İNSAN BEDEN YAPISI VE FİZYOLOJİSİ

Akciğerlere hava alınması ve tekrar dışarı atılmasına dış solunum yolu adı verilir.

Yukarıdaki üç madde de burnun görevlerindendir.

Burun boşluğunda sağlı sollu 3 çift konka (raf) denen yatay uzantılar vardır.

Yutağın halk arasındaki adı boğazdır. Kafatasının tabanından başlayıp yemek borusuna kadar uzanan ve yaklaşık 12 cm uzunluğunda bir tüptür.

Yukarıdaki üç madde de yutağın görevlerindendir.

Gırtlağın yapısında 9 tane kıkırdak vardır.

Gırtlağın alt ucundan başlayıp yüreğin önünden aşağıya göğüsün orta kısmına kadar inen yaklaşık
10 cm kadar içi boş bir borudur.

Ağız,solunum alveollerine hava giriş ve çıkışını sağlayan yapılardan değildir.

Sakin dinlenirken her bir soluk almada akciğerlere 500 ml hava girer.

Yukarıdaki üç madde de değişik solunum hareketleri kapsamına girer.

Solunuma katılan organlar göğüs boşluğunun dışında ve içinde olmalarına göre sınıflandırılırlar. Burun, yutak (farinks) ve gırtlak (larinks) göğüs boşluğumuzun üstünde olduklarından üst solunum yollarını ama soluk borusu (trake), bronşlar ve akciğerler göğüs boşluğumuzun içinde olduklarından alt solunum yollarını oluştururlar. Doğru cevap B'dir.

Solumaya, yutmaya, konuşmaya, beden savunmasına ve orta kulağın havalanmasına yardım etmek yutağın görevleridir. Doğru cevap C'dir.

Larinks yani gırtlak ses kutusu olarak da bilinen kısa bir hava yoludur. Yutak ile soluk borusu ara bölgesinde ve boyun omurlarının önünde yer alır. Çocuklarda en üstte, kadınlarda biraz aşağıda ve erkeklerde en aşağıda yer alır. Yani, yaşa ve cinsiyete göre bulunduğu yer farklılık gösterir. Bu özelliği çocukların, kadınların ve erkeklerin seslerinin farklı çıkmasına neden olur. Doğru cevap D'dir.

Hapşırma soluk verme kaslarının istem dışı güçlüce kasılarak solunum yollarındaki havayı ağız ve burundan hızlıca dışarı atılmasıdır. Hapşırmanın nedeni burun mukoza tabakasının yabancı uyaran tarafından uyarılması olabilir. Hapşırma aynı zamanda solunum sistemine koruyuculuk yapmaktadır.Herhangi bir nedenle plevra boşluğunu atmosfer havası girmesi durumunda, boşluktaki negatif basınç pozitif hale gelir. Pozitif olmuş plevra sıvı basıncı akciğerleri kapanmaya zorlar ve soluk alıp verme zorlaşır. Bu hastalığa pnömotoraks denir. Apne soluğun durması durumudur. Herhangi bir nedenle solunum yolları ve akciğerler havayla fazla dolup gerilmesi durumunda akciğerdeki gerilme reseptörleri bu bilgiyi alıp solunum merkezine götürür ve daha fazla soluk almayı durdurur. Bu olaya şişme refleksi denir ve akciğerlerin fazla şişerek patlamasını önler.Diyaframın spazm olarak kasılması ve glotisin spazmatik olarak kapanması güçlü bir soluk alma sesinin çıkmasına neden olur. Sindirim sistemindeki duyu sinirlerinin uygunsuz olarak uyarılması hıçkırığa neden olur. Doğru cevap D'dir.

Bir dakika içinde havadan kana geçen O₂ ile kandan havaya çıkan CO₂ miktarı;
a) gazların basınç farklarına,
b) gazların geçiştiği zarların toplam yüzey alanı ve kalınlığına,
c) solunum hızı
d) alveole ulaşan hava miktarına bağlıdır.

Karbon monoksit hemoglobine oksijenin bağlandığı yere 200 kat çabuk ve güçlü bağlanır. Doğru cevap D'dir.

Hastalıkla ateş çıkması ve egzersizde olduğu gibi beden ısısı artacak olursa solunum hızının artmasına neden olur. Buna göre hastalıkla ateş çıkması ve egzersizde olduğu gibi beden ısısı artacak olursa solunum hızının azalmasına neden olduğu söylenemez. Doğru cevap A'dır.

Normal hava şartlarında deniz düzeyinde oksijenin pay basıncı 159 mm Hg kadardır. Deniz düzeyinden daha yükseklere çıkıldığında barometrik basınç ve oksijenin paybasıncı da düşmektedir. Örneğin Everest dağının zirvesinde oksijenin pay basıncı yaklaşık 43 mm Hg kadardır. Doğru cevap C'dir.

Her solukla alınan 500 mL havanın yaklaşık 350 mililitresi anatomik ölü alanı doldurur. Doğru cevap D'dir.

Kadınların toplam akciğer hacimleri ortalama 5 litre, erkeklerinki en fazla 6 litre kadardır. Doğru cevap C'dir.