İNŞAAT VE GAYRİMENKUL MUHASEBESİ

İnşaat taahhüt işi olması, arsa (Kat) karşılığı inşaat işlerinin bir özelliği değildir.

Üretim yerleri yönetimi, arsa (kat) karşılığı inşaat işlerinde gider yerleri bölümlerindendir?

Genel Üretim Giderleri Hesabı, arsa (kat) karşılığı inşaat işlerinde 7/A seçeneği uyguladığında kullanılabilecek hesaplardandır.

Arsa (kat) karşılığı inşaat faaliyetlerinde arsa, inşaat maliyeti açısından ilk madde ve malzeme olarak değerlendirilmektedir. Arsa (kat) karşılığı inşaat işi yapan işletme arsa bedelini İlk Madde ve Malzeme Giderleri Hs. kaydedecektir.

İnşaat tamamlandıktan sonra üretilen yapılar işletme için mamul niteliği alır ve 152 MAMULLER HESABI’na aktarılması gerekir.

Büyükşehir Belediyesi Kanunu dışındaki yerler için Katma Değer Vergisi 150 m² altındaki konutlar için %1'dir.

Mamuller Hs. alacaklanır.

Yapılacak yevmiye kaydı şu şekilde olmalıdır.

Arsa (kat) karşılığı inşaat işleri yapan işletme arsa bedelini 7/A seçeneğine göre muhasebeleştirirken indirilecek K.D.V Hs. ile birlikte Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri Hs.'nı borçlandırır.

Aktife kayıtlı bir arsa üzerine inşaatın başlamasıyla birlikte arsalar arsa sahibi işletme açısından yapılmakta olan yatırımlara dönüşür. 150 ARSA VE ARAZİLER HESABI’ndan çıkarılarak 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI’na alınır.

Gerçek kişiler arsa karşılığı elde ettikleri gayrimenkulleri elde ediş tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkarmaları durumunda elde ettikleri kazanç Gelir Vergisi Kanunu’na göre değer artış kazancı olarak vergilendirilir.

Kurumlar Vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Hazine ve Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler işletme hesabı esasına göre defter tutabilirler. İşletme hesabı esasına göre tutulacak defter işletme hesabı defteridir.

Gider hesapları uygulamada esneklik sağlamak üzere iki seçenek hâlinde 7/A
ve 7/B olarak sunulmuştur. 7/A seçeneğinde giderler defter-i kebirde fonksiyon
esasına göre, 7/B seçeneğinde ise çeşit esasına göre belirlenmiştir.

Arsa (kat) Karşılığı İnşaat İşlerinde Gider Yerleri (10-99) aşağıdaki gibi bölümlenir.
• Esas üretim gider yerleri
• Yardımcı üretim gider yerleri
• Yardımcı hizmet gider yerleri
• Yatırım gider yerleri
• Üretim yerleri yönetimi gider yerleri
• Araştırma ve geliştirme gider yerleri
• Pazarlama, satış ve dağıtım gider yerleri
• Genel yönetim gider yerleri.

Arsa, ilk madde ve malzeme alımları, işçilik ücretleri ve doğrudan inşaatlara yüklenemeyen genel üretim giderleri maliyet kalemlerini oluşturur. İnşaatın maliyetinin tam ve güvenilir bir şekilde belirlenebilmesi açısından maliyet kalemlerinin doğru bir şekilde kayıt altına alınması önemlidir

Gerçek kişilere ait arsa üzerine yapılan kat karşı inşaat işlerinde inşaatın başlamasıyla birlikte arsa emsal bedel üzerinden nazım hesaplarda izlenir.

Büyükşehir Belediyesi Kanunu dışındaki yerler için Katma Değer Vergisi 150 m2 altındaki konutlar için %1, 150 m2 üzeri konutlar ve iş yeri teslimlerinde %18 olarak uygulanmaktadır.

Arsa (kat) karşılığı daire, iş yeri gibi teslimlerde teslim edilecek mamulün (iş yeri, konut gibi) değerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu değerin belirlenebilmesi için emsal bedeli (VUK 267) toptan satışlar için %5 ilave edilmesi yoluyla bulunur.

Katma Değer Vergisinin arsa karşılığı inşaat işini yapan tarafından üstlenmesi durumunda işletme katma değer vergisini dönem gider olarak dikkate alabilir. Bu durumda katma değer vergisi tutarı 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
HESABI’na kaydedilir.

Toplam Tutar: Dairenin inşaat maliyeti+Dairelere düşen GYG+Katma Değer Vergisi+Emsal Bedeli