İNTERNET VE MOBİL PAZARLAMA - Deneme Sınavı - 8

Verilen ifadeler sırasıyla incelendiğinde, siber kelimesi Yunanca kybernete ya da sibernetik kelimesinden kısaltılmıştır. Yunanca olan bu kelime dümenci, idareci ya da idare etmekte ve yönetmekte mahir kimse anlamında kullanılmaktadır. Sibernetik, özellikle ikinci dünya savasında iletişim ve atış sistemlerinin geliştirilmesinde önemli faydalar sağlamıştır. Kültür, Latince cultura kelimesinden gelmektedir. Eskiden bu kavram tarım alanında bir şeyi ekip yetiştirme anlamıyla kullanılmıştır. Siberkültür ise siberuzayda yaşayan, üreten ve paylaşanların kültürüdür. Son olarak siberuzay, birbiriyle bağlantılı bilgisayarlar arasındaki dijital veri akısını tanımlamaktadır. Bu durumda tüm ifadeler doğru olup, sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

 

Siberuzayın teknolojik altyapısı ile ilgili olarak teknik boyut tarihsel olarak değerlendirildiğinde. İlk bilgisayarlar 1945 yılında İngiltere ve Amerika’da görülmüştür. En başta askeriye tarafından bilimsel hesaplamalarda kullanılmıştır. Bilgisayarın sivil kullanımı 1960’lardan itibaren gerçekleşmiştir. Bilgisayar donanımları o zamanlardan beri artan bir hızla ilerlese de o günlerde sosyal hayatta bu denli önemli olacaklarına pek ihtimal verilmemiştir. 1970’lerde bir dönüşüm yaşanmıştır. Mikroişlemcilerin geliştirilmesi ve ticari olarak yaygınlaştırılması büyük ölçekli birçok ekonomik ve sosyal süreçleri tetiklemiştir. 1970’ler endüstriyel gelişmede yeni bir dönem açmıştır. 1980’lerde çağdaş multimedya şekillenmeye başlamıştır. Bilgisayar bilimi yavaş yavaş teknolojik ve endüstriyel boyutunu azaltarak telekomünikasyon, yayımcılık, sinema ve televizyonla etkileşimlerde bulunmaya başlamıştır. 1980’lerin sonu 1990’ların başında Amerika’nın büyük şehirlerinde ve üniversite kampüslerindeki genç profesyonellerin oluşturduğu alt kültür tüm dünyaya yayılmıştır. Kişisel bilgisayarlarıyla o zamanlar çok da fazla kontrolün olmadığı ağlar arası ağa katılmışlardır. Birçok bilgisayar ağı kurulmuş ve bu ağlar birbirlerine bağlanmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda kronolojik olarak doğru sıralama III, I, IV, V, II olup, sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Teknofilik kişiler teknolojilerin neler yapabileceğini hayal ederken, neleri bozacağı konusuna tamamen kapalıdırlar. Bu kişiler teknolojiye sevdikleri kişiye bakar gibi baktıkları için bir aşk ilişkisi içinde o teknolojilerin yan etkilerini, dezavantajlarını görmeleri de mümkün değildir. Her yeni teknolojinin yalnızca olumlu sonuçlar ortaya koyacağı gibi bir tek yanlı teknofilik bakış açısına bir örnek nükleer teknolojidir. Yalnızca yeni bir teknoloji olması, karlı olması ve gelişmiş ülkelerce kullanılıyor olması ve yalnızca getireceği yararları gören teknofillere karşı çevre örgütleri ve sivil toplum kuruluşları bu teknolojinin getireceklerinin yanında, olası zararlarını da hatırlatmaktadır.

