İNTERNET YAYINCILIĞI - Deneme Sınavı - 2

İnternet ortamında kullanılan başlıca üç farklı görüntü biçimi bulunmaktadır. Tasarımcı, kullanım amacına göre bu biçimler arasından seçim yaparak daha kaliteli ve hızlı yüklenen görüntüleri yayınına eklemektedir. Bunlar: GIF, JPEG, PNG dir.

Javascript, HTML ile oluşturulamayacak etkileşimleri gerçekleştirmeye yarayan, web tarayıcısı üzerinde çalışan ve sayfaya hareketlilik katan küçük programlardır.

Organizasyon odaklı tasarımda, yayın sahibi olan kişi veya organizasyonun bakış açısıyla tasarım yapılır. Bu tasarımlar çoğunlukla organizasyonun yapısal şemasıyla benzerlikler taşır. Kullanıcıların özellikleri ve gereksinimleri daha az önemlidir. Bu tasarımlar anlaşılmaz ve karmaşık olabilir.

 

Kontrast ve Vurgu Kontrast, sayfada bulunan öğeler arasındaki farklılık veya karşıtlıktır. Bir objeyi diğerlerinden veya sayfa zemininden ayırt edilebilmesini sağlayan görsel farklılıklar kontrast kavramıyla ifade edilir. Kontrast denildiğinde çoğunlukla zıt renklerin oluşturduğu farklılıklar akla gelir. Oysaki sayfadaki her unsur arasında kontrastlık oluşturulabilir. Renk, büyüklük, fiziksel farklılık ve sayfa içinde konumlandırma, kontrast oluşturmada kullanılan yöntemler arasındadır. Sayfa içinde birbiriyle zıt renklerin kullanımı kontraslık sağlar. Örneğin beyaz zemin üzerindeki siyah yazılar dikkat çeker. Birbirine yakın renkler (kırmızı ve turuncunun birlikte kullanılması gibi) kontrastıazaltır. Kontrast oluştururken en fazla kullanılan ikinci yöntem; fiziksel büyüklüklerle ilgili yapılan düzenlemelerdir. Küçük objelerin yanında kullanılan büyük objeler, büyük olanın önemli olduğu algısınıyaratır. Sayfa başlıklarının diğer metinlerden büyük yazılması buna örnek gösterilebilir.

İşlevsel ve göze hoş gelen internet tasarımları için bazı tasarım ilkelerine dikkat edilmelidir. Bu ilkeler şu şekilde sıralanabilir:Basitlik, denge, kontrast ve vurgu, tekrarlama, bütünlük.

Sayfa düzeninde önemli olan unsurlardan biri de uzunluktur. Sayfa aşağı doğru uzadıkça, kaydırma çubukları çıkar. Bunlar kullanılarak sayfanın alt bölümlerine ulaşılabilir. Sayfa uzunluğunun belirlenmesinde dört faktör etkilidir.

Sayfa ve ekran çözünürlüğü ilişkisi

Sayfada yer alan içeriğin büyüklüğü

İçeriğin web tarayıcısı üzerinden veya yazdırarak, bilgisayara indirerek sonradan okunabileceğiyle ilgili öngörüler

Ziyaretçilerin bağlantı hızları

Beyaz boşluklar, metinlerin okunmasını kolaylaştırır, ayrıca sayfada ki unsurlar arasında bırakılan boşluklar, içeriklerin birbirinden ayrılmasına yardımcı olur. Ziyaretçilerin, sayfa içindeki bir unsurun nerede başladığını ve bittiğini anlaması kolaylaşır.

Hedef kitlenin özellikleri biliniyorsa, renk seçimi yapılırken dikkate alınmalıdır. Örneğin çocuklara yönelik bir sitenin daha canlı ve sıcak renklerden oluşması beklenir. Renklerin her kültürde farklı anlamları olabilir. Çoğu kültürde matem rengi siyahtır. Buna karşın Japonlar veya Çinliler için matem rengi beyazdır. Eğer belirli bir kültürel topluluk için tasarım yapılıyorsa, renklerin anlamları dikkate alınmalıdır. Tasarımcıların renkleri etkili olarak kullanabilmeleri için renklerin yarattığı psikolojik etkileri bilmeleri gerekmektedir. Renkler bu bakımdan sıcak, soğuk ve nötr renkler olarak üçe ayrılmaktadır. Kırmızı, turuncu ve sarı, sıcak renklerdir. Yeşil, mavi, ve mor ise soğuk renklerdir. Siyah, beyaz ve gri ise nötr renklerdir. Soğuk renkler, huzur ve sakinlik duygusu yaratırken, sıcak renkler, hareket ve güç ile ilişkilendirilmektedir.

