İŞ HAYATINDA STANDARTLAR - Deneme Sınavı - 5

Kurumsal sosyal sorumlulukta sosyo-ekonomik yaklaşım örgütlerin kâr elde etmenin ötesinde sorumlulukları olduğu düşüncesine dayanmaktadır. Sosyal sorumlu davranmanın hissedarlar için de fayda sağladığını savunur. Bu bağlamda, işletmeyi yeterli düzeyde sosyal sorumlu bulmayan tüketiciler, rakip işletmelerin ürünlerini tercih edebilir.

Milton Friedman’ın sosyal sorumluluğa ilişkin görüşü olan “klasik yaklaşım” ise sosyo-ekonomik yaklaşımın tersine, işletmenin ve dolayısıyla yöneticilerinin tek bir sosyal sorumluluğu olduğunu ileri sürer. Bu sorumluluk işletme kârını en üst düzeye çıkartmaktır. Ekonomist Milton Friedman’a göre sosyal sorumluluk yöneticilerin katlanmaması gereken bir maliyettir. örgütler elde ettikleri kârdan sadece yasal kesintileri ödemeli, elde ettikleri geliri nasıl harcayacaklarına karar verme konusunda hissedarlarını serbest bırakmalıdır. Yönetici işletmenin profesyonel çalışanı ise sorumluluğu topluma değil, işletme sahiplerine karşıdır.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap seçeneği D'dir.

Sürdürülebilirlik kapsamında işletmelerin doğal kaynakları nasıl koruyarak faaliyet gösterecekleri, örgütsel atıkları nasıl en aza indirmeleri gerektiği, geri kazanım, soyu tükenmekte olan bitki ve hayvanları koruyarak çevrenin korunması çabalarına nasıl katkı sağlayacakları ele alınan alt başlıklar arasındadır. 

Örneğin sürdürülebilir işletme iktisadi açıdan gereğinden fazla üretim yapmayarak kaynak israfının önüne geçmeye, atık düzeyini azaltmaya ve paydaşlara adil düzeyde gelir sağlamaya çalışır.

Örneğin üretim faaliyetleri sırasında ortaya çıkan zehirli atıkları yakından geçen dereye dökmek örgüt için o anda etkili, verimli ve kârlı bir iş olarak görülebilir fakat yaratılan kârlılığın gelecek nesilleri oldukça olumsuz bir şekilde etkileyeceği açıktır. Toplumsal düzeyde ise halk sağlığı ve korunması sürdürülebilir işletmelerin kararlarında belirleyici etkiye sahiptir.

Sürdürülebilir örgütler çalışma ortamlarını temizlik, hava kalitesi, gürültü düzeyi ve ışıklandırma açısından daha dikkatli bir şekilde incelemekte ve çalışanlarına en uygun çalışma ortamını sunmak için çabalamaktadır.

Sürdürülebilirlik, dünyayı atalarımızdan bize kalmış bir miras olarak görmek yerine gelecek nesillere aktarılması için bize verilmiş bir emanet olarak algılamakla ilgilidir. Bugünün ihtiyaçlarıyla hareket etmenin yanında gelecek nesilleri de düşünmek gerekmektedir.

Bu bilgiler ışığında doğru cevap D'dir.

Nüfus, iklim değişikliği, şehirleşme ve küreselleşme yeşil hareketin temel tetikleyicilerindendir.

Doğru cevap seçeneği A'dır.

Çevreye ilişkin duyarlılık düzeyi düşük seviyede olan işletmeler, bir başka ifadeyle açık yeşil işletmeler, çevre konusunda yasal olarak gerekeni yapan işletmelerdir. Yasal yaklaşım olarak adlandırılan bu yaklaşımı benimseyen işletmeler çevresel duyarlılık düzey düşük, sosyal gereklilikler nedeniyle çevre hareketine katkı sağlayan örgütlerdir. Çevre konusundaki yasa, kural ve yönetmeliklere uyumlu olarak hareket eden “açık yeşil” işletmeler, çevreye ilişkin yükümlülüklerin yapılması gereken yaparak yerine getirmektedir.

Doğru cevap seçeneği E'dir.

