İNSAN ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 8

Anatomi; vücudu oluşturan ve belirli görevleri üstlenen organ ve oluşumların yerini ve yapısını inceler. Fizyoloji; canlı vücudunun ve bu vücudu oluşturan organ, doku, ve hücrelerin işlevlerini inceler. Canlıların genel özellikleri; vücutta gerçekleşen tüm kimyasal işlemler, metabolizma olarak adlandırılır. Vücudun gereksinim duyduğu enerjiyi elde etmek için yaptığı yıkım işlemlerine, katabolizma adı verilir. Var olan enerjinin kullanımıyla vücut için gerekli yapıların oluşturulmasına anabolizma adı verilir. Yukarıdaki tanım anatomi terimini açıklamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yaygın olarak anatomi eğitiminde kullanılan yöntem sistematik anatomidir. Sistematik anatominin ele aldığı konular da şunlardır:
-Hareket sistemi (Lokomotor sistem)
     -Osteoloji (Kemikbilimi; Osteologia)
     -Artroloji (Eklembilim; Artrologia)
     -Miyoloji (Kas bilim; Myologia)
-Dolaşım veya Damar sistemi (Systema vasorum)
-Sinir sistemi (Systema nervosum)
-Duyu organları (Organa sensuu)
-İç salgı bezleri (Endokrin sistem; Endocrinologia)
-Sindirim sistemi (Systema digestorium)
-Solunum sistemi (Systema respiratorium)
-Urogenital sistem (Systema urogenitale)

Doğru cevap C'dir.

Anatomi bilimindeki bilgilerin farklı düzeylerde öğretim yöntemi ve konulara yaklaşım farklılığı nedeniyle anatomi bazı dallara ayrılmıştır. Bunlara örnek olarak şunlar verilebilir:
• Yüzeyel anatomi (Artistik Anatomi)
• Makroskopik anatomi (Gross anatomi)
• Topografik anatomi
• Sistematik anatomi
• Cerrahi anatomi
• Mikroskopik anatomi (Histoloji)
• Gelişimsel anatomi (Embriyoloji)
• Karşılaştırmalı anatomi (Komparatif anatomi)

Doğru cevap E'dir.

Tiroid, pankreas, paratiroid ve hipofiz iç salgı bezleridir. Bronşlar ise solunum sistemi içerisinde yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yutak, gırtlak, bronşlar, soluk borusu solunum sistemindedir. Timus ise lenf dolaşım sistemine aittir. Doğru cevap B'dir.

Katabolizma: Vücudumuzun ayakta kalabilmesi için gerekli enerjiyi elde edebilmek amacıyla yaptığı yıkım işlemleridir. Var olan enerjinin kullanımıyla vücut için gerekli yapıların oluşturulmasına anabolizma adı verilir. Boyut ve hücre sayısı şeklindeki gelişmeye, büyüme adı verilir. Farklı işleri yapabilmek için hücrelerin aralarında iş bölümü yapmasına, farklılaşma (diferansiyasyon) adı verilir. Çevreden gelen uyarıları alabilme ve gerekli tepkiyi verebilme beceresine, uyarılabilme adı verilir. Verilen tanım katabolizma terimine aittir. Doğru cevap A'dır.

Herhangi bir uyarının bir başka yere aktarılabilmesine, iletebilme (konduktivite) adı verilir. Boyut ve hücre sayısı şeklindeki gelişmeye, büyüme adı verilir. Kasılabilme (kontraktilite): Hücrelerin boylarını kısaltarak şekil değiştirme yetenekleridir. Örneğin, kas hücreleri ileri derecede kasılabilme yeteneğine sahiptirler. Canlıların genel özellikleri; vücutta gerçekleşen tüm kimyasal işlemler, metabolizma olarak adlandırılır. Var olan enerjinin kullanımıyla vücut için gerekli yapıların oluşturulmasına anabolizma adı verilir. Doğru cevap C'dir.

Frontal (coronal); her iki omuzumuzu ön ve arka olarak iki parçaya ayıracak şekilde, vücudu yukarıdan aşağıya doğru ikiye ayıran sanal kesit ve plandır. Horizontal; enine, yeryüzüne paralel olan kesittir. Sagittal; burnumuzu ikiye ayıracak şekilde önden arkaya ve yukarıdan aşağıya doğru devam eden kesittir. Posterior; arka tarafa doğru demektir. Doğru cevap D'dir.