Tırnaksız Yazı Karakteri: Tırnaklı yazı karakterlerinden daha kolay okunurlar. Küçük yazı karakterlerinin kullanıldığı durumlarda tırnaksız yazı karakterleri seçilmelidir. Arial, Verdana, Helvetica ve Geneva sıklıkla kullanılan tırnaksız yazı karakterleridir.

Sayfadaki yazı karakterlerinin büyüklüğüne karar verirken internet yayınının cep telefonu, tablet, taşınabilir veya masaüstü bilgisayarda mı görüntüleneceği dikkate alınmalıdır.

Bir internet yayınında pek çok farklı araç, navigasyon oluşturmak için kullanılabilir: Menüler, Yazılı Linkler, Buton Linkler, Görüntü Haritaları (image-map), Site haritası (Site Map), Çerçeveler(Frame), Arama özelliği.

Yayımlama: Bu aşamada internet yayını hedef kitle ile buluşmaya hazırdır. Yayını oluşturan tüm dosyalar, ziyaretçilerin ulaşabileceği bir sunucuya yüklenir. Bu işlem, FTP (File Transfer Protocol) programları kullanılarak yapılabilir. Dosyalar sunucuya yüklendikten sonra, site ile ilgili bir duyurum yapılmadan önce, yayının nasıl çalıştığı son kez kontrol edilmelidir.

Cevap E'dir. Denge, temelde sayfada yer alan öğelerin yerleşimiyle ilgili bir kavramdır. Ama dengeyi öğelerin renkleri, boyutu ve miktarı üzerinden de kurmak mümkündür. Tasarımda kullanılan öğelerin basitliği ise basitlik ilkesinin uygulanmasıyla ilgilidir.

Cevap A'dır. Simetrik denge, sayfa yatay veya dikey olarak tam ortadan iki ayrıldığında, içeriğin çizginin her iki tarafına eşit dağıldığı dengedir.

Kontrast, sayfada bulunan öğeler arasındaki farklılık veya karşıtlıktır. Bir objeyi diğerlerinden veya sayfa zemininden ayırt edilebilmesini sağlayan görsel farklılıklar kontrast kavramıyla ifade edilir. Fiziksel özellikleri diğerlerinden farklı olan sayfa elemanları da kontrastlık sağlar. Köşeli şekillerin yanında yuvarlak hatları olan görsel kullanmak, ziyaretçilerin ilgisinin yuvarlak olana yönlenmesini sağlayacaktır.

İnsan beyni tekrar eden unsurları algıladığında, sonradan karşılaşacağı örnekleri tanımak ve yorumlamak için bir kural oluşturur. İnternet tasarımı için de aynıdır. Tekrar eden unsurlar kullanılarak okuyucu sayfa içinde rahatlıkla yönlendirilebilir, sayfanın ve yayının bir bütün olarak görünmesi sağlanabilir. Bu nedenle internet tasarımında tekrarlama ya da ritim, ziyaretçilerin içerikleri daha kolay anlamalarını sağlayan bir iç tutarlılık geliştirmeye olanak sağlamaktadır.

İnsan gözü bir sayfaya bakarken üstten başlayarak aşağıya doğru iner. Bütün okuma materyalleri buna göre tasarlanır. Bu nedenle, internet yayıncılığında önemli olan içerikler ve dikkat çekilmek istenen öğeler sayfanın üst bölümlerine yerleştirilmelidir. Bir internet sitesinin kimliğini anlatan logo da sayfanın üst kısmında mümkünse solda yer almalıdır.

Beyaz boşluk (white space) veya renkli zeminde yer alan negatif alanlar, sayfadaki görsel unsurlar arasında kalan boş alanlardır. Bu boşluklara beyaz alan denilmesine karşın, görsel unsurlar arasındaki boşluklar, beyaz olmak zorunda değildir. Kırmızı bir zemin regine sahip sayfada, bu boşlukların kırmızı olması beklenir. Önemli olan, sayfada yer alan unsurlar arasında, onları bir birinden ayırmak amacıyla, boşluklar bırakmaktır.