İNSAN VE TOPLUM - Deneme Sınavı - 19

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap B'dir.

Doğru cevap A'dır

Doğru cevap C'dir

Doğru cevap B'dir.

Doğru cevap B'dir.

Son dönemlerde post-modern düşünce, tüm akademik çevrelerde etkili olduğu
gibi medya çalışmalarını da oldukça etkilemiştir. Jean Baudrillard (1929-2007), medyanın imge/gösterge ve gerçeklik arasındaki farkı silikleştirici
bir rol oynadığını vurgulamıştır. Ona göre imgeler gerçekten simgeledikleri şeylerden ayrılmış, post-modern dönemde imgenin gerçeklikle hiçbir bağı kalmamıştır. Haber ve eğlence arasındaki farkın belirsizleşmesi gibi medya
içeriğinde bir bulanıklık rahatlıkla gözlemlenebilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Bir ya da birkaç kuruluşun zaman zaman aralarında gizli ya da açık anlaşmalar yaparak pazarda egemenlik kurmasına tekelleşme denir.

Olayların takipçileri, “izleyici” kavramının içinde düşünülmemektedir.

1890 ve 1920 yıllar arasında yüksek tirajlı gazeteler, sinema ve radyo yaygınlaşmıştır

Dönemin temel sorusu olan Laswell’in ünlü ifadesinde "neye" sorusu yer almaz.

Louis Althusser, medya­ya dair ekonomik determinist bir yorumdan uzaklaşarak medyanın yine de belir­li/egemen görüşleri nasıl yeniden ürettiği sorusuna odaklanan ilk teorisyenlerden biridir

Verilen bilgilerin tümü Michael Foucault’ın düşünceleridir.

Kimi teorisyenler ise küreselleşmeyle Batılı kültürlerin diğer kültürlerle kay­naştığını ve Batıdan olmayan yeni örneklerin ortaya çıktığını ileri sürmektedirler. Ne tamamen Batılı ya da Amerikalı ne de yerel, dünyanın her tarafından gelen etkilere açık bu tip kültürel karışımlara "melez kültür" adı verilmektedir.

Ekonomik olarak internete erişim imkânı olan insanlar farklı enformasyona ve bilgiye erişme imkânına ya da şansına sahip olurken internet erişimi olmayan düşük gelirli veya yoksul insanlar bilgi ve enformasyon yoksulu olmaya da de­vam etmektedir. Başta internet olmak üzere dijital ortama erişim ve faydalanma­da dünyadaki insanlar arasında oluşan bu uçurumun literatürdeki adı "dijital bölünme" dir.

Kitle iletişim araştırmalarının ortaya çıkışından bu yana genel olarak üç dönem saptanabilir. Yirminci yüzyıl başından 1940’a kadar iki büyük dünya savaşı arasındaki yılları kapsayan ilk dönemde medyanın çok güçlü ve ikna edici bir etkisi olduğuna dair
ortak bir görüş egemen olmuştur. Doğru yanıt A şıkkıdır.

İletişim araçları edilgen kurbanlarına derinden işleyen “sözcük mermileri” fırlatacak kadar güçlü görülmekteydi. Bir silahtan çıkan mermi, nasıl kısa sürede hedefe ulaşıp onu tahrip ediyorsa medya mesajlarının da aynı hızla hedef kitledeki alıcıya ulaşarak yüksek bir tahribata yol açtığı düşünülmekteydi. Kısaca nazizm ve faşizmin egemen olduğu dönemde egemen olan düşünce, medyanın her şeye kadir bir gücü olduğu idi. Bu dönemin hakim yaklaşımı olan hipodermik şırınga modeline göre medya mesajları, insanların beynine tıpkı bir şırıngadan ilacın zerk edilmesi gibi veriliyordu. Şırıngadan damara zerk edilen ilaç nasıl çok kısa bir süre içinde ve güçlü bir şekilde etkisini gösteriyorsa kitle iletişim araçlarının mesajlarının da aynı hızla ve güçle hedef izleyicileri etkiliyor olduğu kanısı hakimdi. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Şikago Üniversitesinden Harold Laswell’in (1902-1978) kaleme aldığı ve dönemin ilk önemli yapıtı olarak görülen çalışmanın isminin “Dünya Savaşında Propaganda Teknikleri” (1927) olması tesadüfi değildir. Kitle iletişim araçlarının 1. Dünya Savaşı sırasında propaganda araçları olarak çok kritik bir rol oynadığı görüşü 1930’larda Avrupa’da faşizm ve Sovyetlerde Stalinizm gibi totaliter rejimlerin kitlesel yükselişiyle zirveye tırmandı. 2. Dünya Savaşı sırasında ise kitle iletişim araçları neredeyse propagandayla eş değer tutuluyordu. Laswell, propaganda analiziyle, 1. Dünya Savaşı sonrasındaki olumsuz koşulların, büyük ekonomik bunalımın ve siyasal istikrasızlığın insanların psikolojisini kötü yönde etkilediğini ve medyanın bir şırınga iğnesi gibi insanların bilincine girip onları manipüle edebileceğini söylemiştir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Sosyolojide 2. Dünya Savaşı’ndan sonra geliştirilmiş teorik bir yaklaşım olsa da
kökleri Durkheim’a kadar uzanan işlevselcilik, bildiğimiz gibi, toplumları canlılara ve toplumu oluşturan birimleri de canlıların organlarına benzetir. Toplumun “sağlığı” için bütün “organlarının” düzgün ve uyumlu bir şekilde işlemesi gerekmektedir. Sosyal düzen, bireyler birbirinden izole oldukça bozulmaktadır ve “kolektif bilinç”in çökmesi sosyal felaketlere yol açacaktır. İşte kitle iletişiminin işlevselci analizi medyanın sosyal düzen ve yapının korunmasındaki rolü üzerine yoğunlaşmıştır. Buna göre medya ampirik bir biçimde gözlemlenerek “işlevselliği” ortaya konabilecektir. İşlevselci yaklaşımın önemli bir temsilcisi olan Robert Merton, belirli bazı edimlerin niyet edilmiş ve edilmemiş sonuçları üzerinde durmuştur. Bazı medya işlevleri açık ve bariz (manifest) olarak gözlemlenebilirken bazıları da gizildir (latent) ve gözlemlenmesi zor işlevlerdir. Örneğin bir savaşla ilgili haberin “açık” işlevi izleyiciye bilgi vermekse “gizil” işlevi de izleyicinin kafasındaki o ülke ve orda yaşayanlar hakkındaki düşünceleri şekillendirmektir. Doğru yanıt C şıkkıdır.