Çevre konusundaki yasa, kural ve yönetmeliklere uyumlu olarak hareket eden “açık yeşil” isletmeler, çevreye ilişkin yükümlülüklerini yapılması gerekeni yaparak yerine getirmektedir.

Yasal yaklaşıma göre biraz daha yeşil olan piyasa yaklaşımında ise işletmenin tüketicilerin tercihleri doğrultusunda hareket etmesi söz konusudur.

Diğerlerine göre daha yeşil olan paydaş yaklaşımında işletme farklı paydaşların çevreye ilişkin taleplerini karşılamaya çalışmaktadır. İşletme tüm paydaş gruplarını dikkate almakta ve çevresel konularla ilgili tüm paydaşları tatmin eden bir faaliyet planı geliştirmektedir. Çevresel duyarlılığı en yoğun yaklaşım, daha doğrusu “koyu yeşil” işletmelerin benimsediği yaklaşım aktivist yaklaşım olarak anılmaktadır. Aktivist yaklaşımda işletme çevresel konularda proaktif bir tutum sergilemektedir.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap seçeneği A'dır.

Ekvator ilkeleri, büyük altyapı ve endüstriyel projelerin toplumsal ve çevresel düzeydeki olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan ilkeler bütünüdür. Prensipleri benimseyen finansman ve danışman kurumları müşterileriyle eş güdümlü bir şekilde projelerin sosyal ve çevresel riskinin süreklilik arz eden bir yapıda tanımlamak, ölçmek ve yönetmeye çalışmaktadır.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı – United Nations Environment Programme (UNEP), Birleşmiş Milletler’de çevre konusunun eşgüdümünü, çevrenin durumunun küresel düzeyde sürekli gözden geçirilmesini, çevre sorunları hakkında uluslararası toplumun dikkatinin çekilmesini, uluslararası ve ulusal çevre politikasının ve hukukunun gelişiminin sağlanmasını amaçlamaktadır.

Düşük karbon ekonomisi (Low Carbon Economy - LCE), üretilen bir değerin, tüketiciye ulaştırılmasında ve tüketim sonrasındaki aşamalarda atmosfere en az miktarda sera gazı (karbondioksit) salımı verecek şekildeki bir ekonomik yapının oluşturulmasıdır.

Sorumlu yatırım ilkeleri, kurumsal yatırımcıların yatırım karar ve süreçlerinde sürdürülebilirlik konusunu dikkate almaları esasına dayanmaktadır.

Kyoto Protokolü 1992’de Rio de Janeiro’da imzalanarak 1994’te yürürlüğe giren Birleşmiş Milletler İklim Değişimi Çerçeve Sözleşmesi'nde (Framework Convention on Climate Change, FCCC - BMIDÇS) yer alan hedeflerin ve somut azaltım yükümlülüklerinin bir şartnamesi olarak değerlendirilebilir. BMIDÇS, iklim değişikliği sorununu kabul eden ve insanlarla çevreye verilen yoğun zararı önlemek adına iklim sistemini stabilize etmek üzere harekete geçilmesini öngören genel bir deklarasyondur. 

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap seçeneği A'dır.

Düşük karbon ekonomisi (Low Carbon Economy - LCE), üretilen bir değerin, tüketiciye ulaştırılmasında ve tüketim sonrasındaki aşamalarda atmosfere en az miktarda sera gazı (karbondioksit) salımı verecek şekildeki bir ekonomik yapının oluşturulmasıdır.

Sorumlu yatırım ilkeleri, kurumsal yatırımcıların yatırım karar ve süreçlerinde sürdürülebilirlik konusunu dikkate almaları esasına dayanmaktadır.

Ekvator ilkeleri, büyük altyapı ve endüstriyel projelerin toplumsal ve çevresel düzeydeki olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan ilkeler bütünüdür. Prensipleri benimseyen finansman ve danışman kurumları müşterileriyle eş güdümlü bir şekilde projelerin sosyal ve çevresel riskinin süreklilik arz eden bir yapıda tanımlamak, ölçmek ve yönetmeye çalışmaktadır.

