İNSAN HAKLARI HUKUKUNA GİRİŞ

AİHS 1950’de ilk imzalandığı haliyle kalma­mıştır. Zamanla Sözleşme ek protokoller ile hem Sözleşmenin içeriği hem de Sözleşmenin öngör­düğü denetim mekanizması geliştirilmiştir.

16 Nolu Protokol Avrupa Konseyi üye devlet­lerin yüksek yargı organlarına Sözleşme hukuku konusunda, örneğin hak ve özgürlüklerin yorumu ve uygulamasına ilişkin, AİHM’de görüş alma yet­kisi tanımaktadır.

Sözleşmeye EK-14 No.’lu Protokol;

2010’da yürürlüğe giren 14 No’lu Protokol, Mahkemenin işi yükünü hafifletmek için tek hâkimli, üç kişilik komite halinde ve daire halin­de çalışma düzenlemiştir.

Sözleşmeye EK-6 No.’lu Protokol;

28 Nisan 1983 tarihinde Strasbourg’da im­zalanmış, 1 Mart 1985 tarihinde yürürlüğe gir­miştir. Bu Protokol, Türkiye tarafından 26 Hazi­ran 2003 tarihinde onaylanmıştır.

Sözleşmeye EK-4 No.’lu Protokol;

Protokol, 16 Eylül 1993 tarihinde imzaya açıl­mıştır. Türkiye tarafından 19 Ekim 1992’de im­zalanmış ve 23 Şubat 1994 tarih ve 3975 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Protokol toplamda yedi maddeden oluşmaktadır. Protokol ile Sözleşmeye dört hak ilave edilmiştir. Bunlar; Borçtan Dolayı Özgürlüğünden Yoksun Bırakılmama Hakkı, Ser­best Dolaşım Özgürlüğü, Vatandaşların Sınır Dışı Edilmesi Yasağı ve Yabancıların Toplu Şekilde Sınır Dışı Edilmesi Yasağı.

Sözleşmeye EK-1 No.’lu Protokol;

Protokol, 20 Mart 1952’de Paris’te imzalanmış, 18 Mart 1954’te yürürlüğe girmiştir. Türkiye, 10 Mart 1954 tarih ve 6366 sayılı Kanunla ‘eğitim hakkı bakımından geçerli olacak bir çekince’ koyarak onaylamış­tır. Toplamda 6 maddeden oluşan bu Protokol ile Sözleşmeye üç önemli hak eklenmiştir.

Bunlar; Mülkiyet Hakkı, Eğitim Hakkı ve Serbest Seçim Hakkı.