İNSAN KAYNAKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR - Deneme Sınavı - 2

Fred Luthans, 2002 yılında yayımladığı araştırmalarda ilk kez pozitif örgütsel davranış kavramını ortaya atmıştır

Liderlik, motivasyon, kişilik, tutumlar gibi örgütsel davranışın en önemli araştırma alanlarını oluşturduğunu söyleyebileceğimiz kavramların önemli bir kısmında pozitif bir yaklaşımın hakim olduğunu görmekteyiz.

Pozitif örgütsel davranış, kısaca, pozitif psikoloji tarafından desteklenen ve teşvik edilen, pozitif yönelimli örgütsel çalışmaları kapsayan alanın adı olarak düşünülebilir (Luthans & Youssef, 2007). Luthans’a (2002a) göre pozitif örgütsel davranış, insan kaynağının güçlü yönleri ve psikolojik kapasitesi gibi pozitif yönelimli özelliklerine ilişkin araştırma ve uygulamaları içermektedir. Söz konusu özellikleri, iş yeri performansını iyileştirmek üzere ölçmek, geliştirmek ve etkin biçimde yönetmek mümkündür. Bu tanımdan yola çıkarak örgütsel davranış alanının; (ı) teoriye, araştırmaya ve geçerli ölçümlere dayalı olarak, (ıı) değiştirilmesi mümkün, dolayısıyla gelişime açık ve (ııı) performans üzerinde etkisi olan kavramları kapsayan bir araştırma alanı olduğunu söylememiz mümkündür (Luthans & Avolio, 2009).

Psikolojik sermaye: Bireyin, yüksek düzeyde öz-yeterlilik, umut, iyimserlik ve dayanıklılık sahibi olması ile karakterize edilen, pozitif psikolojik gelişim durumudur.

Psikolojik sermaye dört psikolojik kaynağın birleşiminden oluşmaktadır. Bunlar; öz-yeterlilik, umut, iyimserlik ve dayanıklılıktır.

Öznel iyi oluş; olumlu duygulanımın yüksek, olumsuz duygulanımın düşük olması ve yüksek yaşam tatmini ile açıklanır. Yüksek enerji, tümüyle yaşama odaklanma olumlu, can sıkıntısı, korku, kızgınlık olumsuz duygulanıma örnek verilebilir.

Öğrenilmiş güçlülük, “amaçlarına ulaşma konusunda bireylerin içsel olayların tahrip edici etkisine karşı gösterdikleri başa çıkma, inanç, beceri ve öz kontrol davranışlarının toplamı” olarak tanımlanmıştır

Psikolojik sözleşme, çalışan ve işveren arasında yazılı olmayan, karşılıklı beklenti ve yükümlülüklere dayalı algısal ve dinamik bir sözleşmedir.

Mobbing (Psikolojik Şiddet): Mobbing, diğer adıyla psikolojik taciz; kasıtlı, sistematik olarak yapılan ve bireyi aşağılayan, küçük düşüren, kendine olan güvenini ve saygısını sarsan davranışlardır.

ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİĞİN İNSAN KAYNAKLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Motivasyon Kaybı

Mobbing

Örgütsel Sessizlik

Kaytarma Davranışları

Öğrenilmiş çaresizlik olayların kontrol edilemediğini, başarısızlıkların sürekli ve genel olduğuna dair nedensellik yüklemeleriyle ilgili bireysel bir öğrenme sürecinin sonucunda yaşanır. Belli bir süre olumsuz uyarıcıya maruz kalmak ve o olumsuz durumun değişmeyeceğine inanmak bireylerde kayıtsızlık, ümitsizlik, çaresizlik gibi ruh halleri yaratabilir. Çocuklarda bile gözlemlenebilen bu durum, ebeveyn tutumlarından olukça etkilenir. Sonuçları değiştirme olasılığı olduğunda ya bu yeni durum fark edilmez ya da fark edilse bile gösterilen davranışların performansları yeterince güçlü olmaz. Kötümserlik gibi algılanan bu durum sadece bireylerde değil doğadaki diğer canlılarda da görülebilecek bir durumdur.

Öğrenilmiş güçlülük, genel olarak öğrenilmiş çaresizliğin tersi olan bir durumdur; öğrenilmiş çaresizlikte umutsuzluk ve inançsızlık mevcutken öğrenilmiş güçlülükte umut, dayanıklılık, esneklik mevcuttur. Birey kendine olan güveni ve saygısıyla başına gelen olayları kontrol edebileceğine inanır; sonuçları değiştirebilecek güçte görür kendini. Olaylarla mücadele etme gücü yüksektir. Gerçekçi olmayan iyimserlik, bireylerin olumsuz durumlarla karşılaştığında gerçekleri görmezden gelmelerine neden olmaktadır. Tıpkı öğrenilmiş çaresizliğin akılcı olmayan inançlarla bireyleri başarısızlığa sürüklemesi gibi gerçekçi olmayan iyimserlik de aynı riski doğurmaktadır. Aşırı güven ve iyimserliğin bir araya gelmesi, olayları gerçekçi olmayan kriterlerle değerlendirmek ve gereksiz riskler almak anlamına gelir.

Bireysel Öncüller

Yaş

Cinsiyet

Sosyo-ekonomik Özellikler

Kişilik Özellikleri

Soru kökünde yer alan ifade Pozitif Psikolojiyi tanımlamaktadır. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.

İnsan yaşamında mutlu­luğu tesis etmeye yardımcı olmaktır. Bunu sağlama­nın yolu ise bireylerin güçlü yanlarını ön plana çı­karmak ve onları mutlu eden şeyleri teşvik etmek. Pozitif psikolojinin amacıdır. Bu nedenle doğru seçenek E seçeneğidir.

Psikolojik İyi Oluşun Bileşenlerinden birisi olumlu duygulardır. Bu nedenle doğru seçenek A seçeneğidir.

Soru kökünde yer alan ifade Örgütsel Davranışı tanımlamaktadır. Bu neden doğru seçenek C seçeneğidir.

Hammadde sermayesi , İletmelerin Sermaye Kaynaklarından birisi değildir. Bu nedenle doğru seçenek B seçeneğidir.

“Başarılı olduğunu ve gelecekte de bu durumu sürdüreceğini düşünmek.” Psikolojik Sermaye Bileşenlerinden İyimserliği açıklamaktadır. Bu nedenle doğru seçenek C seçeneğidir.

“Bireyin, bir işin üstesinden gelebilecek becerilere sahip olduğu yönün­deki inancını ifade etmektedir.” İfadesi Öz Yeterlilik kavramını tanımlamaktadır. Bu nedenle doğru seçenek E seçeneğidir.