Duygular

Davranışların ortaya çıkmasında etkili karmaşık süreç olarak adlandırılan kavram, duygular ve heyecanlardır.

Kişinin ağlaması, gülmesi, üzülmesi, sevinmesi duygusal davranış düzeyiyle ilgilidir.

Neşeli ve mutlu bir şekilde derse giren öğretmenin bu duygu durumunun diğer öğrencileri de etkilemesi duygu-davranış ilişkisine örnek olarak gösterilebilir.

Herhangi bir işten önce kişideki kaygı düzeyinin çok yüksek olması bireyin aslında rahatlıkla gerçekleştirebileceği bir işi yaparken sıkıntı yaşamasına neden olmaktadır. Bu durum Yerkes-Dodson Yasası olarak bilinmektedir. 

Duyguların ifadesi beyinde limbik sistem ve otonom sinir sistemi tarafından kontrol edilmektedir.

Çevreye uyumu sağlayan duygular korku, sevinç/neşe, öfke/kızgınlık, üzüntü/hüzün, tiksinti/iğrenme, umut/beklenti, kabul etme/edilme, hayret/şaşkınlık /sürpriz’dir.

Plutchik’in duygu çemberine göre neşe ve beklenti bir araya gelerek iyimserlik duygusunu oluşturmaktadır.

James-Lange Kuramında Duyguların gerçekleşme süreci uyaran, algı-yorum, fizyolojik değişim/otonom uyarılma, duruma özel duygunun hissedilmesi şeklinde oluşmaktadır.

James-Lange kuramının eksiklerini gidermeyi amaçlayan bu kuramda duygular ve bedensel davranışlar anda ortaya çıkmaktadır. Çevrede birey için herhangi bir uyarıcı durum olduğunda talamus devreye girer. Fizyolojik değişimleri yapmak için sinir sistemini uyarılırken beyin kabuğuna da sinyal yollanarak duygu ile ilgili yaşantının farkına varılması ile ilgili süreç gerçekleştirir.

Cannon-Bard’a kuramına göre duygular fizyolojik durumlara tepki olarak ortaya çıkmazlar. Organizma duygularla birlikte aynı zamanda fiziksel tepkiyi de oluşturur. Bir bakıma duygular ve fizyolojik tepkiler aynı anda gerçekleşir. 

Plasebo etkisi, kişilerin gerçek bir tedavi etkisi olmaksızın aslında hiçbir fizyolojik etkisi olmayan ve ilaç sanılarak içilen haplar yoluyla tedavi gördükleri inancıyla iyileşme göstermelerini anlatan kavramdır.

Genel fizyolojik uyarılmanın harekete geçmesi, çevresel ipuçlarının gözlenmesi, duygusal tecrübeyi tanımlama,uyarıcıyı
uygun bir biçimde yerleştirmek için adlandırma şeklinde gerçekleşmektedir.

Jest ve mimikler, duygu ve düşünceleri destekleyerek gözle görülür somut hale gelmelerine katkıda bulunan hareketlerdir.

Jest ve mimikler, 3 grupta ele alınmaktadır. Bunlar; Anlatım jest mimikleri, toplumsal jest mimikler, şematik jest ve mimiklerdir.

Bedenin gereksinimleri ile ilgili olarak toplumsal nitelikli olmayan esneme, hapşırma, öksürme gibi bedensel hareketleri içeren hareketlerdir.

İğrenme, acı çekme, küçümseme ile ilgili duyguların inandırıcı bir biçimde duygusal ifadesini ortaya koymak daha zorlayıcıdır.

İletişimde duygu ile ilgili mesajın aktarılmasında önem teşkil eden kavram beden dili'dir.

Bireyin toplumsal rolü gereği ortaya koymak zorunda olduğu hareketler toplumsal jest ve mimiklerdir.

Söz söylemeden, yazmadan iletişim kurulan, mekan, beden, duruş ve göz hareketleri ile mesajın gönderilmesi ve alınmasının sağlandığı iletişim şekli sözsüz iletişimdir.

"Kızgınlık ve sonucunda saldırganlık canlıları diğer canlıların saldırılarından korumak için etkilidir." ifadesi Sosyo biyolojik kuram çerçevesinde değerlendirilebilir.