aofsorular.com
ADL106U

İNSAN HAKLARI VE KAMU ÖZGÜRLÜKLERİ

3. Ünite
Soru 1
I. Yasaklayıcı 

II. Düzeltici

III. Kanuni

IV. Basit

Kamu hak ve hürriyetlerinin düzenlenmesinde, “önleyici” ve “düzeltici” olmak üzere iki sistem bulunmaktadır. Yukarıdakilerden hangileri önleyici sistem içerisindedir?

Soru 2
"Bu rejimde, hak ya da hürriyeti kullanacak ilgili kişi, neticede bütün sorumluluk kendi- sine ait olmak üzere hürriyetini serbestçe kullanabilir. Bunun için önceden bildirimde bulunmasına veya idari makamlardan izin almasına gerek yoktur. Ancak serbestlik her şeyi yapabileceği anlamına gelmez. Kişinin hürriyet alanı (hareket alanı) eyleminden önce belirlenmiş ve yaptırıma bağlanmıştır. Kişi, bu hakkı kullanırken her türlü sorumluluğu üzerine almış olup; belirlenmiş sınırları aşmadığı, diğer bir ifadeyle, hürriyetin normal kullanım alanında kaldığı sürece, devletin ve idari makamların herhangi bir müdahalesi söz konusu olamaz. Hürriyetin kullanım alanını aşan kişinin yaptırımlarını idari makam- lar değil, adli makamlar belirler."

Yukarıdaki açıklamalar aşağıdaki hangi rejim anlayışıyla ilişkilidir?

Soru 3
Anayasanın insan hakları konusunda getirdiği sınırlamalar daha çok yasaklama şeklindedir. Bunlar somut ya da soyut içerikli olabilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu yasaklama kapsamında ele alınabilir?
Soru 4
Bazı hak ve hürriyetler, uluslararası, bölgesel ve ulusal insan hakları hukuku belgelerinde mutlak terimlerle ifade edilmiştir. Bu hakların hiç bir zaman sınırlanması mümkün değildir. Genellikle insan haysiyet ve onurunu korumayı amaçlayan bu haklar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Soru 5
İnsan hakları hukuku ile ilgili uluslararası, bölgesel ve ulusal kaynaklara göre bazı hak ve hürriyetler yasalarla ve makul nedenlerin bulunması hâlinde sınırlanabilir. Aşağıdakilerden hangi durumda hak ve hürriyetlerde, ilgili sözleşme, anayasa ve kanunlarda belirtilen yasal ve makul sebeplerin bulunması hâlinde sınırlama mümkündür?
Soru 6
İnsan hakları hukuku kaynaklarında yer alan bazı haklar, bazı şartlar altında sınırlanabilir. Aşağıdakilerden hangisi buna bir örnektir?
Soru 7
Hiçbir toplumda hiçbir zaman sınırsız hürriyet anlayışı olamayacağı, sınırsız hürriyetlerin anarşi ve neticede hürriyetsizlik doğuracağı bir gerçektir. Hürriyetlerin var olabilmesi ve kişi için bir değer ifade edebilmesi için, onların sınırlarının belirtilmesi, kullanılma şekillerinin gösterilmesi, ayrıntılı olarak çerçevesinin çizilmesi, yani düzenlenmesi gereklidir.

Yukarıdaki ifadeler insan haklarının sınırlanmasındaki ilkelerden hangisini açıklar?

Soru 8
Ülkeler güvenliğini tehdit edecek unsurları dikkate alarak bir çok kanunsal düzenleme yapabilmekte ve dış politikasını şekillendirebilmektedir. Söz konusu durum aşağıdaki hangi gerekçeyle açıklanabilir?
Soru 9
I. İfade hürriyeti

II. Dernek kurma hürriyeti

III. Dini inanç ve kanaatlerin açıklanması hürriyeti

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kamu düzeni nedeniyle sınırlanabilir?

Soru 10
I. Seferberlik

II. Tehlikeli salgın hastalık 

III. Tabi afetler

1982 Anayasa’sında olağanüstü hâl ilanını gerekli kılan hâller sayılmıştır. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri bu hallerdendir?

Soru 11
I.Önleyici rejimlerde hürriyetlerin kullanılması, sınırlarının aşılmasını veya kötüye kullanılmayı engellemek amacıyla önceden bazı kayıtlar altına sokulmaktadır.

II.Hürriyetlerin kötüye kullanılması ve sınırlarının aşılması fiillerinin, iş işten geçtikten sonra cezalandırılması yerine, bu tür kullanımların önceden önüne geçilmesi amaçlanan rejimde, hürriyet ancak idarenin rızasıyla kullanılabilir.

III.Kural olarak hürriyetin kullanılması, önceden bir izin almayı gerektirdiği için, önleyici rejimlerin, hürriyetin kullanımı açısından fazla elverişli olmayan anti-liberal bir rejim olduğu ifade edilmektedir.

IV.Hak ve hürriyetin serbest bir şekilde kullanılmasını ortadan kaldırmaya yönelik bir teknik olup hukuk devletinden polis devletine doğru kayışın bir göstergesi olan ve daha çok otoriter devletlerde görülen bu rejimde, hürriyet kural olmayıp istisnadır.

