İNSAN BEDEN YAPISI VE FİZYOLOJİSİ

Sinir hücreleri (Nöronlar); elektrik sinyalleri (impuls) ileten, uyarılabilir hücrelerdir.

Glia yani nöroglia hücrelerinin çeşitleri ve görevleri aşağıda özetlenmiştir; Astrositler, Oligodentrositler, Mikroglialar, Epandimal hücreler

Unipolar: tek bir uzantısı olan nörondur. Gövdeden tek bir uzantı çıkar. Bu uzantının bir ucu, dendrit ile başlar; diğer iki ucu akson ile sonlanır.

Aksiyon Potansiyeli Aşamaları (Fazları) 1. Dinlenme durumu, 2. Depolarizasyon fazı, 3. Repolarizasyon fazı, 4. Geçici hiperpolarizasyon fazları altında incelenir.

Bir nörondan diğer bir nörona veya bir nörondan bir effektör hücreye bilgi transferine aracılık eden haberleşme istasyonlarına sinaps denir.

Bedende yukarıda sayılan nörotansmitterlerin dışında somatostatin, enkefalin, endorfin, P maddesi, nitrik oksit, kalsitonin, nöropeptid Y, kolesistokinin gibi çok sayıda nörotransmitter ya da nöron fonksiyonlarını düzenleyici haberci moleküller görev almaktadır.

Beyin temel anlamda 4 bölgede incelenir. Serebrum, diensephalon, beyin sapı ve beyincik.

Omurilik Segmentleri Seviyesi; omurilik seviyesi, motor hareketler hiyerarşisinin en düşük seviyesidir.

Genel duyu reseptörleri tüm bedene yayılmışken özel duyuların reseptörleri kafada bulunan göz, kulak, burun, dil gibi organların yapısında bulunur.

Sinir sistemi gerek iç gerekse dış ortamda meydana gelen değişikliklere ani cevap verebilmek üzere organize olmuş bir sistemdir.

Sinir sistemi, Merkezî sinir sitemi (MSS) ve Periferik sinir sistemi (PSS) olarak iki grup altında incelenir.

Destek hücreleri (nöroglialar ya da glialar), sinirlerin etrafında ve onları sararak onlara her türlü koruma ve yaşamsal destek sunarlar.

Oligodentrositler, MSS sinir lifleri etrafında miyelin oluşturan hücrelerdir. PSS sinir lifleri etrafında miyelin kılıfını ise Schwann hücreleri oluşturur.

Sinir sisteminde bulunan sinir hücreleri birbirleriyle bağlantı kurarak haberleşirler. Bu bağlantılar aracılığyla bir hücredeki bilgi diğer bir hüreye aktarılır. Nöronların birbirleriyle bağlantı yaptıkları bu bölgelere sinaps denir.

Epandimal hücreler, beyin boşlukları iç yüzeyini döşeyen epitel hücrelerdir ve Beyin Omurilik Sıvısını (BOS) salgılarlar.

Miyelin kılıf; beyazımsı, yağlı (protein-lipit karışımı), çoğu uzun aksonlar etrafını katmanlar şeklinde saran bir kılıftır.

Serotonin: Triptofan amino asidinden sentezlenen bir nörotransmitterdir. En az 7 farklı tipte reseptörü olduğu bilinmektedir. Açlık, uyku, dikkat ve duygusal durumlarda etkilidir.

GABA (Gama aminobütirik asit): Beyinde bulunan başlıca inhibitör nörotransmitterdir. Uyku ve hareketin düzenlenmesine katılır. Nöron aktivitesinin kontrol altında tutulması için gereklidir. Yetersizliği felçler, kas titremeleri ve uykusuzlukla bağlantılıdır. Anksiyete, Huntington hastalığı ve epilepsi ile de bağlantılıdır. Bazı anksiyete ilaçlarında çok az da olsa bulunur.

Serebrum ve diensephalonun oluşturduğu ana yapıya önbeyin adı verilir.

İnsan hareket eden bir canlı olarak çevresiyle sürekli etkileşim hâlindedir. Çevresindeki avantajlardan yararlanmak ve tehlikelerden kaçınmak için insanın değişiklikleri fark etmesi, izlemesi, değerlendirmesi ve uygun tepkiler verme becerileri geliştirmesi gerekir. İşte bu fonksiyonlar insan sinir sisteminin görevidir. Doğru cevap D'dir.