İNSAN ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 3

Vücudumuzun ayakta kalabilmesi için gerekli enerjiyi elde edebilmek amacıyla yaptığı yıkım işlemlerine katabolizma denir. Kasılabilme (kontraktilite), hücrelerin boylarını kısaltarak şekil değiştirme yetenekleridir. İletebilme (konduktivite), herhangi bir uyarının sinir adı verilen, özelleşmiş hücreler aracılığıyla taşınmasıdır. Farklılaşma, hücrelerin aralarında iş bölümü ve farklı işler yapabilmeleri için özelleşmiş hücre tiplerine dönüşme sürecidir. Anabolizma,  vücudumuzun enerji kullanarak çeşitli yapı ve birimleri inşa etmesidir. Doğru cevap A'dır.

Vücuttaki yapıların adları, birçok bilim alanında olduğu gibi, anatomide de uluslararası dil ve anlam birlikteliğini sağlayabilmek amacıyla Latince olarak ifade edilmektedir. Bilimsel alanda kullanılan Latince’deki terimler genellikle, Türkçe’den farklı olarak, yazıldığı gibi okunmaz. Ayrıca okunduğu gibi de yazılmaz. Okuma sırasında dikkat edilecek bazı noktalar şunlardır:

C harfi; a, o, u gibi sesli harflerden önce gelirse “k” olarak, e, i, ae, oe ve y harflerinden önce gelirse “s” olarak okunmaktadır. 

V harfi Türkçe’de olduğu gibi okunmaktadır. 

Ch, “k” olarak okunur. 

eu ve oe, “ö” olarak okunur. 

Örneğin; caput kaput, visceral visseral, bronchus bronkus, Oedema ödema, caecum sekum olarak okunur. Doğru cevap D'dir.

Anterior (ventral) ön tarafa doğru, posterior (dorsal) arka tarafa doğru, inferior (caudal) aşağıya, ayaklara doğru, distal vücudun dış merkezine doğru, proximal vücudun merkezine doğru anlamına gelir. Doğru cevap E'dir.

Frontal (coronal) plan; her iki omuzumuzu ön ve arka olarak iki parçaya ayıracak şekilde, vücudu yukarıdan aşağıya doğru ikiye ayıran sanal kesit ve plandır. Sagittal, burnumuzu ikiye ayıracak şekilde önden arkaya ve yukarıdan aşağıya doğru devam eden plandır. Horizontal enine, yeryüzüne paralel olan olan plandır. Longitudinal kesit uzunlamasına ve oblik kesit çapraz kesittir. Doğru cevap A'dır.

Anatomik duruşa sahip bir vücut üzerinde, insan vücudu dışarıdan bakıldığında iki ana başlık altında incelenir. Bunlar;

Aksiyal (axial) kısım. Burada baş, boyun, göğüs (thorax), karın (abdomen) ve leğen (pelvis) bulunur.

Uzuvlar (ekstremiteler, üyeler, ya da appendikular kısım) üst ekstremitelerde; omuz, kol, dirsek, önkol, bilek ve el bulunur alt ekstremitelerde; kalça, uyluk, diz, bacak, ayak bilekleri ve ayak bulunur. Doğru cevap D'dir.

Vücudun arka kısmında dorsal boşluk, ön kısmında ise ventral boşluk bulunur. Dorsal boşlukta beyin ve omurilik, ventral boşlukta ise torakal ve abdominopelvik boşluk bulunmaktadır. Dorsal boşluğun üst kısmında cranial boşluk, buradan aşağıya doğru uzanan daha dar ve uzun boşluk, vertebral (spinal) boşluktur. Cranial boşluk içinde beyin, vertebral boşluk içinde ise omurilik bulunur. Ventralde, göğüs boşluğu olarak da bilinen torakal boşluk ile daha alt kısımdaki abdominopelvik boşluk arasında diaphragma adı verilen kaslı bir özel yapı vardır. Göğüs boşluğu içinde akciğerler ve kalp bulunur. Doğru cevap A'dır.

