İNSAN KAYNAKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

Klasik olarak psikoloji bilimine atfedilen üç temel amaç olduğunu söyleyebiliriz. Bunlar; psikolojik hastalıkları iyileştirmek, olası sorunların önüne geçmek ve insanları güçlendirmektir (Luthans, 2002a). Bununla birlikte özellikle II. Dünya Savaşı sonrası dönemde psikoloji alanındaki ilerleme, hastalıkların tedavisine odaklanmış ve bu çaba diğer amaçları gölgede bırakmıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Psikoloji tarihinin kilometre taşlarından biri kabul edilen Gordon Allport (1897-1967), psikoloji kuramlarının daha ziyade hasta ve kaygılı insanların davranış gözlemlerinden yola çıkılarak geliştirildiğine; referans noktasını sağlıklı ve hayatı güzel yaşamak isteyen insanlardan alan yaklaşımlara ihtiyaç olduğuna dikkat çeken psikologlardan biri olmuştur. Doğru cevap A şıkkıdır.

Maslow, motivasyon ve Kişilik adlı kitabında pozitif psikoloji terimini ilk kez kullanmış ve psikoloji araştırmalarının merkezinin; gelişim, özveri, sevgi, iyimserlik, cesaret, nezaket, alçak gönüllülük ve bireyin potansiyelini hayata geçirmesi gibi kavramlar bağlamında daha pozitif bir noktaya çekilmesini önermiştir. Doğru cevap D şıkkıdır.

1970’li yıllarda psikolog Mihaly Csikszentmihalyi tarafından tanımlanan akış kavramının bu yeni akımın gelişiminde önemli bir rolü bulunduğu söylenebilir. İnsan kendini ne zaman en mutlu hisseder? Csikszentmihalyi, yaptığı işten doyum sağlayan çok sayıda sanatçı, atlet, müzisyen, cerrah ve benzeri çeşitli mesleklerden uzmanlar ile yürüttüğü araştırmalar sonucunda, hepsinin, iyi bildiği ve sevdiği işi yaparken adeta her şeyin otomatiğe bağlandığı ve kendiliğinden öylece aktığı bir algı durumuna ulaştığını tespit etmiştir. İnsanların bir aktiviteye, başka hiçbir şeyi düşünmeksizin kendini kaptırması durumunu akış olarak adlandırmıştır. Doğru cevap C şıkkıdır.

İyi hayat kavramı, kişisel gelişimi takiben, bireyin hayatındaki temel meşguliyet alanı bağlamında, yukarıda bahsedilen akış kavramının sağladığı doyuma ulaşmış insanların yaşamını tanımlamak için kullanılır. Doğru cevap A şıkkıdır.

ANLAM: kendinden daha büyük bir oluşumun parçası olduğunu ve ona hizmet ettiğini hissetmektir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Beşeri kaynak kişilerin sahip olduğu bağlantılar, üyesi bulundukları ilişki ve arkadaşlık ağları dolayısıyla sahip oldukları zenginlikleri ifade eden sosyal sermaye kavramıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Umut, iki temel boyutu içermektedir. Bunlardan biri, kişinin kendisini amaçlarına ulaştıracak bir veya birden çok yol bulabileceğine inanç duymasıdır. Bunu yalnızca önünde bir engel bulunmadığı zamanlarda değil, problemli zamanlarda da yapabiliyor olmalıdır. Kişinin önüne çıkan engelleri aşabilmesi için kendine yeni yollar veya gerektiğinde yeni amaçlar edinebilmesi gerekmektedir. Diğer boyut ise kişinin amacı ile onu bu amaca ulaştıracağına inandığı yol doğrultusunda harekete geçme ve bu hareketin devamlılığını sağlama kapasitesidir. Bu, bir anlamda kişiyi amaçları peşinden gitmeye sevk edecek irade gücünü ifade etmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

İnsan ilişkilerini düzenlemek: • Karşısındaki kişinin hislerine değer veren ve onunla empati kurabilen insanlarla iletişimine öncelik tanımak, kişilerin zor zamanları atlatmasına yardımcı olmaktadır. Böyle durumlarda kendini toplumdan izole etmek yerine, onu önemseyen insanlarla iletişim kurması, kişinin dayanıklılığını artırmaktadır. • Bire bir ilişkiler kurmanın yanı sıra çeşitli gruplar, sivil toplum kuruluşları veya yerel organizasyonlarda faaliyet göstermek gibi aktiviteler de bireyler açısından önemli sosyal destek kaynakları olabilmektedir. Kişinin kendisi açısından anlam ifade eden bir grubun parçası olması, umut düzeyini yüksek tutmasına yardımcı olmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Amaç edinmek: • Kişinin çevresindeki dostlarına veya topluma fayda sağlayan yardım faaliyetlerinde bulunması; onun diğer insanlarla bağlantı kurmasına, kendini değerli hissetmesine ve bir amaca hizmet ettiği hissi geliştirmesine yardımcı olarak dayanıklılığını güçlendirecektir. • Zor zamanlarda içinde bulunulan sorunun çözümüne veya durumun iyileştirilmesine yönelik formüller üzerine düşünmek, gerekiyorsa sorunu parçalara ayırmak; kısacası proaktif bir tavır göstererek, gelişme kaydetmek üzere harekete geçmek gerekmektedir. Sorunların üstesinden gelmek üzere inisiyatif alan kişiler, hayatlarının stresli dönemlerinde bile bir amaca ve motivasyona sahip olmaktadırlar. • Gerçekçi hedefler belirlemek ve her gün bunlara yaklaşmak adına küçük de olsa bir şeyler yapmak önemlidir. Görevlerin ne denli ulaşılması güç olduğuna odaklanmak yerine, kişinin, ulaşmak istediği yönde ilerlemesini sağlayacak adımlara odaklanması daha faydalı olacaktır. • İnsanlar önemli güçlüklerle mücadele ettikleri süreçlerden çoğu kez daha da güçlenerek çıkarlar. Kişinin kendini keşfetmek üzere fırsat yaratması, kendisinin ve yaşamın değeri üzerine hislerini güçlendirecektir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Akış

Abraham Maslow

Pozitif Psikoloji

Anlam

Fiziki Varlıklar

Gerektiğinde gidiş yollarını değiştirmek pahasına, amaçlara doğru azimle yol almak.

Stajkovic & Luthans

Herhangi bir şeyin beklendiği şekilde gerçekleşeceğine veya genel anlamda geleceğin olumlu ve arzu edilen sonuçları beraberinde getireceğine inanç duyma halidir.

Özerklik

Amaçları, kişinin küçük başarılar elde ederek adım adım ilerleyebileceği aşamalara bölmek