İŞ HAYATINDA STANDARTLAR - Deneme Sınavı - 23

İşletmelerin temel paydaşları işletmenin başarısı ve sürüdürülebilirliği üzerinde oldukça
önemli bir etkiye sahiptir. Müşteriler işletmenin sağladığı mal ve hizmeti alarak nakit girişi yaratmakta, çalışanlar satılan ürünleri üretmekte, işletme sahibi ve diğer yatırımcılar gerekli olan fonları sağlamakta, tedarikçiler gerekli olan ham madde ve malzemeleri sağlamakta, rakipler piyasasının verimli bir şekilde işlemesini sağlamakta, toplum işletmeye sosyal sermaye sağlamakta ve operasyonel güveliğini temin etmekte; çevre ise doğal kaynak ve uygun ortamı sağlayarak işletmecilik faaliyetlerine destek olmaktadır. Bunun sonucunda paydaşların refahı ve geleceklerinin sağlığı işletmeler tarafından sağlanmaktadır. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Adam Smith, Ludvig von Mises, Frederich Hayek ve Milton Friedman gibi birçok iktisatçı sosyal sorumluluğun yöneticilerin karar verme sürecinin bir bileşeni olarak düşünülmemesi gerektiğini ileri sürmektedir.

Küresel Şahit Örgütü (Global Witness) 1993 yılında İngiltere’de Charmian Gooch, Simon Taylor ve Patrick Alley tarafından kurulan bir sivil toplum örgütüdür. Örgüt var olma nedenini dünyadaki birçok çevre ve insan hakları ihlallerinin küresel ekonomik ve siyasi sistem içerisindeki doğal kaynakların sömürülmesi ve yapılan yolsuzluklardan kaynaklandığı düşüncesine dayandırmaktadır. Küresel Şahit Örgütü (KŞÖ)’nün amacı bu gidişe dur demektir. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Günümüzde KŞÖ; Afganistan, Angola, Azerbaycan, Kamboçya, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çin, Kongo, Ekvator Ginesi, Gana, Guyana, Honduras, Kazakistan, Kırgızistan, Laos, Liberya, Libya, Malezya, Myanmar, Nijerya, Papua Yeni Gine, Peru, Güney Sudan, Türkmenistan, Uganda, Ukrayna ve Zimbabve’de faaliyet göstermektedir. Japonya'da ise faaliyet göstermemektedir. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Paydaş Teori'ye göre, uzun dönemli ve adil getiriye dayalı iş ilişkisi, tedarikçilerin temel hedeflerinden biridir. 

Ortalamanın üzerinde gelir elde etme hissedarların, yüksek kaliteli mal ve hizmetleri olabilen en düşük fiyatla elde etme müşterilerin, olumlu finansal yapı ve ödemelerin zamanında yapılması kredi verenlerin ve üyelerin devamlılığı ve yasal sorumluluklara karşı korunma yönetim kurulunun temel hedeflerindendir.

Çoğulcu kurumsal yönetişim modeli daha çok Japonya'da geçerlidir.

FTSE Russell’ın endeksin yatırımcıların şu andaki ihtiyaçlarına yönelik olma durumu ilgililiktir.

Küresel Şahit Örgütü (Global Witness), Simon Taylor, Charmian Gooch ve Patrick Alley tarafından kurulmuştur.

Günümüzde Küresel Şahit Örgütü Özbekistan'da faaliyet göstermez.

Küresel Şahit Örgütü, Kanlı Elmaslar ile 1998 yılında Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmiştir

Kredi verenler, paydaş gruplarından biridir.

Kontrol mekanizmasının piyasa aracılığıyla yürütülmesi, tekil model olan Anglo-Saxon kurumsal yönetişim modelinin amacıdır.

Sosyal sorumluluk çok çeşitli şekillerde tanımlanabilmektedir. “Kâr elde etmek”, “kâr elde etmenin ötesinde bir şeyler yapmak” (I. öncül Doğru olur), “kurumun toplumsal refahı geliştirme amacıyla giriştiği işler” (II. öncül Doğru olur) ve “toplumsal ve çevresel koşulları geliştirmeye dönük girişimler” (III. öncül Doğru olur) kurumsal sosyal sorumluluk veya sosyal sorumluluk kavramıyla ilişkilendirilen faaliyetler arasında yer alır. Dolayısıyla tüm öncüller doğrudur. Bu nedenle Doğru Cevap E seçeneği olur.

İşletmelerin sosyal sorumlu olup olmamalarının savlarını destekleyen ve karşı çıkan görüşler yer almaktadır. Bu görüşler aşağıdaki tablodaki gibi ifade edilebilir.

