İNSAN VE DAVRANIŞ

Verilenlerden sadece Fi Fenomeni hareket algısıyla ilgilidir. Diğerleri algıda gruplama ilkeleri ile ilgilidir.

Gestalt psikologlarına göre algılayıcı, nesneleri şu ilkeler doğrultusunda gruplandırarak algılar: Yakınlık, benzerlik, tamamlama, süreklilik ve ortak kader. Örtüşme bunlardan birisi değildir.

İnsanların nesneleri düz bir çizgi ya da düzenli bir eğri üzerinde yerleştirerek bir birim olarak algılama eğilimine Süreklilik İlkesi denir.

Sabit nesne imgelerinin hızlı bir biçimde arka arkaya sunulmasıyla yaratılan harekete Stroboskopik Hareket denir.

Doğrusal çizgilerin uzaklaştıkça birbirlerine kavuşacakmış
gibi görünmesine Doğrusal Perspektif denir.

Tanıdık olan bir nesneye bakıldığında, hangi açıdan bakılırsa bakılsın, insan zihni onu hep aynı nesne olarak görmeye devam edecektir. Gerçekte aynı nesnenin farklı açılardan görülmesi, retinaya farklı şekillerdeki imgelerin düşmesine yol açar. Ancak buna rağmen nesneye aşinalık yüzünden algısal sistem onu aynı nesne olarak algılayacaktır. Bunu sağlayan Şekil Değişmezliğidir.

Descartes ve Kant gibi filozoflar, algısal yeteneklerin doğuştan var olduğunu iddia ederken, Berkeley ve Locke gibi filozoflar, algısal yeteneğin deneyimler yoluyla öğrenildiğini iddia etmişlerdir. Doğru cevap Kant'tır.

Dikkat

Afrika’nın diğer kırsal kesimlerinde ve Filipinlerin kırsal kesimlerinde yaşayanların Müller-Lyer yanılsamasından etkilenmemeleri algıda kültürün etkili olduğunu göstermektedir.

Hafızanın olmamasına

Günümüzde psikoloji alanında duyumsal ve algısal deneyimler birbirinden ayrı tutulmaz. Nitekim algının ham maddesi duyumlardır. Duyumlar ile gerçekleşen algılama sürecinde bilgi çok hızlı bir biçimde bilişsel bir süreç yardımıyla işlenir. Duyumlar doğal olarak gerçekleşir, ancak algı öğrenme ürünleri üzerine temellenir.

Algılama sürecinde önemli bir öğe olan şekil-zemin ilişkisi dinamik bir yapıya sahiptir. Birisi için zemin olan bir nesne, durum, diğeri için şekil olabilir. Hatta aynı kişi için zaman içinde şekil olan bir şey, sonrasında zemine düşebilir.

Süreklilik ilkesine göre insanlar nesneleri düz bir çizgi ya da düzenli bir eğri üzerinde yerleştirerek sürekliliği olan bir birim olarak algılarlar. Sorudaki şekilde noktalar düzgün bir eğri oluşturacak biçimde örgütlenerek algılanır.

Tamamıyla karanlık olan bir odada hareket etmeden oturup karşı duvardaki sabit bir ışık kaynağına sürekli bakıldığında bir süre sonra ışığın hareket ediyor gibi algılanması otokinetik etki olarak adlandırılır.

Doğrusal perspektif, doğrusal çizgilerin uzaklaştıkça birbirlerine kavuşacakmış gibi görünmektedir. Şekildeki koridor görsel olarak gitgide daralır ve bu çizgiler ne kadar yakınlaşırsa, mesafe o kadar uzak algılanır.

Algı, duyusal girdilerin süreci olduğundan her zaman bağlamsal faktörlerden etkilenir. Bu da algının öznel doğasına işaret etmektedir. Yani algı; kültürden, deneyimlerde, beklenti ve güdülerden etkilenen bir süreç olduğuna göre insanlar aynı uyarıcıyı farklı şekillerde algılayabilirler. Burada doğru cevap olarak a) şıkkı işaretlenmelidir.

Algı ve duyum; I- Birbirinden farklı kavramlardır, II- Duyum olmadan algı olmaz ve IV- Duyum genel, algı bireye özgüdür. Anlık duygusal patlamalar duygu kavramıyla ilgilidir. Burada doğru cevap olarak C) şıkkı işaretlenmelidir.

Bir nesnenin şekil ya da zemin olma durumu nesnenin sabit bir özelliği değildir. Burada algılayıcının uyarıcıya verdiği tepki söz konusudur. Dolayısıyla birisi için zemin olan, diğer bir kişi için şekil olabilir. Ya da aynı kişi için şekil ve zemin zaman içinde yer değiştirebilir. Algılayıcı, şekil-zemin ayrımı yaptığında şeklin önemli olduğuna, zeminin görece önemsiz olduğuna karar vermiş olur. Burada doğru cevap Şekil- Zemin İlişkisidir. E) şıkkı işaretlenmelidir.

Gestalt psikologlarına göre algılayıcı, nesneleri şu ilkeler doğrultusunda gruplandırarak algılar: Yakınlık, benzerlik, ___________, süreklilik ve ortak kader. cümlesinde eksik kalan "tamamlama"dır. Burada doğru cevap olarak a) şıkkı işaretlenmelidir.

Hareket algısı doğru cevaptır. B) şıkkı işaretlenmelidir.