Yaşamın sağlıklı ve çevre ile uyum içinde devam edebilmesi için, canlıların iç ortamlarının değişmez tutulmasına homeostasis denir. Sistemlerin bir araya gelip, birbirleriyle belli bir denge ve düzen içinde çalışması sonucunda meydana getirdikleri yapıya organizma denir. Vücutta gerçekleşen tüm kimyasal işlemler, metabolizma olarak adlandırılır. Metabolizma, iki alt kategoriden meydana gelir; anabolizma, vücudumuzun enerji kullanarak çeşitli yapı ve birimleri inşa etmesidir; katabolizma, vücudumuzun ayakta kalabilmesi için gerekli enerjiyi elde edebilmek amacıyla yaptığı yıkım işlemleridir. Doğru cevap C'dir.

Fizyoloji, canlı vücudunun ve bu vücudu oluşturan organ, doku, ve hücrelerin işlevlerini inceler. Anatomi, vücudu oluşturan ve belirli görevleri üstlenen organ ve oluşumların yerini ve yapısını inceler. Osteoloji kemikbilimi, Artroloji eklembilimi, Miyoloji kas bilimidir. Doğru cevap E'dir.

İnferior, aşağıya doğru anlamına geldiği için, 'böbrekler kalbe göre inferiorda bulunurlar' cümlesi böbreklerin kalbin aşağısında bulunduğunu ifade eder. Superior yukarıya, baş kısma doğru, anterior ön tarafa doğru, posterior arka tarafa doğru, distal vücudun dış merkezine doğru anlamına gelir. Doğru cevap C'dir.

Karbon atomu içeren moleküller organik, içermeyenler ise inorganik olarak adlandırılırlar.

Deri; bütün vücudumuzu bir örtü şeklinde kaplayan, içinde dokunma, ağrı, ısı gibi uyarıları algılayan duyu cisimciklerinin olduğu, ter ve yağ bezleri ile kıl köklerini bulunduran vücudun en büyük organıdır. Doğru cevap A’dır.

Deride bulunan özel yapılar şunlardır:

Kıl kökleri. Doğru cevap C’dir.

Derinin görevleri şunlardır:

Duyu organı olarak görev yapmak. Doğru cevap D’dir.

Derinin katmanları (derinden yüzeye doğru):

Subkutis (Hipodermis), derinin altında yer alması, gevşek bağ dokusundan oluşması nedeniyle “stratum fibrosum” adını alır ve bu tabakanın içinde yağ dokusu, sinirler, deriyi besleyen ana damarlar, deri altı kasları bol miktarda bulunur. Doğru cevap E’dir.

Ekrin ter bezleri; kulak zarı, dudakların kenarları, tırnak yatağı, meme başı, dış genital organların ter bezleri hariç, tüm vücut bölgelerinde yaygın olarak bulunur. Doğru cevap B’dir.

Epidermisin beş tabakası vardır. Bunlar derinden yüzeye doğru,

Stratum corneum (Boynuzsu tabaka) derinin ve vücudun en dış kısmında, dış dünya ile yüz yüze geldiği kısımdır ve epidermisin en kalın tabakasını oluşturur. Hücrelerarası sıkı bağlantılar ve içerikleri sayesinde suyun giriş ve çıkışına karşı önemli bir engel oluşturur. Vücudun su kaybederek kurumasına ya da kontrolsüz bir şekilde suyun vücuda girerek zarar vermesine engel olur. Doğru cevap D’dir.

Deriye rengini veren melanin pigmenti, aynı zamanda saçlara da rengini verir. Deride melanin üreten ve “melanosit” ad› verilen hücrelerin, melanin üretme yeteneklerinin zamanla azalır ve kaybolur. Doğru cevap A’dır.

Deri reseptörlerinin duyuları algılama yeteneklerine göre sınıflandırırsak: