İŞ HAYATINDA STANDARTLAR

Bireyin etik davranışlarını belirleyen unsurlar 
aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Bireyin ahlaki gelişim düzeyi,
• Ahlaki davranışı yönlendiren şartlar,
• Bireyin yaşı, aile çevresi ve ekonomik durumu,
• Normlar ve görgü kuralları,
• Toplumsal kültür ve değerler. Doğru yanıt E'dir.

İnsan davranışlarını etkileyen alanları üç grupta incelemek mümkündür.
Kanun ve yasalar alanı: Bu alanda kanun koyucular, kurumların veya kişilerin yıl içinde kazandığı gelirlerden vergi öderken, bir taşınmaz alırken veya otomobil ehliyeti almak için başvuru yapıldığında yapılması gereken işlemleri ve davranış biçimlerini kurallara bağlarlar.
Özgür seçim alanı: Kişi ya da kuruluşların kendi istekleriyle yaptıkları ve yasal sınırlama olmayan davranış standartlarıyla ilgilidir. Bireyin meslek veya dinsel seçimi ya da bir işletmenin kaç tane televizyon veya çamaşır makinesi üreteceği özgür seçime birer örnektir.
Etik alan: Bu iki alanın arasında etik alan yer alır. Bu bölgede yasalar yoktur. Onun yerine bireye ya da şirkete yol gösteren paylaşılan ilke ve değerler, ahlaki davranışlar vardır. Örneğin işletme, kamu da işlerini hallederken, personeline sosyal haklar verirken veya müşterilerine karşı belli bir tutum sergilerken bu alan içinde değerlendirilebilir. Doğru yanıt B'dir.

Meslek Etiği: İş hayatındaki davranışları yönlendiren, onlara rehberlik eden etik prensipler ve standartların toplamına meslek etiği denilmektedir. Belirli bir meslek grubunun, meslek üyelerine emreden, onları belli kurallarla davranmaya zorlayan kişisel eğilimlerini sınırlayan, yetersiz ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan, mesleki rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı amaçlayan mesleki ilkelerdir. Doğru yanıt C'dir.

Kişisel etiğin özellikleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
• Kişisel etik, gerçeğin doğrunun sadece zekâdan değil bireyin içinden geldiğini savunur.
• Doğruluk ve etik davranışlar herkesin içinde vardır.
• Kişisel etik bireyin kendisine dönmesini sağlar.
• Bireyin karşılaştığı durumlarda doğru ve yanlış kararlar vermesi kendi vicdanına bağlıdır.
• Yaşamda belli kuralların olamayacağı pek çok durum söz konusudur.
• Birey bir grupta yer aldığı için haksızlığa göz yummaz.
• Birey özgürleştikçe kendi etik standartlarını geliştirir.
• Birey sadece kendi çabaları ile kusursuzluğa erişir. Başkaları bunu kişi adına yapamaz.
• Bireyler hayatları boyunca geliştikleri için yeni değerler edinirler. Doğru yanıt B'dir.

Etik liderlik kişisel faaliyetlerinde ve kişiler arası ilişkilerinde normatif olarak uygun faaliyetler sergileyen ve sergilemiş olduğu bu tarz faaliyetleri artırmayı hedefleyen bunu yaparken de iki yönlü iletişim, güçlendirme ve etkin düşünme yöntemlerini kullanan liderlik tarzıdır. Etik lider standartları oluşturur, dile getirir, anlaşılmasını sağlar, uygulama konusunda destekler, bu konuda takipçilerini sorumlu tutar ve etik davranışlarıyla takipçileri için aynı zamanda rol model teşkil eder. Rol model olarak takipçilerini/çalışanlarını doğruluk, dürüstlük, güvenilirlik, adalet vb. olgular çerçevesinde yönlendirirler. Bu yönüyle etik lider, liderlik faaliyetleriyle ilgili olarak etik ve etik olmayan davranışlarıyla takipçilerini etkileyerek proaktif bir çaba içerisindedir. Etik liderler çalışanlara sadece etik rol model değil, aynı zamanda çalışanların kendilerini rahatlıkla ifade etmelerine olanak sunan, bunu da yaparken belirli kuralların oluşmasını sağlayan kişiler olarak ortaya çıkarlar. Doğru yanıt A'dır.