ISO 14001 uluslararası düzeyde kabul gören çevre yönetim sistemi standardıdır. ISO 14001 işletmelerin kaynaklarını daha verimli kullanmalarına, atıklarını azaltmalarına, rekabet üstünlüğü elde etmelerine ve paydaşlarının güvenini kazanmalarına destek olarak çevresel performanslarını geliştirmelerini sağlamaktadır.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı – United Nations Environment Programme (UNEP), Birleşmiş Milletler’de çevre konusunun eşgüdümünü, çevrenin durumunun küresel düzeyde sürekli gözden geçirilmesini, çevre sorunları hakkında uluslararası toplumun dikkatinin çekilmesini, uluslararası ve ulusal çevre politikasının ve hukukunun gelişiminin sağlanmasını amaçlamaktadır.

Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap seçeneği A'dır.

Kurumsal sosyal sorumlulukta sosyoekonomik yaklaşım örgütlerin kâr elde etmenin ötesinde sorumlulukları olduğu düşüncesine dayanmaktadır.

Ekonomist Milton Friedman’a göre sosyal sorumluluk yöneticilerin katlanmaması gereken bir maliyettir.

İşletmelerin esas amacı ekonomik üretkenliktir, sosyal sorumluluk bu amaca erişime engel olabilir.

I-II-III-IV

Nüfus, iklim değişikliği, şehirleşme ve küreselleşme yeşil hareketin temel tetikleyicilerindendir.

Koyu yeşil

Çevre dostu hizmetler

ISO 14001

Şimdiki ve gelecekteki yasal düzenlemelere uyumlu bir şekilde faaliyet gösterebilme.

1972

Sorumlu Yatırım İlkeleri

Düşük karbon ekonomisi (Low Carbon Economy - LCE), üretilen bir değerin, tüketiciye
ulaştırılmasında ve tüketim sonrasındaki aşamalarda atmosfere en az miktarda sera gazı (karbondioksit) salımı verecek şekildeki bir ekonomik yapının oluşturulmasıdır.
Düşük karbon ekonomisi, ekonomik bir gereklilik halini almıştır. Bu bakış açısının gerisinde küresel ısınmanın kalıcı zararlarının fark edilmesi yatmaktadır. Türkiye’nin iklim değişikliği süreçlerine ilişkin gerekli önlemleri alma konusunda geç kalması ekonomik kayıp anlamına gelmektedir.

Sorumlu Yatırım İlkeleri (PRI) adı altında ortaya konan altı temel prensip:
1. Çevresel, toplumsal ve yönetişimsel konuların yatırım analizleri ve karar verme
süreçleri ile bütünleştirmesi,
2. Hissedarlık faaliyetlerinde aktif rol oynamak; çevresel, toplumsal ve yönetişimsel
hissedarlık politikaları ve uygulamaları ile bu rolün bütünleştirilmesi,
3. Yatırım yapılan şirketlerden çevresel, toplumsal ve yönetişimsel etki konusunda
gerekli bilgilendirmenin yapılmasını talep etmek,
4. Yatırım sektöründe PRI’nin kabul görme ve uygulanma alanının geliştirilmesine
yönelik tutundurma faaliyetlerini yürütmek,
5. İlkelerin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için işbirliği içinde çalışılması ve
6. Her katılımcının uygulama ve gelişme sürecinde gerçekleştirdiği faaliyetlerin raporlanması, bir başka ifadeyle duyrulmasıdır.

Ekvator Prensipleri büyük altyapı ve endüstriyel projelerin toplum ile çevre üzerindeki
olumsuz etkilerini azaltmaya çalışan sosyal sorumluluk ve çevre yönetimi odaklı girişimdir. Prensipleri benimseyen finansman ve danışman kurumları müşterileriyle eş güdümlü bir şekilde projelerin sosyal ve çevresel riskinin süreklilik arz eden bir yapıda tanımlamak, ölçmek ve yönetmeye çalışmaktadır. Finans kurumu ve proje sahibi işletme arasında sağlanan işbirlilğinin çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal performans düzeyini yükseltmesi ve bu yolla proje çıktılarının finansal, çevresel ve sosyal açıdan gelişeceği düşünülmektedir.