikolojik açıdan çalışma ortamı düzenleme

Enformatik çalışma ortamı düzenleme,

İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) açısından çalışma ortamı düzenleme

Vücuttaki termal ayarlama (ısı dengesinin sağ- lanması), yani vücudun çevreye ısı alışverişi şu şe- killerde sağlanır:

• Isı konveksiyonu: Isı iletimi, deri ile üzerine temas eden hava arasında gerçekleştirilir.

• Isı iletimi: Isı iletimi, vücut ile vücuda te- mas eden cisimler arasında oluşur.

• Termik radyasyon: Isı iletimi, aralarında ısı farkı bulunan iki cismin arasında doğrudan doğruya bir temas olmadan meydana gelir.

• Buharlaşma: Isı iletimi, deri yüzeyinde su- yun buharlaşması yoluyla gerçekleşir.

Vücuttaki termal ayarlama (ısı dengesinin sağlanması), yani vücudun çevreye ısı alışverişi şu şe- killerde sağlanır:

. Isı konveksiyonu: Isı iletimi, deri ile üzerine temas eden hava arasında gerçekleştirilir.

. Isı iletimi: Isı iletimi, vücut ile vücuda temas eden cisimler arasında oluşur.

. Termik radyasyon: Isı iletimi, aralarında ısı iletim arkı bulunan iki cismin arasında doğrudan doğruya bir temas olmadan meydana gelir.

. Buharlaşma: Isı iletimi, deri yüzeyinde suyun buharlaşması yoluyla gerçekleşir.

Yayılan (Radyant) Isı :

Kısaca çevredeki cisimlerden (fırın, döküm ocağı vb.) yayılan sıcaklık olarak ifade edilir. Yayılan ısının global boyutlarını ölçen Globetermometre ile elde edilen sıcaklık derecelerinin ortalama değeri (16,7-20 oC sınırları içinde) 18.3 oC olduğunda, rahat bir ortam oluştuğu kabul edilir.

Termal koşulların insan üzerindeki etkisini (ısı stresi) belirlemek için elektronik veya telemetrik cihazlarla fizyolojik bazı değerler ölçülür:

Kalp atım sayısı

Deri ısısı

Terleme

Sıvı kaybı

Adaptasyon: Gözün değişik aydınlıklara, ortama alışma ve uyum sağlama sürecine adaptasyon adı verilir. Adaptasyon bir yandan göz bebeği çapının değişmesi, öte yandan da ağ tabakasının duyarlılığı sayesinde ya da aydınlıktan karanlığa geçildiği zaman oluşan) ışık adaptasyonu olarak iki şekilde gerçekleşir.

Göz kamaş- masını engellemek için, yüzey ile üzerinde çalışılan iş parçası arasındaki kontrast, iş parçası ile yakın çevresi arasında 1/3’ü, iş parçası ile uzak çevresi arasında ise 1/10’u aşmamalıdır. Ancak, kumanda aparatları ve malzeme, makineye oranla daha kont- rast renklerde tasarlanmalıdır.

Sesi oluşturan titreşimlerin atmosferdeki basıncıdır (birim yüzeye düşen ses gücü, basıncı, yeğinliği) ve “Desibel” (dB) ölçü birimi ile ifade edilir ve “Odyometre” ile ölçülür. 0,0002 mikrobar (dyn/cm2) basınç yapan ses, “duyma eşiği” (duyma sınırı) olarak nitelendirilir ve 0 dB olarak kabul edilir. İnsan kulağının duyabileceği (hissedebileceği) maksimum ses şiddeti 130 dB (2000 dyn/ cm2) dir ki bu basınçtaki ses kulakta ağrı yapar ve “ağrı duyma eşiği” olarak kabul edilir (Tablo 7.7).

85 dB’in üzerinde gürültülü ortamlarda uzun süre bulunanlarda işitme kaybı riski çok yüksektir. Böyle bir işitme kaybı, genellikle gürültüye maruz kalan şahıs tarafından kolay fark edilmez. Bunun temel sebebi, işitme kayıplarının çok uzun sürelerde