Takipçilerinin memnuniyetlerini ve performanslarını onların değer ve ihtiyaçlarını etkileyerek arttırmaya çalışan liderlik türü dönüşümcü liderlik olarak ifade edilir. Dönüşümcü liderler örgütte değişimi etkin bir biçimde gerçekleştirebilen liderlerdir. Etik davranışlar sergileyen liderlerin, bireyin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, çalışanların haklarını dikkate alarak ve adil davranarak aslında bir nevi dönüşümcü liderlik özellikleri sergileyerek çalışanların örgütsel bağlılığı üzerinde olumlu etkiler bıraktığı ifade edilmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Bir toplumda etik standartların gelişmemesine ya da olumsuz etkilenmesine neden olan
faktörler; toplumun standartlarının çok düşük olması, sosyal çözülme, aşırı iyimser toplum, dini kurumlar ve ailenin etkisinin azalması, düşük kalite, aşırı niceliksel istekler, işletmedekilere yöneticiler ve hissedarlardan gelen kâr baskısı, şirket politikaları, mevcut ekonomik koşullar, iş yapma maliyetleri, başarıya ilişkin stres, politik yozlaşma, hükümetlere olan güvenin çok düşük olması, açgözlülük, başarının ölçüsü olarak parayı görme ve paraya tapma, bireyin bencilliği, kişisel dürüstlük ve ahlaki karakterden yoksun olma, çok sayıda işletmenin düşük rekabet gücüne sahip olması ve çok sayıda işletmenin yarışması şeklinde ifade edilebilir. Doğru yanıt D'dir.

Hizmet kalitesinin temelde on bileşenden oluştuğu ifade edilmektedir. Bunlar:
Güvenilirlik: Performans tutarlılığın içermektedir. Hizmetin güvenilir ve doğru biçimde, verilen sözler doğrultusunda yapılması anlamına gelmektedir.
Duyarlılık/Karşılık Vermek: Çalışanların, müşterilere anında hizmet vermek ve yardım etmeye istekli olmalarını ifade etmektedir. Hizmetin zamanında olmasını içerir.
Yeterlilik: Hizmet sunmak için gerek firmanın gerekse de çalışan personelin gerekli
bilgi ve beceriye sahip olmaları anlamına gelmektedir.
Erişebilirlik: Yaklaşılabilir olma ve ilişki kurma kolaylığını içermektedir. Hizmete kolay ulaşmayı, bekleme zamanının kısa olmasını, faaliyet saatlerinin uygun olmasını ifade
etmektedir.                                                                                                                                                                        Nezaket: Müşteriyle ilişkide bulunan personelin kibarlığı, saygınlığı ve dostluğunu
içerir.
İletişim: Müşterileri anlayabilecekleri dilde bilgilendirmek ve onların dinlemek anlamına gelir. Firma farklı müşteriler için dilini uydurabilmeli ve farklılaştırabilmelidir.
İtibar: Firmanın; inanılırlığı, güvenirliliği, dürüstlüğü ve müşteri çıkarlarını kalben
hissetmeyi içermektedir. Firmanın ismi, ünü, çalışanlarının kişisel özellikleri itibarı oluşturan unsurlardır.
Güvenlik: Şüphe, tehlike ve riskten uzak olma. Fiziksel ve finansal güvenlik ile mahremiyet güvenliği oluşturan unsurlardır.
Müşteriyi Bilmek ve Anlamak: Müşteriyi ve müşteriye ilişkin ihtiyaçları bilmek için
çaba sarf etmeyi içerir.
Fiziksel Varlıklar:Hizmetin fiziksel yanının içermektedir. Fiziksel tesisler, personelin, görünüşü, hizmet sunmak için kullanılan araç ve ekipmanlar fiziksel unsurları oluşturmaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Küresel boyutta bir iletişim ağı olan internetin belli bir merkezden kontrol edilmesi güçlüğü mahremiyet ihlalleri, fikri mülkiyet haklarının ihlali ve siber suçlar gibi bazı etik kaygıları da beraberinde getirmektedir. Doğru yanıt B'dir.

Bireyin etik davranışlarını belirleyen unsurlar ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Bireyin ahlaki gelişim düzeyi, • Ahlaki davranışı yönlendiren şartlar, • Bireyin yaşı, aile çevresi ve ekonomik durumu, • Normlar ve görgü kuralları, • Toplumsal kültür ve değerler.

