İNSAN DAVRANIŞI VE SOSYAL ÇEVRE I - Deneme Sınavı - 10

Fiziki açıdan kas ve kemik gelişimi 18-30 yaş aralığında tamamlanır.

Piaget’ye göre ergenler ve yetişkinler niteliksel olarak benzer düşünce yapılarına sahiptir.

Yeniden uyum sağlama evresi Warner Schaie genç yetişkinin yeni bilgiler kazanma yetkinliği evrelerinden biridir.

Gould’un dönüşüm kuramının ikinci evresinde bireye özerklik yerleşir ve birey amaçlarını gerçekleştirmeye başlar.

Sternberg’e göre tutku aşkın üç temel boyutundan biridir.

Kişisel Alan: Kişisel alan kırk santimetreden 120 santimetreye kadar uzanır. Bu, kamuya açık alanlarda insanlar arasında bırakılan mesafedir.

Levinson’a göre gelişim birbirini takip eden evreler şeklinde oluşmakta ve her bir evre arasında yaklaşık 5 yıl süren geçiş süreçleri yaşanmaktadır. Levinson’ın kuramının merkezinde «yaşam yapısı” kavramı yer alır.

Deneme evresinde bireylere ilgilerine, becerilerine ve kapasitesine göre değerlendirme yapar ve amaçlarını belirler.

Cümle içindeki belirli sözcükleri vurgulamaya ek olarak kişinin sesi birçok başka yollardan iletişim kurabilir. Bu yolla verilen araların uzunluğunu, tonu, ses perdesi, hızı, sesin derecesi ve (kekelemek ya da “hım” ve “ee” demek gibi) ifade bozukluklarını içerir. Bu unsurlar hepsi bir arada “yan dil” olarak adlandırılır.

Gençler ilk kez işe başladıklarında beklenmedik durum ve problemlerle karşılaşabilirler. Bu geçiş döneminde genç yeni rolüne uyum sağlamaya çalışır. Levinson bu dönemi “30 yaş geçişi” olarak adlandırır.

Bireyin gücünün en fazla, reflekslerinin en hızlı, el becerilerinin en yüksek olduğu, üreme kapasitesinin en yüksek ve hastalıklardan dolayı ölme riskinin en düşük olduğu gelişim dönemi genç yetişkinliktir.

Genç yetişkinlerin en yaygın kronik sağlık sorunları arasında omurga ya da sırt sorunları, işitme sorunları yer alır.

Bu olumlu sağlık alışkanlıkları arasında öğün atlamamak, sağlıklı, düzenli ve dengeli beslenme, aşırı yağlı, şekerli ve tuzlu gıdalardan uzak durma, ölçülü yeme, egzersiz yapma, düzenli ve yeterli uyuma, sigara-alkol gibi alışkanlıklardan uzak durma yer almaktadır.

Post formal düşünce, doğrunun durumdan duruma değişebileceği, çözümlerin mantıklı olabilmesi için gerçekçi olması gerektiği, belirsizliğin ve karşıtlığın istisnadan ziyade kural olduğu ve duygular ile sübjektif faktörlerin düşünmede rol oynadığının anlaşılmasıdır. Bu düşünme modelinin sonucunda yaşam problemlerinin çözümüne duyguyu ve mantığı katar. Örneğin: “Ben haklıyım, çünkü ben bunu yaşadım düşüncesinden, kimin haklı olduğuna emin değilim çünkü senin deneyimin benimkinden farklı” noktasına ulaşır.

Birikimli zekâ, yaşam boyunca karşılaşılan bilgileri öğrenme becerisi olup, bir kişinin yaşantıları yoluyla edindiği belirli bilgilerin, becerilerin, stratejilerin biriktirilmesini içeren bir bilgi deposu olup bilgi ve yaşantıya bağlı yeterliliklerdir. Örneğin, bireyin sözcük dağarcığı ve genel bilgi düzeyi gibi kapasiteleri birikimli zekanın göstergeleridir.

Yaşam yapısı, “bir kişinin yaşamının bir döneminde altta yatan örüntü ya da tasarım” olarak tanımlanır.

Levinson’a göre yaşam yapısının bileşenleri arasında insanlar, kurumlar, yerler, düşler, değerler ve duygular yer alır.

Kaygılı bağlanma stili: Bakım sağlayanın pasif, tepkisiz ve etkisiz davranışlar göstererek çocuğun bağlanma ihtiyacını uygun olmayan şekilde karşılaması, bu nedenle çocuğun ebeveyne karşı kızgın veya ikircikli tavır gösterdiği modeldir. Bu kişiler yakınlık kurmak isterler, az güvenen ve daha fazla duygusal, kıskanç ve tahakküm edicidirler.

Genç yetişkinlikteki kişileri diğer gruplardan ayıran ve belirleyici olan üç temel psikolojik konu vardır. Bunlar bağımsızlık, kişilik, yakın ilişki ve dostluktur

Genç yetişkinlik yaşamın en sağlıklı dönemi olarak düşünülebilir.