İŞ HAYATINDA STANDARTLAR - Deneme Sınavı - 10

Bütünleştirici sosyal sözleşme yaklaşımında ise kararların var olan kültürel, bölgesel ve sektörel davranış normlarıyla uyumlu olması gözetilmektedir. Normların tam olarak anlaşılamadığı durumlarda çatışma doğurma potansiyelinin oldukça yüksek olduğu göz ardı edilmemelidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kurumsal yönetişim felsefesi ve bu felsefeyi hayata geçiren uygulamaların yaygınlaşması büyük ölçüde 1990’lı yıllarda gerçekleşmiştir. 1990’lı yıllarda kurumsal yönetişimin bu denli kabul görmesi dört temel nedene bağlanmaktadır. Bunlar; yaşanan şirket skandalları, finansal krizler, küreselleşme ve özelleştirme şeklinde sıralanmaktadır. Bu doğrultuda doğru cevap D seçeneğidir.

Sorumluluk ilkesine göre işletmeler tüm paydaşların haklarını yasalarda ve ikili
anlaşmalarda öngörüldüğü şekilde tanımak durumundadır. İşletmeler çeşitli faaliyetlerle hissedarlarına artı değer yaratırken, diğer paydaşları ilgilendiren yasalar ve diğer düzenlemelerle uyumlu bir şekilde çalışmalıdırlar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Endeksin temel dayanak noktası kurumsal yönetim notu, bir başka ifadeyle kurumsal yönetimin derecendirilmesidir. Kurumsal yönetim derecelendirme notu, şirketlerin  pay ve menfaat sahiplerine verdikleri önemin, kamuyu zamanında ve doğru aydınlatma faaliyetlerinin, yönetim kurulunun faaliyetlerinin genel kredibilitesi ve pay ve menfaat sahipleri ile ilişkiler hakkında bir görüştür. Doğru cevap C seçeneğidir.

FTSE Russell’ın endekslerinin ortak özellikleri arasında ilgililik, doğruluk, tepkisellik ve güvenilirlik gibi özellikler sıralanmaktadır. İlgililik, endeksin yatırımcıların şu andaki ihtiyaçlarına yönelik olma; doğruluk, yatırım açısından doğru tercih olma; tepkisellik, endeks tasarımının değişime tepki verebilmesi ve güvenilirlik de belli bölge ve yatırım alanlarına ilişkin uzman bilgisi sağlanabilmesiyle ilgilidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Paydaşlara saygı ilkesine göre sorumlu işletmeler tüketicilere sundukları mal ve hizmetler, yarattıkları istihdam ve zenginlik aracılığıyla topluma faydalı olmaları gerektiğinin bilinciyle hareket eder. Sorumlu işletmeler sadece hissedarları için değil, tüm paydaşları için ekonomik açıdan sağlam ve uzun süreli olarak faaliyet göstermeleri gerektiğini bilmeli ve müşterilerin, çalışanların, rakiplerin ve genel anlamda toplumun çıkarlarına saygı duyup onlara dürüst ve adil bir şekilde davranmalıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Küresel Şahit Örgütü (Global Witness) 1993 yılında İngiltere’de Charmian Gooch, Simon Taylor ve Patrick Alley tarafından kurulan bir sivil toplum örgütüdür. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

"Etik biçimsel kod ve programlar aracılığıyla yönetilebilir." anlayışı iş etiğine ilişkin mitlerle ilgilidir. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Vekalet teorisine göre asiller işletmenin güncel durumuna ilişkin bilgi açısından vekillere göre daha olumsuz bir durumdadırlar. Yöneticilerin bilgiye erişimi daha kolaydır. Erişilen bu bilgilerin manipüle edebilme olasılığı ise her zaman mevcuttur. İşte bu bilgi asimetrisi kaynaklı dengesiz durum, vekâlet sorunu olarak bilinmektedir.  Doğru cevap B seçeneğidir.

Etik Liderlik, Etik eğitimi, etik kodların oluşturulması, Bağımsız sosyal denetim örgütlerin çeşitli yollarla etik davranışı olumlayan bir örgütsel ortam yaratma yollarındandır. Yöneticilerin yasalara uygun, dürüst, ahlaki ve adil karar verme sorumlulukları iş etiğini ifade eder. Doğru cevap A seçeneğidir.