Horizontal; enine, yeryüzüne paralel olan kesittir. Frontal (coronal); her iki omuzumuzu ön ve arka olarak iki parçaya ayıracak şekilde, vücudu yukarıdan aşağıya doğru ikiye ayıran sanal kesit ve plandır. Sagittal; burnumuzu ikiye ayıracak şekilde önden arkaya ve yukarıdan aşağıya doğru devam eden kesittir. Superior; yukarıya, baş kısıma  doğru demektir. Doğru cevap B'dir.

İnsan vücudunda bulunan organların birçoğu, vücudun içinde bulunan boşluklarda bulunur. Bunlar, birisi vücudun arka kısmında (dorsal); diğeri ön kısmında (ventral olarak) yerleşmiş iki ana boşluk şeklindedir. Dorsal boşlukta beyin ve omurilik, ventral boşlukta ise torakal ve abdominopelvik boşluk bulunmaktadır.

İnorganik moleküllere, vücutta yaygın olarak bulunan ve önemli görevler üstlenen sodyum (Na+), potasyum(K+), kalsiyum (Ca2+), klor (Cl-), hidrojen (H+), oksijen (O2), tuz (NaCl) ve su (H2O) örnek olarak verilebilir. Lipidler canlı yapısında bulunan organik moleküllerdendir. Doğru cevap C'dir.

Organik moleküllerden, karbohidratlara; şeker, nişasta, selüloz, lipidlere; yağ asidleri, trigliseridler, fosfolipid, steroidler, proteinlere keratin, antikor, aktin, miyozin ve enzimler nükleik asidlere ise; deoksiribonükleik asid (DNA) ve ribonükleik asid (RNA) örnek olarak verilebilir. Canlı yapısında bulunan oksijen, hidrojen, tuz ve su inorganik molleküllerdendir. Doğru cevap A'dır.

Su moleküllerinin yoğun olduğu taraftan az yoğun olduğu tarafa hücre zarından enerji kullanmaksızın geçişine ozmoz adı verilir. Doğru cevap B'dir.

Katı maddelerin (bakteri gibi) zar ile paketlenerek hücre içine alınmasına  fagositoz (yeme) adı verilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Ribozomlar hücrede gerekli olan proteinleri üreten birimlerdir. Ribozom, protein yapımını hücre içinde bulunan amino asitleri kullanarak gerçekleştirir. Amino asitlerin hangi sırada olacakları ise, DNA’dan gelen habercilerin taşıdığı bilgiye göre gerçekleşmektedir. Doğru cevap D'dir.

Lizozom hücrenin sindirim görevini üstlenmiş olan yapılardır. İçlerinde eritici (hidrolitik) enzim bulunduran zarla çevrili olan bu keseler (veziküller) fagositoz ya da pinositoz yoluyla hücre içine alınan maddeleri sindirir. Doğru cevap D'dir.

Hücre içindeki jel kıvamında bulunan sıvıya “sitoplazma” adı verilir. Çekirdek de dahil olmak üzere, hücre içindeki tüm madde ve organeller, bu sıvı içinde yüzer şekilde bulunurlar. Sitoplazma, bu içeriklere bağlı olarak değişiklik isimler alır. Örneğin, belli dönemlerde geçici yapılar içeren sitoplazmaya “öplazma”, hücre işlevinde görev alan ipliksi yapıları içeren sitoplazmaya ise “metaplazma” adı verilir.

Vücudun tüm dış yüzeyini ve dışarıya açılan organların iç yüzeyini döşeyen doku çeşidi epitel dokudur. Bu nedenle, epitel dokusunu oluşturan hücrelerin üst yüzeyleri mutlaka bir boşluğa bakmaktadır. Bulunduğu yere göre; örtü, korunma, emilim, salgılama, taşıma ve uyarılabilme gibi farklı görevler üstlenmişlerdir. Bu nedenle epitel hücreleri görev ve biçimlerine göre adlandırılırlar. Görevlerine göre, örtü ve salgı epiteli olarak ayrılır.Doğru cevap E'dir.

Diğer doku ve organları birarada tutan, besin sağlayıp, artıklarını uzaklaştıran, organların yenilenme ve tamirini sağlayan, savunmalarını üstlenen doku çeşidi bağ dokudur. Doğru cevap B'dir..

Uyarılabilme ile enerji kullanarak, kasılma yoluyla mekanik iş yapabilen bir doku çeşidi kas dokudur. Doğru cevap C'dir..