Siberkültüre epistemolojik yaklaşımın özünde siberkültür bir yeni medya kuramı olarak ele alınmaktadır. Bu yaklaşıma dahil edilebilecek kişilerden biri olarak Lev Manovich siberkültür ve yeni medyanın ayrılmış araştırma alanları olduğunu belirtmektedir. Manovich’e göre yeni medya kuramı bilgi kültürünün araştırılmasıdır. Siberkültür, çalışmaları Internet ve ağ iletişiminin yeni biçimleri ile ilişkili toplumsal olguları ve bunlar üzerine çalışmaları içermektedir. Siberkültür çalışmaları deyince, çevrim içi topluluklar, çevrim içi çok oyunculu oyunlar, çevrim içi kimlik konuları, elektronik posta kullanımının sosyoloji ve etnografisi, farklı topluluklarda cep telefonu kullanımı, Internet kullanımında toplumsal cinsiyet ve etnik kimlik gibi konuları öngörmektedir. Kısaca Manovich’e göre Siberkültür toplumsal olan ve ağlar hakkındadır, yeni medya ise kültürel olana ve bilgisayarlara yöneliktir. Lister içinse siberkültür yeni teknolojilerin, iletişim ağları, programlama, programlar, yapay zeka, sanal gerçeklik vb. temalarla karakterize edilen bağlamıdır. Siberkültür bu yaklaşım içinde kurmacaların ve söylemlerin kavram ve kuramların birbirlerini etkileyerek birbirlerinin doğasını değiştiren doğal ve sosyal bilimlerin kavram ve teorilerinin bir buluşma noktasıdır. Bu bilgiler doğrultusunda sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Kültür belirli bir grup insanın üretme, tüketme ve yaşam biçimlerini ifade ediyorsa, internet kültürü için de bu kültürü yaratan, kullanan ve bu kültürden etkilenen insanların değer ve davranış biçimlerinden kaynaklanan bir kültürdür diyebiliriz. İnternet kültürü Castells’e göre dört düzeyden oluşmaktadır. Bu dört düzey hiyerarşik olarak sıralanmıştır ve aralarında varoluşsal bir bağ vardır. Bu düzeylerden birincisi tekno-meritokratik kültürdür. İkinci düzey Hacker Kültürü, üçüncü düzey, sanal cemaat kültürüdür. Son düzey ise girişimci kültürüdür. Bu durumda doğru sıralama tekno-meritokratik kültür, hacker kültürü, sanal cemaat kültürü, girişimci kültürü olup sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Siber kelimesi; dümenci, idareci ya da idare etmekte ve yönetmekte mahir kimse anlamında kullanılır.

Teknofilik, teknolojilerin neler yapabileceğini hayal ederken neleri bozacağı konusuna tamamen kapalı kişilere denir.

“Bir göl kenarındaki yaşamın içine bir timsah atıldığında ortaya çıkan durum eski ortam artı timsah değil yeni bir ortamdır.” cümlesi Postman ekolojik yaklaşım ( Bir anlamlı değişim tümden bir değişimi ateşleyebilir) örneğidir.

Epistemolojik yaklaşım, Ütopyacı yaklaşım, Enformasyonel yaklaşım, Antropolojik yaklaşım siberkültür yaklaşımlarından olup İdeolojik yaklaşım siberkültür yaklaşımlarından değildir.

Siberkültür antropolojik yaklaşım siberkültürü kültürel pratikler ve yaşam tarzları açısından değerlendirir.

Manuel Castells  'İnternet Galaksi' kitabında interneti dört düzeyli bir kültür olarak değerlendirmiştir.

Manuel Castells İnternet Galaksi kitabında interneti Tekno-Meritokratik Kültür, Hacker Kültürü, Sanal Cemaat Kültürü, Girişimci Kültürü olmak üzere  dört düzeyli bir kültür olarak değerlendirmiş olup Genç Teknoloji Yatırım Kültürü bu sınıflandırmada yer almamaktadır.

Girişimci Kültürü, doğrudan ekonomik ve ticari bir yaklaşımdır. Para kazanmak amacıyla, internet teknolojisinin ve pratiklerinin tüm topluma yayılması gerektiğine inanır.

Bir teknolojinin toplum tarafından anlamlandırılmasının araştırılması sürecinde Green ve Haddon beş düzeyli bir soruşturmanın faydalı olabileceğini belirtmişlerdir. Bunlar;  Söz konusu teknoloji nasıl temsil ediliyor ya da algılanıyor?, Söz konusu teknoloji nasıl üretilmiş?, Söz konusu teknoloji tüketime nasıl sunulmuş, nasıl tüketiliyor?, Söz konusu teknoloji nasıl düzenleniyor ve yönetiliyor? Soruları olup Söz konusu teknoloji kim tarafından bulunmuş? Sorusu bu kapsamda yer almamaktadır.

Bilgisayarlardaki bir yazılım hatası yüzünden borsa ve bankacılık sistemi, trafik ışıkları, televizyonlar telefonlar, internet iletişimi, uydular gibi pek çok teknolojiyle bağlantılı sistemi ciddi anlamda etkileyebilecek bir tehlikenin ortaya çıktığı yıl 2000 dir.

Siberuzay birbiriyle bağlantılı bilgisayarlar arasındaki dijital veri akışını tanımlar. Hiç
kimse elle tutulur biçimde yerini gösteremediği için gerçek değil ama etkileri açısından
oldukça gerçektir.

Bu teknolojik altyapının getirdiği olanakları ön plana çıkaran Levy, siberuzayın evrenselliğine de dikkat çeker. Her geçen gün yeni kullanıcılar dahil olmakta ve yeni uzay parçaları iskana açılmaktadır. Teknik yapısı gereği siberuzayın bir merkezi yoktur. Aslında boştur ve tüm içerikleri kabul eder her noktayı her nokta ile bağlantılandırabilir. Bu dijital olarak dolayımlanmış evrensellik toplumda yaşam koşullarını dönüştürmektedir. Siberuzay Levy’e göre kaotik bir sistemdir. Sürekli yeni katılanlar, çıkanlar, gittikçe hızlanan paylaşımlar ile her an Dedalus’un rüyalarında bile olmayacak evrensel bir labirentin sınırlarını sürekli değiştirmektedir. Bir merkezi olmayan evrensellik olarak totaliteden uzaktır siberuzay. Bu paradoksal yapı siberuzayın da özünü oluşturur.

Teknofilik yaklaşım olumsuz yanları görmezden gelerek yalnızca olumlu yönlerini değerlendirir. Bu kişiler teknoloilerin neler yapabileceğini hayal ederken neleri bozacağı
konusuna tamamen kapalıdırlar. Böyle kişilere teknofilik denir.

Bütüncül bakış açısı ihtiyacı için Postman ekolojik yaklaşımı önermektedir.  Örneğin, bir göl kenarındaki yaşamın içine bir timsah atıldığında ortaya çıkan durum eski ortam artı timsah değil yeni bir ortamdır. Bir yenilik eski artı yenilik gibi etki etmez her şeyi değiştirir. Timsahın gelişi ile göl artık eski göl olmayacaktır. Besin zincirinin değişmesi vb. ile artık yeni bir göl söz konusudur. Yeni teknolojilerin bir topluma girişlerinde de durum benzerlikler gösterir. Bir topluma yeni bir teknoloji girdiğinde ortaya çıkan durum eski toplum artı yeni teknoloji değil yeni bir toplumdur.

Tamus’un hatası yazının topluma bir yük olacağını ya da yükten başka hiçbir şey olmayacağını düşünmesidir. Tüm bilgeliğine rağmen yazının zararlarının yanında yararlarının da olabileceğini düşünmemesi hatasıdır. Bundan tüm teknolojik buluşların mutlaka sadece tek yönlü bir etkisi vardır diye düşünmenin hatalı olduğu çıkarımını yapabiliriz. Böyle düşünen kişilere teknofobik denir.