İNSAN HAKLARI VE DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİ - Deneme Sınavı - 19

Geçmişleri 18. yüzyıla kadar geri giden Liberal ve Muhafazakar Parti işçi sınıfının oy hakkının genişletilmesi taleplerine küçümsemeyle bakmışlardır. Ancak 19. yüzyılda ilk olarak Liberal Parti yükselen demokratikleşme dalgasına karşı koyulamayacağını görerek oy hakkının genişletilmesi doğrultusunda girişimde bulunmuştur. Oy hakkı ilk olarak 1832 yılında yetişkinlerin % 7’sine yükselmiştir. 1867 yılında ise oy verme hakkı yetişkinlerin % 16’sına genişletilmiştir. 1884’te getirilen Üçüncü Reform Yasası ile bu kez tarım işçileri oy hakkına kavuşmuş ve bu sayede yetişkin erkek nüfusun hemen tamamı oy verme hakkına sahip olmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Anayasacılık gücün tek merkezde yoğunlaşması ve kötüye kullanılmasına karşı geliştirilmiş, karmaşık bir kontrol ve denge mekanizmaları bütünüdür. İktidarın yozlaşma eğilimine sahip olduğuna inanan liberaller iktidarın gücünü sınırlandırmak için çeşitli prosedürler, mekanizmalar geliştirmişlerdir. Bunlardan ilki iktidarın, yatay eksende yasama, yürütme ve yargı erkleri arasında dağıtılmasını içeren kuvvetler ayrılığı; ikincisi dikey eksende federal ve federe yönetim birimleri arasında coğrafi olarak dağıtılmasını içeren federalizm; üçüncüsü ise yönetilenler ile birlikte yönetenlerin de hukukun genel ve soyut kurallarıyla bağlı olmasını ifade eden hukuk devleti ilkeleridir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Atina'da hayata geçirilen klasik demokraside halk, yani siyasal kararları alma yetkisine sahip olanlar, kadınları, çocukları, yabancıları ve köleleri dışarıda bırakacak şekilde sadece 20 yaş ve üzeri Atinalı erkeklerden oluşmaktaydı. Günümüz liberal demokrasilerinde ise uzun bir süre benzeri bir durum yaşanarak kadınların seçme ve seçilme hakkını kullanmasına izin verilmemiş, bu hak erkekler ile sınırlı tutulmuştur. Kadınlara yönelik gerçekleştirilen  ayrımcılığın bir benzerini de siyahi insanlar yaşamış Afrika kökenli ABD vatandaşlarının ülkenin genelinde oy hakkına sahip olması için 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar beklemek gerekmiştir.  Bu durumda doğru yanıt E seçeneğidir.

Aydınlanma

Kalıcı bir demokrasi

Doğrudan demokrasinin temsili demokrasiye dönüşümü

Sınırlandırılmış anayasal yönetim

Kuvvetler ayrılığı

Siyasal eşitlik

Demokrasi fikri ve pratiği ilk kez Milattan Önce (MÖ) 5. yüzyıl civarında antik Yunan’da doğmuştur. Doğru yanıt A'dır.

Atina şehir devletinde mahkemeler 30 yaş ve üzeri vatandaşların jüri olarak görev aldıkları halk mahkemeleri olarak örgütlenmiştir. Doğru yanıt D'dir.

Vatandaşların siyasal süreçlere temsilciler eliyle değil, bizzat kendilerinin katıldığı demokrasi modeline "doğrudan demokrasi" adı verilmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Klasik demokrasi, Atina’nın MÖ 322 yılında Makedonya'nın hâkimiyeti altına girmesiyle birlikte tarih sahnesinden çekilmiştir. Doğru yanıt C'dir.

Avrupa’da 16. yüzyılda ortaya çıkan dinde Reform Hareketi'nin öncülüğünü Martin Luther yapmıştır. Doğru yanıt E'dir.

Lordlar Kamarası: İngiliz parlamentosunun sembolik üst meclisi. Günümüzde pek çoğunun üyelikleri kendi ömürleriyle sınırlı olan lordlar ve ladylerden ve üst düzey din görevlilerinden oluşmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

1649 ile 1660 yılları arasında İngiltere monarşi yerine cumhuriyet ile yönetilmiştir. Doğru yanıt D'dir.

1775 yılında İngiliz Kraliyet güçleri ile Amerikalı milisler arasında 1781 yılında İngiltere’nin mağlubiyetiyle sona erecek olan Amerikan Bağımsızlık Savaşı başlamıştır.Doğru yanıt A'dır.

Çoğul oy: Herkesin eşit oy hakkına sahip olmayıp eğitimlilerin eğitimsizlere veya mülk sahiplerinin mülksüzlere kıyasla daha fazla oy hakkına sahip olması gerektiği görüşü. Doğru yanıt B'dir.

Avrupa Birliği

Özgürlüğü kullanabilecek maddi güce sahip olunması