İNSAN DAVRANIŞI VE SOSYAL ÇEVRE I

Yaşam boyu gelişim yaklaşımının bir diğer özelliği gelişimi esnek olarak görmesidir. Bireyin gelişimi belli gelişim dönemlerinde sonlanmaz. Örneğin, yaşlılık döneminde olan bir bireyin aktiviteler ve alıştırmalar yoluyla hafızasının güçlendirilebileceği araştırmalarda kanıtlanmıştır. Bir başka deyişle bir birey yaşlandığı zaman gelişimsel açıdan öğrenmesi durmuştur demek mümkün değildir.

Her şeyin olduğu gibi sistemlerin de sonları vardır. Bir sistemin yok olma eğilimine entropi denilmektedir.

Bu birey annesinin ölümünü Kabul etmeyerek inkar mekanizmasını kullanmaktadır.

Psikoseksüel gelişimin beş aşaması şunlardır: • Oral Dönem (0-1 Yaş) • Anal Dönem (1-3 Yaş) • Fallik Dönem (3-6 Yaş) • Örtülü Dönem (6-13 Yaş) • Genital Dönem (13 Yaş ve Sonrası).

Erik Erikson, psikoseksüel gelişimin karşıtı olarak sekiz psikososyal gelişim aşamalarını ortaya koymuştur. Erikson’a göre kişi, her bir gelişimsel dönemde çözülmesi gereken bir kriz ile karşılaşır. Eğer bu kriz çözülemezse kişi daha sonra gelecek olan krizleri de başarıyla çözmekte zorluk çeker.

Piaget dünyayı anlamak için dört bilişsel dönemden geçtiğimizi savunmuştur. Her bir dönem birbirinden farklı dünyayı anlama yollarına göre şekillenir. Soruda Somut İşlemler Döneminin gelişim özellikleri sorulmuştur.

Aşama 2. Araçsal İlişkiler: Ceza yerine ödüllendirilme odak noktadır. Çocuk eğer doğru şeyleri yaparsa ödül alacağını bilerek davranış sergiler. Televizyon izleyebileceğini bilen çocuğun, ödevlerini bitirmesi buna örnek verilebilir. Soruda çikolata kazanmak isteyen Ali ödül için istenen davranışı gerçekleştirmiştir.

Girişimciliğe karşı suçluluk
Üretkenliğe karşı durgunluk

Psikodinamik teori açısından Freud, insan kişiliğinin üç parçadan oluştuğunu öne sürmüştür. Bunlar en ilkel dürtülerle çalışan id, id’in mantık dışı ve ilkel olan isteklerini kontrol altında tutmaya çalışan ego ve toplumsal norm ve kurallara göre hareket etmeye çalışan süperego’dur. Psikanaliz yöntemi ile bilinç dışına itilen ve yarı bilinç halinde bilinen anı ve deneyimlerini geri kazanan ve bunlar ile şu anki yaşamında olup bitenler arasında bağlantı kurmayı başaran kişi içgörü kazanmış olur.

Sistem teorisinde etkileşim olarak ifade edilen kavram ekolojik bakış açısında işlem olarak ele alınır.

Yaşam boyu gelişim yaklaşımının bir diğer özelliği gelişimi esnek olarak görmesidir.

Sistem kuramının sosyal hizmet disiplini ve mesleği kapsamında kullanılmasına öncülük eden kişi Ludwig von Bertalani’dir.

Bütüncül, birbirinden bağımsız organize birimlerden oluşan, diğer sistemlerle etkileşimde olan, birbirlerini etkileyen ve tanımlanabilen çevreye sistem denir.

Kişilik bir insanı diğerlerinden farklı yapan duygusal, davranışsal ve zihinsel özelliklerin bir araya gelmiş hâli olarak yapılan tanımlamaya Psikodinamik Teori denir.

Psikoseksüel gelişim beş aşamadan oluşur.

Psikoseksüel gelişim aşamalarından olan Örtülü Dönem 6-13 yaşlarını kapsamaktadır.

Psikososyal Gelişim aşamalarından Beceriye Karşı Yetersizlik 6-11 yaş dönemlerini kapsamaktadır.

Kişinin içinde yasadığı, toplumun ve içinde bulunulan kültür ile şekillenmiş ve aynı zamanda kişinin bireysel özellikleri ve yaşam koşullarına bağlı olan çevreye sosyal çevre denir.

Ludwig von Bertalaniy canlı organizmaların yaşamlarını ve gelişimlerini açıklamak için kullanılan teorilerdeki neden sonuç eksikliğini saptamış ve bunun üzerine sistemler arasındaki etkileşimleri açıklayabilecek bir teoriyi ortaya çıkarmıştır.

Yaşam boyu gelişimi; yaşam boyunca devam eden çok boyutlu, çok yönlü, esnek, tarihle iç içe, çok disiplinli ve bağlamsal olarak tanımlamıştır. Bu bakış açısından gelişim hayat boyunca devam eden bir süreçtir. Ayrıca gelişim; biyolojik, bilişsel, sosyal, psikolojik ve çevresel özellikleri ile birlikte değerlendirilmesi gereken yaşam boyu süren bir süreçtir. Bu nedenle de çok yönlüdür.