İŞ HAYATINDA STANDARTLAR - Deneme Sınavı - 13

SA 8000 belgelendirme süreci 4 aşamadan oluşmaktadır. Planlama aşaması yönetim sistemleri denetimi  konusunda deneyimli ve üst yönetim desteğine bir yönetici bu aşamada görevlendirilmelidir. Uygulama aşaması SA 8000 standardı maddelerinin uygulandığına dair kayıtlar tutulur. Kontrol aşaması kesin başvuru öncesi denetimden yararlanılır. Periyodik kontrol aşaması belgeler 3 yıl geçerli olup standartlara uyup uymadığı kontrol edilmelidir. Doğru cevap D'dir.

Küresel ilkeler sözleşmesi, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından ilk olarak 31 ocak 1999 tarihinde Dünya Ekonomik Forumu'nda yaptığı konuşma sırasında önerilmiş ve 26 temmuz 2000 tarihinde Birleşmiş Milletler merkezinde başlatılmıştır. doğru cevap C'dir.

Adil iş gücü örgütü, yeni gelişen ve endüstrileşen ülkelerde işletme uygulamalarına yardımcı olmaktadır. Adil iş gücü örgütü, giyim ve ayakkabı firmaları, insan hakları grupları, iş gücü örgütleri, dini kuruluşlar, tüketicileri destekleyenlerden oluşturulmuş bir ortaklıktır. Bu nedenle örgüt düzenlemelerine göre borç karşılığı senet vb. şekilde çalıştırma koşullarını benimseyen gruplar vb. örgüt içinde yer alamaz. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

AA 1000 standartları işletmelerin sosyal ve ahlaki açıdan hesap hesap verebilirlikleri konusunda genel ilkeler sağlar. AA 1000 standartları, İngiltere'de 1999 yılı sonlarında Sosyal ve Etiksel Sorumluluk Enstitüsü tarafından oluşturulmuştur. AA 1000 standartları işletmenin performansının arttırılmasında, sosyal ve etiksel srululuğun geliştirilmesinde, bireysel yeteneklerin ortaya çıkarılmasında ve sürekli gelişimin sağlanmasında önemli roller oynamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Adil İşgücü Örgütü düzenlemeleri çerçevesinde işletmelerin uyması gereken işyeri davranış kuralları aşağıda kısaca özetlenmiştir (FLA, 2011: 3):

Taciz ve Kötü Davranış: Bütün çalışanlara saygılı ve onurlu davranılmalıdır. Hiçbir
çalışan fiziksel, cinsel, psikolojik veya sözlü taciz ve kötü davranışa tabi tutulamaz.
• Zorla Çalıştırma: Hükümlü çalıştırma, borç karşılığında çalıştırma, senede bağlı
olarak ya da herhangi başka şekillerde zorla çalıştırma yaptırılamaz.
• Çocuk İşçiliği: 15 yaşının veya zorunlu eğitimi tamamlama yaşının altında (hangisi daha yüksekse) hiç kimse çalıştırılamaz.
• Örgütlenme Özgürlüğü ve Toplu İş Sözleşmesi: İşverenler, çalışanların örgütlenme özgürlüğü ve toplu iş sözleşmesi haklarını tanımalı ve saygı duymalıdır.

Çalışma Saatleri: Normal haftalık çalışma süresi 48 saati geçmeyecektir.

Etik sözcüğünün kökenleri 2500 yıl öncesine kadar uzanır.  Buna karşılık, etik kavramının literatürümüze yerleşmesi 1980’li yılların sonlarında olmuştur.

Bireyin etik davranışlarını belirleyen unsurlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Bireyin ahlaki gelişim düzeyi,
• Ahlaki davranışı yönlendiren şartlar,
• Bireyin yaşı, aile çevresi ve ekonomik durumu,
• Normlar ve görgü kuralları,
• Toplumsal kültür ve değerler

Etik alanda yasalar yoktur. Onun yerine bireye ya da şirkete yol gösteren paylaşılan ilke ve değerler, ahlaki davranışlar vardır. Örneğin işletme, kamu da işlerini hallederken, personeline sosyal haklar verirken veya müşterilerine karşı belli bir tutum sergilerken bu alan içinde değerlendirilebilir.

