İNSAN VE TOPLUM

Thomas R. Malthus, 1789 yılında yazdığı ‘Nüfus İlkesi Üzerine Bir Çalışma adlı kitabında, insanın mükemmelliği görüşünü reddederek, kuramına iki temel önermeyle başlar.

Thomas A. Doubleday, bitkiler ve hayvanların üremesi üzerinde beslenmenin yarattığı etkileri inceleyerek, elde edilen sonuçların insan doğurganlığı için de geçerli olabileceğini savunur.

Gönüllülük: Fetter’in (Coontz, 1957:61-64), Gönüllülük yaklaşımına göre,
hiçbir nüfus ilkesi, tek başına, doğurganlık kalıplarındaki değişimi açıklamak için yeterli değildir. Demografik değişimlerde, yiyecek üretiminin sınırlarının, nüfus üzerindeki kısıtlayıcı etkisinin olduğunu, ama, insanların ilerleme vasıtasıyla, yalnızca fiziksel zorunluluklar nedeniyle, hareket etme durumundan belli bir özgürlüğe kavuştuklarını, böylece insan davranışlarında iradenin belirleyici olduğu görüşünü savunur.
Gönüllülük yaklaşımı, insanın üreme davranışını incelemek için, toplumu sınıflara bölerek bu sınıf­larda ailenin işlevini inceler. Fetter, tüketim birimi olarak ailenin tüm sınıf­larda aynı işlevi gördüğünü; aile gelirinin aile büyüklüğüne üst sınır koyduğunu; ancak, bu üst sınırın her zaman gerçek bir sınır olmadığını, aile üyelerinin her zaman için aile gelirini artırabileceğini söyler. 

Doğru cevap A seçeneğidir.

Zevklerin ise maddi bir temeli vardır. Yoksul sınıfların alternatif zevkleri, oldukça sınırlıdır.

Demografi, insan nüfusunu çalışan bir bilim dalıdır. İnsan nüfusuyla ilgili üç temel süreci ele alır. Doğum, Göç, Ölüm.

Nüfus yapısını oluşturan temel özellikler yaş, cinsiyet, gelir, eğitim durumu, medeni durumu etnik ve ırk özellikleri, sosyo-ekonomik ve kültürel özelliklerdir.

Toplumsal tabakalaşmayı ölçen değişkenlerden Meslek ve Gelir değişkenleri ele alınır.

Toplumsal farklılaşmayı ölçen değişkenlerden yaş, cinsiyet, hane yapısı, evlilik değişkenleri ele alınır.

Demografik sürçler kapsamında doğum süreçlerinde kullanılan başlıca ölçümler şunalardır: Kaba doğum hızı, Genel doğurganlık hızı, Yaş gruplarına göre doğurganlık hızı, Toplam doğurganlık hızı’dır.

Türkiye’nin daha az gelişmiş bölgelerinden İstanbul, Ankara, İzmir gibi metropollere göç edilmesine yani bir nüfus içinde alt grupların hareketliliğine İç göç denir.

Zorunlu Göç: Savaş, doğal afet ya da baskı nedeniyle, nüfusun, kendi istekleri dışında, ülkelerinden başka bir ülkeye hareketliliğidir.

Göç ölçümleri arasında: Gelen göç, Giden göç, Net göç, Katkılı Göç yer alır.

Dumont’a gore sosyal damarların yoğun olduğu yerde doğurganlığın düşük olduğunu savunur.

Nitti’e göre bireyselliğin yüksek olduğu toplumlarda doğurganlığın düşük olduğunu savunur.