Kanun ve yasalar alanı: Bu alanda kanun koyucular, kurumların veya kişilerin yıl içinde kazandığı gelirlerden vergi öderken, bir taşınmaz alırken veya otomobil ehliyeti almak için başvuru yapıldığında yapılması gereken işlemleri ve davranış biçimlerini kurallara bağlarlar.

Özgür seçim alanı: Kişi ya da kuruluşların kendi istekleriyle yaptıkları ve yasal sınırlama olmayan davranış standartlarıyla ilgilidir. Bireyin meslek veya dinsel seçimi ya da bir işletmenin kaç tane televizyon veya çamaşır makinesi üreteceği özgür seçime birer örnektir.

Kişisel Etik: Kişisel etik sisteminin en önemli temsilcilerinden olan Martin Buber, kişisel etiğin kaynağının bireyin içinden gelen ses (vicdan) olduğunu savunur. Bireyin giriştiği her eylemde, yaptığı her işte ve aldığı her kararda doğru ve yanlışı ayırıp, kendine göre doğru kararı vermesini sağlayan ahlaki değerleri, içinden gelen ses olan “vicdanı”dır. Kişisel etik, kişinin toplum içerisindeki bireysel duruşunu belirler. Bu etik anlayış bireyin ahlaki altyapısını temel alır. Bireyin yaşadığı ve çevresinde yaşanan olaylar karşısında gösterdiği tepkiler ya da koyduğu tavırdır. Bireyin kendine dönmesi ve kendini kusursuzlaştırmak için gereksinim duyduğu gücü, kendi vicdanından almasını sağlayarak, bireyin karşılaştığı özel durumlarda doğru kararlar vermesinde yarar sağlayabilir.

Kişisel etiğin özellikleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Kişisel etik, gerçeğin doğrunun sadece zekâdan değil bireyin içinden geldiğini savunur. • Doğruluk ve etik davranışlar herkesin içinde vardır. • Kişisel etik bireyin kendisine dönmesini sağlar. • Bireyin karşılaştığı durumlarda doğru ve yanlış kararlar vermesi kendi vicdanına bağlıdır. • Bireyi amacına ulaştıracak davranış etik olmalıdır. Burada Mahcivelle’nin düşüncesine terstir. • Yaşamda belli kuralların olamayacağı pek çok durum söz konusudur. • Birey bir grupta yer aldığı için haksızlığa göz yummaz. • Birey özgürleştikçe kendi etik standartlarını geliştirir. • Birey sadece kendi çabaları ile kusursuzluğa erişir. Başkaları bunu kişi adına yapamaz. • Bireyler hayatları boyunca geliştikleri için yeni değerler edinirler.

Meslek Etiği: İş hayatındaki davranışları yönlendiren, onlara rehberlik eden etik prensipler ve standartların toplamına meslek etiği denilmektedir. Belirli bir meslek grubunun, meslek üyelerine emreden, onları belli kurallarla davranmaya zorlayan kişisel eğilimlerini sınırlayan, yetersiz ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan, mesleki rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı amaçlayan mesleki ilkelerdir. Meslek etiğinin en önemli özelliği, meslekle ilgili davranış kurallarının dünyanın neresinde olursa olsun geçerli olduğudur

Etik liderlerin özellikleri arasında en değerli çalışan olarak kendine değer verme özelliği yoktur.

Bir toplumda etik standartların yükselmesine katkı sağlayan faktörlerden biri işletmelerin duyarlılığıdır.

Aşırı iyimser toplum, bir toplumda etik standartların gelişmemesine ya da olumsuz etkilenmesine neden olan faktörlerdendir.

İtibar: Firmanın; inanılırlığı, güvenirliliği, dürüstlüğü ve müşteri çıkarlarını kalben hissetmeyi içermektedir. Firmanın ismi, ünü, çalışanlarının kişisel özellikleri itibarı oluşturan unsurlardır.

IETF’nin (Internet Engineering Task Force) 1995 yılının Ekim ayında yayınladığı, “resmi olmayan netiquette kılavuzu”ndaki kurallardan biri, eğer size gelmiş bir mesajı bir başka kişiye ya da bir gruba yönlendiriyorsanız (“forward” ediyorsanız) orijinal mesajın metnini değiştirmemeniz gerektiğidir.

Etik sözcüğünün kökenleri 2500 yıl öncesine kadar uzanır.  Buna karşılık, etik kavramının literatürümüze yerleşmesi 1980’li yılların sonlarında olmuştur.