Etik kodların oluşturulması, Etik liderlik, etik eğitimi, korumacı önlemler örgütlerin çeşitli yollarla etik davranışı olumlayan bir örgütsel ortam yaratan yollar arasında yer alır. Araştırma FTSE4Good endeksinin kullanım alanları arasında yer alır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Etik açmazlarının ne olduğunu sorgulaması, Karardan etkilenecek paydaşları belirlemesi, Alternatifler üzerinde düşünmesi, Karar verip nasıl eyleme geçeceğini belirlemesi etik karar alma sürecinde sorun yaşayan ve açmaza düşen bireylerin belirlemesi gereken unsurlardandır. Ahlaki gelişmişlik düzeyi yüksek çalışanların seçilmesi örgütlerin çeşitli yollarla etik davranışı olumlayan bir örgütsel ortam yaratma yolları arasında yer alır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Faydacı yaklaşım, haklar yaklaşımı, adalet kuramı yaklaşımı ve bütünleştirici sosyal sözleşme yaklaşımı etik konusundaki dört temel yaklaşımlardır. Korumacı önlemler örgütlerin çeşitli yollarla etik davranışı olumlayan örgütsel ortam yaratma yollarından birisidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Faydacı yaklaşım kararların faydasının sonuçlarıyla belirleneceği düşüncesine dayanır. Haklar yaklaşımı ise örgütsel kararlarda temel insan haklarının, örneğin müşterilerin mahremiyet hakkı veya çalışanların güvenli bir ortamda çalışma hakkı gibi hakların ne oranda korunduğuyla ilgilidir. Bütünleştirici sosyal sözleşme yaklaşımında ise kararların var olan kültürel, bölgesel ve sektörel davranış normlarıyla uyumlu olması gözetilmektedir. Bağımsız sosyal denetim ise örgütlerin çeşitli yollarla etik davranışı olumlayan bir örgütsel ortam yaratma yolları arasında yer alır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Adil davranma, şeffaflık, sorumluluk, hesap verebilirlik kurumsal yönetişim ilkelerindendir. Şirket skandalları kurumsal yönetişimin kabul görmesine neden olan faktörlerden biridir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Adil davranma ilkesi işletmelerin tüm hak sahiplerine eşit bir şekilde davranmasını öngörmektedir. Şeffaflık Kurumsal yönetişim işletmeye ilişkin finansal durum, sahiplik yapısı veya performans gibi çeşitli bilgilerin kamuoyu ile zamanında ve doğru bir şekilde paylaşılmasını ifade eder. Özelleştirme geçmiş dönemlerde devlet tarafından sahip olunan kurum ve kuruluşların yerli veya yabancı özel kuruluşlara satılması olarak tanımlanmaktadır. Sorumluluk işletmelerin tüm paydaşların haklarını yasalarda ve ikili anlaşmalarda öngörüldüğü şekilde tanımak durumuna denir. Küreselleşme, ülkeler arasındaki karşılıklı bağımlılıkların gelişimi ve derinleşmesi olarak tanımlanan kavramdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Adil davranma ilkesi işletmelerin tüm hak sahiplerine eşit bir şekilde davranmasını öngörmektir. Hesap verebilirlik ilkesi faaliyet sonrası ile ilgili bir ilke olarak tanımlanmaktadır. Sorumluluk ise işletmelerin tüm paydaşların haklarını yasalarda ve ikili anlaşmalarda öngörüldüğü şekilde tanımak durumuna verilen addır. küreselleşme ülkeler arasındaki karşılıklı bağımlılıkların gelişimi ve derinleşmesi olarak düşünülebilir. Şeffaflık Kurumsal yönetişim işletmeye ilişkin finansal durum, sahiplik yapısı veya performans gibi çeşitli bilgilerin kamuoyu ile zamanında ve doğru bir şekilde paylaşılması olarak tanımlanır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Paydaşlara saygı, çevreye saygı, yasadışı işlerden kaçınma, sorumlu küreselleştirmeyi destekeleme Caux ilkeleri arasında yer alır. Araştırma ise FTSE4Good endeksinin kullanım alanları arasında yer alır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Örgütlerde etik konusuna ilişkin birçok yanlış bilinen gerçek vardır. Bunlar örgütsel etiğe ilişkin gerçekler ve mitler şeklinde düşünülebilir. Örgütsel etiğe ilişkin mitler aşağıdaki gibidir.

- Etik karar vermek kolaydır.

- Etik dışı davranışların kaynağı örgütteki birkaç çürük elmadır.

- Etik biçimsel kod ve programlar aracılığıyla yönetilebilir.

- Etik liderlik liderin ahlaki tutumu ve dürüstlüğüyle ilgilidir.

- İş dünyasındaki liderler geçmişe göre daha  etik dışı bir hale gelmiştir.

Bu nedenle D seçeneği doğru cevaptır. Diğer seçeneklerde verilen ifadeler örgütsel etiğe ilişkin gerçekler arasında yer almaktadır.

Firmanın bu konuda yatırım kararı vermeden önce dört temel hususu netleştirmesi gerekir. Bunlar:
• Üretimin durması ile ortaya çıkacak toplam maliyeti hesaplamak (problemin büyüklüğü)
• Bu maliyetleri azaltmak ve performansı koruyabilmek adına en iyi yatırım fırsatını
sunan stratejik yatırım kararını verebilmek için maliyet ve getiri verilerini anlamak
(Ne yararlı olabilir?)
• Yatırımın başarısını nasıl ölçeceğini bilmek (Yatırımın getirisini hesaplayabilmek)
• Yatırımın değerini bütçeyi elinde tutanlara nasıl anlatacağını bilmek.