V.Bu sistemde ilke olarak belli bir hürriyetin kullanılması önceden izin almayı değilse bile, bir bildirimde bulunmayı gerektirir.

Kamu hak ve hürriyetlerinin düzenlenmesindeki sistemlerden olan "önleyici" sistemle ilgili yukarıdakilerden hangisi doğrudur?

Soru 12
Aşağıdakilerden hangisi Önleyici Rejimlerden olan "Basit önleme "nin özelliklerinden biri değildir?
Soru 13
Aşağıdakilerden hangisi "Yasaklayıcı Önleme"nin özelliklerinden biri değildir?
Soru 14
I.Bu rejimde, hak ya da hürriyeti kullanacak ilgili kişi, neticede bütün sorumluluk kendisine ait olmak üzere hürriyetini serbestçe kullanabilir.

II.Kişinin hürriyet alanı (hareket alanı) eyleminden önce belirlenmiş ve yaptırıma bağlanmıştır.

III.Bu rejimde, yetkili makamların müdahalesi ancak hürriyetin kullanılmasından sonra söz konusu olur. Hürriyetin doğasına ve liberalizme en uygun düştüğü ifade edilen düzeltici rejimde, hürriyet kural, sınırlama ise istisnadır.

IV.Hürriyetin işleyişinde yetkili organlar yasama ve yargı organlarıdır. Bireyler hiç bir ön formaliteye gerek kalmadan hürriyeti doğrudan doğruya kullanabilme imkânına sahiptirler.

V.Düzeltici rejimin, liberal anlayışa uygun olarak işleyebilmesi için, her şeyden önce suç teşkil eden fiillerin, idari makamların takdirine bırakılmadan, kanunlarca belirlenmesi ve bu fiillerin sayısının çok fazla olmaması gerekmektedir.

Yukarıdakilerden hangisi Düzeltici Rejim' in özelliklerinden biridir?

Soru 15
Aşağıdakilerden hangisi mutlak terimlerle ifade edilen haklardan biri değildir?
Soru 16
I.Hiçbir toplumda hiçbir zaman sınırsız hürriyet anlayışı olamayacağı, sınırsız hürriyetlerin anarşi ve neticede hürriyetsizlik doğuracağı bir gerçektir.

II.Hürriyetlerin var olabilmesi ve kişi için bir değer ifade edebilmesi için, onların sınırlarının belirtilmesi, kullanılma şekillerinin gösterilmesi, ayrıntılı olarak çerçevesinin çizilmesi, yani düzenlenmesi gereklidir.

III.Herkesin her istediğini yapabildiği bir toplumda, anarşik bir ortamın doğması mümkündür. O nedenle, devletin ve toplumun varlığını ve sürekliliğini sağlamak için, hürriyetleri sınırlamak kaçınılmaz bir zorunluluk olur.

IV.Hürriyetlerin düzenlenmesi, onların belirli sınırlar içine alınması her şeyden önce kamu düzenini sağlamak için gereklidir.

Yukarıdakilerden hangisi İnsan Haklarının Sınırlanması Gerekliliğini gösteren nedenlerden  biridir?

Soru 17
Uluslararası, bölgesel ve ulusal insan hakları hukukunda, insan haklarının sınırlanmasına izin verilen temel sebeplerden birisi de kamu ahlakıdır . Kamu Ahlakı' yla  ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Soru 18
I. Uluslararası, bölgesel ve ulusal insan hakları hukuku kaynaklarında, “genel sağlığın korunması” amacıyla, bazı insan haklarının sınırlanabileceği öngörülmektedir.

II. Kanunlarımızda, “umumi sıhhat” olarak da ifade edilen genel sağlık, toplumun bulaşıcı ve yaygın hastalıklardan uzak tutulmasını, toplumun sağlı koşulları içinde yaşamını sürdürmesini anlatır.

III. Genel sağlığın korunması, aynı zamanda kamu düzeninin bir unsurudur. Örneğin, suların, her türlü yiyecek ve içecek maddelerinin denetimi, salgın hastalıkların önlenmesi için öngörülen tedbirler genel sağlığın korunması amacına yöneliktir.

IV. Genel sağlığın korunmasına yönelik tedbirler, insan haklarının korunması amacıyla insanlar üzerinde uygulanabileceği gibi, hayvan ve bitkiler gibi canlılar, hem de taşınır ve taşınmaz mallar üzerinde uygulanabilir.

V. Zorunlu izolasyon veya bulaşıcı hastalıklara yakalanan kişilerin hastanede kalmaya zorlanması, yerleşme ve seyahat hürriyetinin, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, genel sağlık nedeniyle sınırlanmasına örnektir.

Kamu Sağlığının Korunması ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi doğrudur?

Soru 19
Olağanüstü Yönetim Kavramıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Soru 20
I. Savaş, savaşı gerektirecek bir durumun başgöstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma

II. Ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması

III. Anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması

IV. Tabiî afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması

1982 Anayasa’sında olağanüstü hâl ilanını gerekli kılan hâller sayılmıştır. Yukarıdakilerden  hangisi Olağanüstü hal durumunu gerektiren durumlardan biridir?