İNSAN BEDEN YAPISI VE FİZYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 6

Yaşlanma ile yenilenen kemik doku miktarı azalır; süngerimsi kemik sıkılığı azalır; sıkı kemik incelir. Kemik daha kırılgan hâle gelirken şekil bozuklukları da oluşabilir. Kalsitonin, parathormon ve östrojen kemik dokusu ile ilişkili hormonlardır. Günlük yürüyüş ve egzersiz yapılmalıdır. Hareketsiz yaşam tarzı, kemik bütünlüğümüzü tehlikeye atmaktadır.

Eşik değer: Uyarılabilen hücreye gelen bir uyarı dinlenim zar potansiyelinde +15 milivoltluk bir değişim yaratırsa ilk depolarizasyon dalgasından sonra depolarizasyon hızı artar yani aksiyon potansiyeli oluşturabilir. Aksiyon potansiyelini başlatabilen bu noktaya eşik değer denir.

Kaslar hareket sisteminin aktif unsurlarıdır. İnsan vücudu 600’den fazla iskelet kası içermekte ve tüm vücut ağırlığının %40 (yüzde kırk)’ını oluşturmaktadır.

Her bir demet kas lifi fasikül olarak isimlendirilir. Fasikül çevresini saran bağ dokuya perimisyum denir.

Bir kas lifinin hızlı veya yavaş olmasını belirleyen faktör, miyozin başının ATPaz enziminin çalışma hızıdır.

Çok birimli düz kaslar: (iris kasları, piloerektör kaslar vb).

Kalp yetmezliği: Kalp kaslarının zayıflamasıdır. Kalp çalışmaya devam eder, ama yeterli miktarda kanı dokulara ulaştıramaz. Mutlaka tedavi edilmelidir. Kalbe dönen kan miktarı azaldığı için kalp yeterince kasılamaz ve kanı pompalayamaz.

Duyusal (afferent) bölüm, duyusal ve vis- seral afferent liflerden oluşur. Duyusal afferent lifler omuriliğe ve beyine, deriden, iskelet kasları ve eklemlerden gelen uyarıları (impuls) taşırlar. Visseral afferent lifler ise beyne iç organlardan gelen duyusal uyarıları (impuls) iletirler. Doğru seçenek E'dir.

Motor sinirler, iki ana bölümden oluşur; a) Somatik sinir sistemi, iskelet kaslarının bilinçli kontrolünü sağlarlarken b) Otonom sinir sistemi (OSS), düz kas, kalp kası ve bezlerin aktivitelerini düzenlerler. OSS, sempatik ve parasempatik olmak üzere genel olarak birbirine zıt çalışarak organ aktivitelerini dengeleyen iki alt sinir grubundan oluşur. Diğer ifadeler doğru olarak verilmiştir. Doğru seçenek C'dir.

Sinir sisteminin yapısal ve fonksiyonel birim- leri sinir hücreleridir. Bir gövde (soma), akson ve dendritlerden oluşur. Sinir hücreleri çoğalmazlar (amitotik), uzun ömürlü ve yüksek metabolik hıza sahiptirler. Sinirlerin plazma zarları elekt- rik sinyalizasyonu oluşturma (impuls) ve yayma fonksiyonuna sahiptir. Nöronlar görevlerine göre duyu, motor ve ara nöronlar olmak üzere üçe ayrılır. Duyu nöronları (afferent nöronlar) reseptörler aracılığıyla almış oldukları uyarıları merkezî sinir sistemine iletir. Motor nöronlar (efferent nöron- lar) merkezî sinir sisteminden almış oldukları ya- nıtı ilgili organa iletir. Doğru seçenek D'dir.

Miyelin kılıfları, PSS içinde Schwann hücreleri tarafından oluşturulurken MSS’de miyelin kılıfı oligodendrositler tarafından oluşturulur.

Nöron tipleri, unipolar, bipolar ve multipolar olmak üzere üçe ayrılır. Doğru seçenek D'dir.

I. Unipolar: tek bir uzantısı olan nörondur. Gövdeden tek bir uzantı çıkar. Bu uzantının bir ucu, dendrit ile başlar; diğer iki ucu akson ile sonlanır.

II. Bipolar: İki uzantısı olan nöron. Gövdeden karşılıklı olarak iki uzantı çıkar. Bu uzantılardan biri dendrit, diğeri ise aksondur.

III. Multipolar: Gövdeden çok sayıda uzantı çıkar. Bu uzantıların kısa olanlarına dendrit, uzun olanlarına ise akson denir. Dendritler çok sayıda olmalarına karşın, aksonlar ise bir tanedir. 

Doğru seçenek B'dir.

Bir nörondan diğer bir nörona veya bir nörondan bir effektör hücreye bilgi transferine aracılık eden haberleşme istasyonlarına sinaps denir. Doğru seçenek A'dır.

Somatik nöronlar iskelet sistemini innerve ederler. Otonom nöronlar ise iç organları innerve ederler. Doğru seçenek C'dir.

Beyin, buruşuk, pembemsi-gri görünümünde bir dokudur. Beyin- de içleri sıvı dolu boşluklar bulunmaktadır. 4 adet olan bu boşluklara serebral ventrikül adı verilir. Beyin temel anlamda 4 bölgede incelenir. Serebrum, diensephalon, beyin sapı ve beyincik. Se- rebrum ve diensephalon birlikte bir yapı olarak ele alındığında bu yapıya önbeyin denir. Beyin sapı ise kendi içerisinde orta beyin, pons ve medulla oblangatadan oluşur. Bu bölümde önce omurilik yapısı ve görevleri daha sonra diğer beyin yapıları ve fonksiyonları açıklanacaktır. Doğru seçenek E'dir.

Kemikleri inceleyen bi- lim dalına osteoloji denir.

İskeletin görevleri, şu şekilde sıralanabilir:

1. Vücudu destekler, korur ve kasların oluş- turduğu kuvvet aracılığıyla hareketi sağlar. Vücudu yerçekimine karşı destekler.

2. Vücudun yumuşak organlarını korur. Kafa- tasının kaynaşmış kemikleri beyni hasarlara karşı, omurga omuriliği, göğüs kafesi ise kalp ve akciğerleri yaralanmalardan korur.

3. Bazı kemiklerin iliği kan hücrelerini üretir.

4. Kalsiyum ve fosfor gibi mineralleri depolar.

Kemikler diğer organlara göre daha fazla potasyum değil kalsiyum içerir.

Süngerimsi kemik dokusu, sıkı kemiğe benzemesine rağmen trabeküller, lamelden yoksundur. Trabeküllerin arasını kan damarları, bağ dokusu ve kırmızı kemik iliği doldurur.