İNSAN VE DAVRANIŞ - Deneme Sınavı - 3

Maslow’a göre gereksinimler hiyerarşisinin en üst noktası kendini gerçekleştirme basamağıdır.

Yapılan işin doğası gereği, işin kendisinin ve içeriğin ödül niteliğini taşıması birey için bir zevk ve tatmin sağlıyorsa bu tarz ödüleri içsel kaynaklı ödül olarak tanımlamak mümkündür.

Bireylerin neden yüksek sesli müzik çalınan disko gibi yerlere gitme gereksinimleri ya da yüksek bir yerden yamaç paraşütü ile atlama gereksinimleri olduğu optimal düzeyde uyarılma kuramı ile açıklanabilir.

Organizmanın bünyesine katılan maddelerin hangi yoğunluk ve ne şekilde alınacak ve alınan bu maddelerin arasında nasıl bir denge kurulacağına ilişkin sabit içsel durumu işaret eden biyolojik denge durumuna homeostasis denir.

Güdü: Organizmay etkileyerek bir amaç için harekete geçmeye sevk eden, istekleri, arzuları, ihtiyaçları, dürtüleri ve ilgileri kapsayan genel bir kavramdır.

İçgüdü Kuramı: Belirli bir türün tümünü yansıtan karakteristik davranış yapıları içgüdü olarak tanımlanmaktadır. Leyleklerin mevsime göre göç etmesi, örümceklerin ağ örmeleri gibi davranışlar belli bir türe özgü davranış yapılarını ortaya koymaktadır.

Organizmanın bünyesine katılan maddelerin hangi yoğunluk ve ne şekilde alınacağı ve alınan bu maddelerin arasında nasıl bir denge kurulacağına ilişkin sabit içsel durumu işaret eden biyolojik denge durumuna Homeostasis denir.

Birincil Dürtüler: Belli bir biyolojik gereksinme durumu ile ortaya çıkan, birçok organizmada ortak, öğrenilmemiş ve davranışı yönlendiren güdülerdir.

Bazı araştırmalar, insanların da birçok hayvanın cinsel davranışlar ortaya koymadan önce hazırlık döneminde feromon adı verilen maddeler gibi koltuk altı ve cinsel organların bulunduğu bölgede benzer kimyasallar salgıladıklarını ortaya koymaktadırlar.

Başarı gereksinimi sosyal güdülerdendir.

Maslow piramidin en üst noktasına insanların tümüyle potansiyellerini ortaya koymaya dönük kendini gerçekleştirme gereksinimini koymuştur.

Piramitte bir üst basamaktaki gereksinimin giderilmesinde soru yaşandığında birey bir önceki basamağa döner ve bu dönüşler bazen birey için sıkıntılar yaratır. Örneğin, sevgilisinden ayrılan bir kadın, sevgi ve ait olma ihtiyacı tam doyurulamadığı için kendisini aşırı şekilde yemek yemeye verebilir.

Kurcalama, uyarıcı kaynaklı güdülerdendir.

Bir iş yerinde fazla mesaiye sadece prim ve yan ödemeler olduğu için kalan bir çalışan dışsal kaynaklı ödülle güdülenmektedir.

Güdü, davranışla enerji ve yön veren güçtür; bu güç organizmayı etkileyerek bir amaç için harekete geçmeye sevk eder. Bu nedenle, istekleri, arzuları, ihtiyaçlar, dürtüleri ve ilgileri kapsayan genel bir kavramdır.

Fizyolojik kökenli açlık, susuzluk cinsellik gibi güdülere dürtü adı verilir.

Biyolojik olmayan, birey gereksinim duymasa da bireye cazip gelen ve onu davranışa iten unsurlara özendirici unsur adı verilir.

Organizma en uygun uyarılma düzeyinin üstünde bir uyarılma halindeyse,
daha sakin bir çevre arayarak belirli bir uyarılma düzeyini sürdürmeye çalışılır. Örneğin bireylerin neden yüksek sesli müzik çalınan disko gibi yerlere gitme gereksinimleri ya da yüksek bir yerden yamaç paraşütü ile atlama gereksinimleri olduğu bu kuramla açıklanabilir.

Belirli bir türün tümünü yansıtan karakteristik davranış yapıları içgüdü olarak tanımlanmaktadır. Leyleklerin mevsime göre göç etmesi, örümceklerin ağ örmeleri gibi davranışlar belli bir türe özgü davranış yapılarını ortaya koymaktadır. Bazı psikologlar buradan esinlenerek insanlarda da içgüdüsel unsurlar olabileceğini ileri sürerek merak, aşk, nefret gibi içgüdülerinin varlığından söz etmişlerdir.

Susuzluk çekildiğinde organizmada gerilimi azaltmak ve biyolojik dengeyi sağlamak için organizma su bulmak için harekete geçmesi biyolojik denge kuramı ile açıklanır.