İŞ HİJYENİ VE ERGONOMİ

Uluslararası İş Hijyenistleri Derneği (International Occupational Hygiene Association, IOHA) tarafından “çalışanların çalışma ortamındaki tehlikelerden sağlığının korunması ile bu tehlikelerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve kontrol edilmesi” olarak tanımlanmaktadır.

İş Hijyenistleri; fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ya da psikososyal etkenlere maruz kalınması sonucu oluşabilecek sağlık risklerinin önlenmesi için çalışmalar yapmaktadır

MÖ 370 - Daha ziyade halkın sağlığı üzerinde çalışan Hipokrat’ın, bilahare maden ve metalürji çalışanlarının yaşadıkları kurşun zehirlenmesini tespit edildiği dönemdir.

Meslek hastalıklarının ve iş kazalarının önemli bir sorun olarak gündeme gelmesi sanayileşmenin gelişimi ile yoğunluk kazanmıştır.

Ülkede iş yaşamı “Mecelle” tarafından düzenlenmiştir.

Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk yasal düzenleme 2 Ocak 1924 tarih ve 394 sayılı Hafta Tatili Kanunu olmuştur.

İş Sağılığı ve Güvenliği ile İş Hijyeni konularını kapsayan 20 Haziran 2012 tarihli Çalış- ma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nu TBMM’ce kabul edilerek yürürlüğe girmiştir.

1975 yılında ise (İtalyan Üniversitesi örneği esas alınarak) İstanbul ve Anadolu’da Meslek Hastalıkları Klinikleri kurulmuştur.

Tirol maden işletmelerinde iş yeri hekimi olarak çalıştığı yıllarda, o gün için dünyada ilk iş hekimliği kitabı olan “De Morbis Metallicis”i yazmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu’nda İş Sağlığı ve Güvenliği ve İş Hijyeni konularında çalışma hayatına yönelik (özellikle kömür üretiminde iş hijyeninin bulunmadığı çok ağır çalışma koşullarında üre- tim veriminin düşüklüğünü önlemek maksadıyla çıkarılan) ilk düzenleme 1865 yılında uygulan- maya başlanan Dilaver Paşa Nizamnamesi’dir

Baba Asklepios'un hijyen teması "iyileştirme" dir.

Mesken iş hijyeni kavramı içinde değildir.

Çalışanlara sağlıklı iş ortamı sağlamak için tedbirler almak iş hijyeninin amacıdır. Kariyer yükselmesinde destek vermek iş yeri hijyeninin doğrudan amacı değildir.

İş hijyenistlerinin doğrudan görevi işverenin iş yeri sağlık giderlerini düşürmek değildir.

Plini

Sanayi devrimi döneminde ergonomi henüz bir iş yeri sorunu olarak görülmemiştir.

I. Çakmak taşı kesikleri ve göz yaralanmaları, II. Hipokrat'ın kurşun zehirlenmelerini tespit etmesi III. Baca temizleyicilerinin kansere yakalanması, IV. Yangın çıkabilecek işler ve yerler, barut imalatı, yüksek fırın çalışmaları gibi tehlikeli tesis sistemlerinin belirlenmesi

Dilaver Paşa Nizamnamesi

Hafta tatili

Gıda üretim ve satış yerleri ile insan bedenine temasın söz konusu olduğu iş yeri işletenleri çalışanlarına eğitim vermeye zorunludur.