INTERNET VE WEB PROGRAMLAMA - Deneme Sınavı - 8

http: Hiper metin türündeki web kaynaklarına erişim sağlanabilir.

https: Hiper metin türündeki web kaynaklarına güvenli (şifrelenmiş) bir bağlantı üzerinden erişim sağlanabilir.

ftp: İnternet üzerindeki bir dosya sunucusunda bulunan dosyaya erişim sağlanabilir.

telnet: İnternet üzerindeki bir telnet sunucusuna erişim sağlanabilir.

e-posta (mailto): Posta Kutusuna erişimsağlanabilir.

dosya: URL’nin işlendiği bilgisayar üzerinde bulunan bir dosyaya erişim sağlanabilir.

http: Hiper metin türündeki web kaynaklarına erişim sağlanabilir.

https: Hiper metin türündeki web kaynaklarına güvenli (şifrelenmiş) bir bağlantı üzerinden erişim sağlanabilir.

ftp: İnternet üzerindeki bir dosya sunucusunda bulunan dosyaya erişim sağlanabilir.

telnet: İnternet üzerindeki bir telnet sunucusuna erişim sağlanabilir.

e-posta (mailto): Posta Kutusuna erişim sağlanabilir.

dosya: URL’nin işlendiği bilgisayar üzerinde bulunan bir dosyaya erişim sağlanabilir.

Web sunucu yazılımı: HTTP isteklere cevap veren bir yazılımdır.

 Web tarayıcı yazılımı: URL’ler yardımıyla http isteklerinde bulunur ve web sunucusundan gönderilen html sayfaları görüntüler. 

Tekdüzen kaynak konumlayıcı (Uniform Resource Locator - URL): Web üzerinde yer alan kaynakların benzersiz bir şekilde konumlandırılmasını sağlayan açık bir standarttır.

Hiper metin transfer protokolü (Hypertext Transfer Protocol - HTTP): İnternet üzerinden iletilecek istek (request) ve cevapların (response) ne şekilde işleneceğini belirler.

Hiper metin işaretleme dili (Hypertext Markup Language - HTML): Web sayfalarını oluşturmak ve diğer kaynaklara bağlantı sağlamak amacıyla kullanılır.

http: Hiper metin türündeki web kaynaklarına erişim sağlanabilir.

https: Hiper metin türündeki web kaynak- larına güvenli (şifrelenmiş) bir bağlantı üzerinden erişim sağlanabilir.

ftp: İnternet üzerindeki bir dosya sunucusunda bulunan dosyaya erişim sağlanabilir.

telnet: İnternet üzerindeki bir telnet sunucusuna erişim sağlanabilir.

e-posta (mailto): Posta Kutusuna erişimsağlanabilir.

dosya: URL’nin işlendiği bilgisayar üzerinde bulunan bir dosyaya erişim sağlanabilir.

Alt etki alan adları, etki alan adınızın kapsadığı bölge içerisinde yer alan başka bir IP adresli sunucuya veya bilgi/belge hiper metin içeren bir klasöre URL’ler yardımıyla doğrudan erişimde bulunmak için kullanılan yapılardır. Alt etki alan adı kullanarak web siteniz (etki alanınız) içinde akılda kalıcı ve benzersiz bir içerik alanı yaratılması mümkün olabilmektedir. Örneğin, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesinin web sayfalarına www.anadolu.edu.tr/acikogretim URL’si ile erişilebileceği gibi “acikogretim” klasörünün bir alt etki alanı olarak tanımlanmasıyla “acikogretim.anadolu.edu.tr” ya da “aof.anadolu.edu.tr” gibi URL’ler ile de erişim sağlanabilir.

Bir URL yapısında yukarıda açıklanan 7 temel bileşenin yanında, bazı özel durumlarda ya da isteğe bağlı olarak kullanılmak üzere URL yapısına eklenen bileşenler de bulunabilmektedir. Kullanıcı adı ve parola, port numarası ve sorgu dizisi (query string) bileşenleri URL yapısına isteğe bağlı olarak eklenebilmektedir.

Host: URL ile belirtilen ve istekte bulunulacak kaynakların internete bağlı ana makine (sunucu) adresini ve port numarasını belirtir.

İstemciden sunucuya gönderilen veriler ile yeni bir kaynak (dosya) yaratılacak ise istek yöntemi olarak PUT yöntemi kullanılır. Eğer dosya sunucuda mevcutsa üzerinde değişiklik yapılır.

Yapılan isteğin işlenmek üzere kabul edildiğini fakat işlemin henüz tamamlanmadığını belirten  cevap kodu "202 Accepted" kodudur.

Arka plan düzenlemesinden yazı tipine kadar web sitesinde yer alan tüm görsel ve işitsel sayfa bileşenlerinin nasıl görüntüleneceği CSS ile belirlenir. HTML sayfa içeriği ile görünüm stili birbirinden ayrı dosyalarda tutulabilir. Böylece, web sitesindeki tüm sayfalar için genel görünüm şablonları hazırlama olanağı sağlanmış olur. Aynı görünüme sahip web sayfaları için görünümü düzenleyen CSS kodların istemci web tarayıcısı tarafından tekrar indirilmesi önlenmiş olur ve hem sayfalar hızlı yüklenir hem de düşük bant genişliği kullanılmış olur.

