İNSAN HAKLARI HUKUKUNA GİRİŞ

Tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbî deneylere tâbi tutulamayacağı 1982 Anayasası'nın 17. maddesinde, "Kişi Dokunulmazlığı, Maddi ve
Manevi Varlığı" başlığı altında düzenlenmiştir.

Zorla çalıştırılma ve angarya arasındaki fark, angaryada karşılıksız çalıştırma varken zorla çalıştırmada, çalışma karşılığında belli bir miktar ücret ödenmesi söz konusudur. Ne var ki ücret ödenmesi zorla çalıştırma yasağının bir istisnası değildir.

Mülkiyet hakkı eşya üzerinde en geniş yetkiyi veren mutlak bir haktır. 1982 Anayasası'nın 35. maddesinde düzenlenmiştir.

Bu ifade 1982 Anayasası'nda "Kanuni Hakim Güvencesi" başlığı altında düzenlenmiştir.

Ceza kanunu hangi devlete ait ise, o ülkede, ülke sınırları içerisinde uygulanmasına ülkesellik ilkesi denir.

Ceza sorumluluğu şahsidir. Dolayısıyla bir kişinin yaptığı bir fiilden dolayı başka birisi cezalandırılamaz. O sebeple kişilerin fiili ben işledim şeklinde beyanları sebebiyle, sadece bu beyana bakarak kişi cezalandırılamaz.

Adil yargılanma hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre “herkes davasının, medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili uyuşmazlıklar ya da cezai alanda kendisine yöneltilen suçlamaların esası konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından, kamuya açık olarak ve makul bir süre içinde görülmesini isteme hakkına sahiptir” şeklinde ifade edilmiştir.

Herkesin kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olması 1982 Anayasası'nın "Özel Hayatın Gizliliği" madde başlığı altında düzenlenmiştir.

Her birey ya da tüzel kişi izin almadan dernek kurabilir, hâlihazırda var olan bir derneğe üye olabilir ve bu dernekten istediği zaman çıkabilir.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvuru devletlerin başvurusu ve bireysel başvuru olarak ikiye ayrılmaktadır.