Tabloya göre işletmelerin oldukça güçlü konumda olması, sosyal sorumluluk faaliyetlerinin onları daha güçlü (aşını) kılması, işletmelerin sosyal sorumlu olmamalarını destekleyen bir görüştür. Bu nedenle Doğru Cevap C seçeneği olur.

Yeşil işletmecilik hareketi kendiliğinden ortaya çıkmamıştır. Yeşil hareketin ortaya çıkışına ve hızla yayılıp gelişmesine neden olan bazı etkenler vardır. Bu etkenler “megatrend” şeklinde adlandırılan ve tüm dünyayı etkileyen geniş çaplı dönüşümlerdir. Nüfus, iklim değişikliği (II. öncül Doğru olur), şehirleşme ve küreselleşme (III. öncül Doğru olur) yeşil hareketin temel tetikleyicileri arasında yer alır. Üçlü sorumluluk ise bunlar arasında yer almaz. Dolayısıyla II. ve III. öncüller doğru olup, Doğru Cevap D seçeneğidir.

Sürdürülebilirlik kapsamında; işletmelerin doğal kaynakları nasıl koruyarak faaliyet gösterecekleri, örgütsel atıkları nasıl en aza indirmeleri gerektiği, geri kazanım, soyu tükenmekte olan bitki ve hayvanları koruyarak çevrenin korunması çabalarına nasıl katkı sağlayacakları ele alınan alt başlıklar arasındadır. Dolayısıyla Doğru Cevap A seçeneği olur.

İşletmelerin çevre konusunda takındıkları tavır “yeşilin tonları” şeklinde sınıflandırılmakta ve dört farklı yoğunlukta olabilmektedir. Açık yeşil işletmeler, çevre konusunda yasal olarak gerekeni yapan işletmelerdir. Yasal yaklaşım olarak adlandırılan bu yaklaşımı benimseyen işletmeler çevresel duyarlılık düzeyi düşük, sosyal gereklilikler nedeniyle çevre hareketine katkı sağlayan örgütlerdir. Yasal yaklaşıma göre biraz daha yeşil olan piyasa yaklaşımında ise işletmenin tüketicilerin tercihleri doğrultusunda hareket etmesi söz konusudur. Çevresel konularda müşterilerin talebi belirleyicidir. İşletme yasal gerekliliklere ek olarak, çevresel konularda reaktif bir tutum sergilemekte, müşterilerin istekleri doğrultusunda ürünlerini daha çevreci kılacak önlemler almaktadır. Diğerlerine göre daha yeşil olan paydaş yaklaşımında ise işletme farklı paydaşların çevreye ilişkin taleplerini karşılamaya çalışmaktadır. İşletme tüm paydaş gruplarını dikkate almakta ve çevresel konularla ilgili tüm paydaşları tatmin eden bir faaliyet planı geliştirmektedir. Çevresel duyarlılığı en yoğun yaklaşım, daha doğrusu “koyu yeşil” işletmelerin benimsediği yaklaşım aktivist yaklaşımda işletme çevresel konularda proaktif bir tutum sergilemektedir. İşletme faaliyetlerinde sürekli olarak dünyayı korumak ve daha yaşanabilir kılmak adına ne yapması gerektiğini sorgulamaktadır. Bu bilgilere göre Doğru Cevap B seçeneğidir.

Üretim faktörlerine dikkatlice bakıldığında ‘insan’ın hem işgücü olarak hem de bütün üretim faktörlerini yöneten müteşebbis olarak en önemli üretim faktörü olduğu anlaşılır. Çalışanlar -bir firmayı diğerlerinden ayıran dinamik potansiyeli oluşturmaları sebebiyle- daima ‘firmanın en büyük varlığı’ olarak kabul edilirler. Binalar ve makineler doğal olarak yeni ürün oluşturamazlar, satış yapamazlar veya yeni müşteriler bulamazlar. Bir firmanın başarısı veya başarısızlığında anahtar faktör ‘insan’ dır. İnsan faktörü bilgi tabanlı ekonomilerde kârları arttıran başlıca faktördür.

Güvenlik Üretim Fonksiyonu;firmanın güvenlik harcamaları ile iş kazaları ve meslek hastalıkları arasındaki ilişkiyi gösteren negatif eğimli eğridir.

Marjinal Güvenlik Maliyeti;işverenin işyeri güvenliğini arttırmak için yaptığı harcamalardaki artışın üretim maliyetlerinde neden olduğu artışı gösteren kavramdır.