İNŞAAT VE GAYRİMENKUL MUHASEBESİ - Deneme Sınavı - 1

İşletme geçici teminat tutarını tahsil etmiştir. Bu nedenle kısa vadeli depozito ve teminatlar alacaklandırılarak kapatılmıştır.

İnşaat alanına yapılan kalıcı şantiye binaları inşaatın bir maliyet unsuru olarak kabul edilir. İnşaat tamamlanınca bu binalar yıkılır. Bu tür şantiye binaların Hizmet Üretim Maliyeti hesabında izlenmesi gerekmektedir.

Yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olmalıdır: 

İş makinelerinin çalışması için gerekli olan motorin inşaatlarda endirekt malzeme niteliğindedir.

Borçlu hesabın şantiye deposu olması, ilk maddenin bu depoya geldiğini göstermektedir. Alacaklı hesabın merkez depo olması ise ilk maddenin bu depodan çıktığını göstermektedir.

İnşaat işine yüklenen maliyetlerle yaratılan hizmeti (inşaat) işletmenin varlıklarında görüntüleyebilmek için 170 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM
MALİYETLERİ hesabı ile 741 HİZMET ÜRETİM MALİYETLERİ YANSITMA
hesabının muhasebe kayıtlarının yapılması gerekir. Bu iki hesaptan bilanço hesabı olan 170 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM
MALİYETLERİ hesabıdır.

İkramiye, fazla çalışma ücreti, sosyal yardımlar, sağlık giderleri, izin ücretleri, işçi yollukları, kıdem tazminatı, primler, yükleniciden kaynaklanan boşa geçen zamanlar gibi ödemeler endirekt işçilik olarak kabul edilir. İnşaat işinde geçen süreye ilişkin ücretler direkt işçilik giderleridir.

Boşa geçen zaman, sabit varlıkların kullanılmadığı süreyi ifade etmektedir. İşletme yönetimi varlıklarını en etkin şekilde kullanmakla yükümlüdür. Eğer bu varlıklar etkin bir şekilde kullanılamamışsa, kullanılmayan varlıkların maliyeti işletmenin sunduğu hizmetlere yüklenmemelidir. Boşa geçen zaman
maliyetleri 680 ÇALIŞMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARI hesabında gösterilmelidir. Bu durumda amortisman giderlerinin; inşaat işlerine, diğer işletme
işlerine ve boşa geçen zamana ve gün sayısına göre dağıtılmalıdır.

İhaleyi üstlenen ana inşaat taahhüt işletmesiyle sürekli çalışan taşeronlara iç taşeron denir. Dış taşeron veya kapasite taşeronu uzmanlık gerektiren işlerin yapılması için ihtiyaç hâlinde
ayrı olarak bir hizmet sözleşmesi ile çalıştırılan taşeronlardır.

Maliyet muhasebesi, inşaat işletmelerinin aşağıdaki amaçlarını yerine getirilmesine katkı sağlamaktadır:
• Sorumluluk merkezitemelinde toplam ve birim hizmet maliyetlerini belirlemek,
• Bütçeleme kontrolü, standart maliyet kontrolü, stok kontrolü gibi tekniklerle işletmenin “maliyet kontrolü”nü sağlamak,
• Her bir inşaat işine ilişkin standart belirleyerek maliyet planlamasını gerçekleştirmek,
• İnşaat sektöründeki rakipleri ile maliyet karşılaştırmaları yapabilmek,
• Pazar koşulları, işletme döngüsü, hükûmet politikaları, rekabet, modadaki değişmeler, insanların gelir düzeyleri, sosyal güvenlik kurumu politikaları gibi değişkenlere bağlı olarak satış fiyatını belirlemek,
• Hükümet ve sosyal güvenlik kurumu politikalarına bağlı sabitlenen hizmet fiyatlara yönelik maliyet düşürme yaklaşımları geliştirmek,
• Sunulan hizmet, süreç, iş, bölüme dayalı kârlılığı belirlemek ve kârlılık analizine olanak sağlamak,
• Maliyet verileri ile yöneticilerin karar almalarına yardımcı olmak.

Maliyet politikasının sürdürülebilirliği yaklaşımı, sabit ve değişken maliyetlerde gelecekte olası artışların önlenmesi çabalarına odaklanmaktadır.

İnşaat taahhüt işletmeleri hizmet üretimi yaptığı için inşaatların maliyetlerini aktifte "170 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri" hesabında izlemektedir. Özel inşaat işletmeleri ise söz konsu tutarları stoklarda muhasebeleştirmektedir.

Özel inşaat işletmeleri inşaat işinin üretim maliyetinin belirlenmesinde; 710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri, 720 Direkt İşçilik Giderleri ve 730 Genel Üretim Giderleri hesaplarından 151 Yarı Mamuller-Üretim hesabına yüklenir.

İnşaat işinin üretiminde kullanılan direkt işçilik dışında kalan ve bu işlere doğrudan doğruya yüklenmesi olanaksız veya ekonomik olmayan işçilikler endirekt işçilik olarak kabul edilir. Endirekt işçilikler 730 Genel Üretim Giderleri hesabında izlenir.

İnşaat faaliyetini sürdüren duvarcı, sıvacı, yalıtımcı gibi inşaat işletmesine bağlı işçilerin maliyeti direkt işçilik maliyeti olarak nitelendirilir.

Yüklenici, proje yöneticisi, tasarımcı, şantiye
şefi, güvenlik görevlisi gibi işçilik maliyetleri endirekt işçilik niteliğindedir

Dönemsellik kavramı gereği, inşaat işi yıllara yaygın olsun ya da olmasın dönem sonunda inşaat işinin dönem kârı ve zararının tespit edilmesi gerektiği belirtilmektedir.

Özel inşaat işletmeleri inşaat işletmelerinin hemen hemen hepsini dönem içinde başlayıp tamamlamaktadır. Bu nedenle bir üretim işletmesi gibi 600 Yurtiçi Satışlar veya 601 Yurtdışı Satışlar hesabı ile 620 Satılan Mamullerin Maliyeti hesabı karşılaştırılarak döneme ilişkin brüt satış kârı veya zararına ulaşılabilmektedir.