AICPA (The American Institute of CPAs-Amerikan Yeminli Mali Müşavirler Enstitüsü) tarafından ortaya konulan muhasebe etik kurallarında birey davranışlarını etkileyen alanlar piramidinde ilk basamağı ilkeler oluşturmaktadır.

Kişisel etik, gerçeğin doğrunun sadece zekâdan değil bireyin içinden geldiğini savunur.

Takipçilerinin memnuniyetlerini ve performanslarını onların değer ve ihtiyaçlarını etkileyerek arttırmaya çalışan liderlik türü dönüşümcü liderlik olarak ifade edilir.

İşletmelerde etik standart ve davranışların oluşabilmesi, temelde iki unsura bağlıdır: yöneticilerin kişiliği ve kurumsal kültür. Yöneticilerin görevlerini yerine getirme biçimlerini etkileyen çeşitli kişisel özellikleri varıdır. Kişisel ihtiyaçlar, aile etkisi, dinsel değerler, kendine güven gibi faktörler, kişinin değerini ve etik davranışlarını yönlendirebilmektedir.

Duyarlılık/Karşılık Vermek: Çalışanların, müşterilere anında hizmet vermek ve yardım etmeye istekli olmalarını ifade etmektedir. Hizmetin zamanında olmasını içerir

IETF’nin “resmi olmayan netiquette kılavuzu” nda "Bir mesaja duygusal yanıt vermeden önce aradan bir gece geçmesini bekleyin."  demektedir.

Dijital ortamların varlığı ile ortaya çıkan ve mevcut hukuk sisteminde tanımlanmamış suçlara örnek olarak başkasına ait bilgisayar sistemlerine izinsiz
girişleri ve ağ sistemini tahrip etmek için virüs bulaştırmayı verebilir. Bu suçlar nitelikleri itibarıyla tamamen internete özgü eylemlerdir.

Gerek etiğin arka planını gerekse günümüz boyutu incelendiğinde görülür ki bu alanda çalışan tüm filozoflar iyi-kötü, doğru-yanlış gibi konuların üzerinde yoğunlaşmışlardır. Dolayısıyla etik ilkeler, toplumsal düzenin reçetesini düzenleyip, ahlaki tutumların kaynağını araştırarak bunlar üzerine düşünme etkinliğini geliştirmektedir.

Bireyin etik davranışlarını belirleyen unsurlar ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Bireyin ahlaki gelişim düzeyi,

• Ahlaki davranışı yönlendiren şartlar,

• Bireyin yaşı, aile çevresi ve ekonomik durumu,

• Normlar ve görgü kuralları,

• Toplumsal kültür ve değerler.

Kişisel etiğin özellikleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Kişisel etik, gerçeğin doğrunun sadece zekâdan değil bireyin içinden geldiğini savunur.

• Doğruluk ve etik davranışlar herkesin içinde vardır.

• Kişisel etik bireyin kendisine dönmesini sağlar.

• Bireyin karşılaştığı durumlarda doğru ve yanlış kararlar vermesi kendi vicdanına bağlıdır.

• Bireyi amacına ulaştıracak davranış etik olmalıdır. Burada Mahcivelle’nin düşüncesine terstir.

• Yaşamda belli kuralların olamayacağı pek çok durum söz konusudur.

• Birey bir grupta yer aldığı için haksızlığa göz yummaz.

• Birey özgürleştikçe kendi etik standartlarını geliştirir.

• Birey sadece kendi çabaları ile kusursuzluğa erişir. Başkaları bunu kişi adına yapamaz.

• Bireyler hayatları boyunca geliştikleri için yeni değerler edinirler

Takipçilerinin memnuniyetlerini ve performanslarını onların değer ve ihtiyaçlarını etkileyerek arttırmaya çalışan liderlik türü dönüşümcü liderlik olarak ifade edilir. Dönüşümcü liderler örgütte değişimi etkin bir biçimde gerçekleştirebilen liderlerdir.

Etik standartlar, iş dünyasının belirsizlikleri en düşük düzeye indirerek işletmelerin giriştiği faaliyetlerde birey ve topluma zarar vermeyecek iş görmeleri için yol gösterici kurallar bütünüdür. Etik standartlar her ülke ve toplumda farklıdır. Bazı ülke ve toplumlarda etik sayılan bir eylem davranış, diğerlerinde doğru ve etik davranış olarak kabul edilmeyebilir.