URL ile yapılan ftp protokol isteğinde web tarayıcıları dosya sunucularına otomatik olarak anonim (anonymous) kullanıcı olarak bağlanılmasını sağlarlar. Farklı bir kullanıcı olarak dosya sunucusuna bağlantı yapılmak istendiğinde URL yapısı aşağıdaki şekilde olmalıdır:

ftp://kullanıcı_adı:parola@sunucu_adi/

Uygulama sunucu yazılımları çok fazla kaynağa gereksinim duyarlar.Apache Tomcat, Oracle WebLogic, IBM Websphere ve Glassfish yaygın kullanıma sahip uygulama sunucularıdır. Internet Explorer ise bir web tarayıcısıdır.

1989 yılında, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarı olan Avrupa Nükleer Araştırma Merkezinde (CERN) bilgisayar programcısı olarak çalışan İngiliz bilim insanı Tim Berners-Lee tarafından web ile ilgili ilk öneri yazılmıştır.

Web, 8 Haziran 1991 tarihinde dünyaya duyuruldu.

Web’in arkasındaki temel fikir, istemci-sunucu (client-server) uygulama modeli ve hiper metin belgelere dayanmaktadır. Başlangıç web mimarisini meydana getiren ve halen günümüz web mimarisinin de ana bileşenleri olan temel özellikler aşağıda listelenmiştir.

• Web sunucu yazılımı: HTTP isteklere cevap veren bir yazılımdır.

• Web tarayıcı yazılımı: URL’ler yardımıyla http isteklerinde bulunur ve web sunucusundan gönderilen html sayfaları görüntüler.

• Tekdüzen kaynak konumlayıcı (Uniform Resource Locator - URL): Web üzerinde yer alan kaynakların benzersiz bir şekilde konumlandırılmasını sağlayan açık bir standarttır.

• Hiper metin transfer protokolü (Hypertext Transfer Protocol - HTTP): İnternet üzerinden iletilecek istek (request) ve cevapların (response) ne şekilde işleneceğini belirler.

• Hiper metin işaretleme dili (Hypertext Markup Language - HTML): Web sayfalarını oluşturmak ve diğer kaynaklara bağlantı sağlamak amacıyla kullanılır.

1. Protokol

2. Alt etki alan adı (sub-domain name)

3. Etki alan adı (domain name)

4. Klasör adı

5. Dosya adı

6. Referans

HTTP, sunucu tarafında aksi belirtilmediği sürece varsayılan olarak 80 numaralı port üzerinden TCP bağlantısı kurar. Sunucu, istekleri bu port üzerinden dinler. Bir istek geldiğinde cevap kodu (response code), başlık (headers) ve hiper metin içerikleri cevap olarak istemciye geri döner.

• Host: URL ile belirtilen ve istekte bulunulacak kaynakların internete bağlı ana makine (sunucu) adresini ve port numarasını belirtir.

• User-Agent: İstemci bilgisayarda kullanılan işletim sistemi ve web tarayıcısı hakkında bilgi içeren bir karakter dizisidir. Bu parametre (başlık alanı), farklı stil şablonları arasında geçiş yapmak ve web sitesi ziyaretçileri ile ilgili olarak istatistiksel veri kaydı tutmak için kullanılır.

• Accept: Bu parametre ile istemcinin hangi dosya türlerini cevap olarak alabileceği sunucuya bildirilmiş olur.

• Accept-Encoding: Sunucudan cevap olarak gönderilecek veriye iletilmeden önce hangi değişikliklerin uygulanabileceği bu parametre ile bildirilir. Web tarayıcısının, belirli algoritmalar ile sıkıştırılmış olan dosyaları ne şekilde açabileceğinin belirlendiği parametredir. Sıkıştırılmış dosyaların iletimi bant genişliği kullanımını azaltır.

• Connection: Sunucunun, cevabı iletiminden sonra bağlantıyı kapalı veya açık tutması gerekip gerekmediğini belirtmek amacıyla kullanılır.

• Cache-Control: İstemciye önbellekleme mekanizmasını kontrol edebilme imkânı tanır. Örneğin, belirli bir tarihten daha yeni dosyanın indirilmesi, önbelleklendiyse hiçbir zaman indirilmemesi veya her zaman tekrar indirilmesi bu parametre ile belirlenir.

GET: http istek yöntemleri arasında varsayılan yöntemdir. Bu yöntemde belirli bir URL ile konumlandırılmış kaynak sunucudan istenir. Çoğu zaman web tarayıcısı adres çubuğuna bir URL girildiğinde, bir yer imi ya da bağlantı tıklandığında GET isteği gerçekleştirilmiş olur.