İNFAZ HUKUKU

Birden fazla hükümdeki cezaların toplanmasının mümkün olabilmesi için hükmedilen cezaların düş­memiş olması gerekir. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Bir kişi hakkında hükmolunan her bir cezanın diğerinden bağımsız olması ve varlıklarını ayrı ayrı korumaları hükümlü hakkında disiplin cezası uygulanmasında önem taşımaz. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Cezanın infazına başlandıktan sonra hastalık nedeniyle hükümlünün ceza infaz kurumundan hastaneye kaldırılması hâlinde burada geçirdiği süre, hükümlü hastalığına kasten neden olmuşsa cezadan indirilmez. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Akıl hastalığında cezanın infazına, resmî sağlık kuruluşlarının mahkumlara ayrılan bölümlerinde devam olunamaz. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Hükümlü hakkında cezaların toplanması gerektiğinde, bu hususta hüküm verme yetkisi en fazla cezayı vermiş olan mahkemeye aittir.  Bu nedenle doğru şık “a”dır.

İnfaza ilişkin şikâyetler infaz hakimliği tarafından incelenir. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Hükümlünün toplumdan uzaklaşmasını sağlamak infaz hakimliğinin amaçlarından değildir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

Tutukluların tutukevlerine kabul edilmele­ri, yerleştirilmeleri, barındırılmaları, bedensel ve ruhsal sağlıklarının korunması amacıyla muayene ve tedavilerinin yaptırılması infaz hakimliğinin görevidir. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Ceza infaz kurumlarında hükümlüler hakkında yapılan işlemlerin kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle nişanlı infaz hakimliğine başvuramaz.  Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Cezaların içtimaının mümkün olabilmesi için; • Aynı fail tarafından birden fazla suçun işlenmiş olması (aynı failin işlemiş olduğu birden fazla birbirinden bağımsız olan suçlar, kanunun aynı hükmünü ihlal etmiş olabileceği gibi değişik hükümler de ihlal edilmiş olabilir.) • Suçların içtimaının mümkün olmaması, yani suçların birbirinden bağımsız olması, • Suçlar neticesinde hükmedilen cezaların infaz edilebilir olması yani cezaların düşme, ertelenme gibi sebeplerle infaz kabiliyetini yitirmemiş olması gerekir.

İnfaz muhakemesi olarak adlandırılan süreçte, bir hükümlüye öngörülen cezanın hesaplanması ve bu cezaların hangi esaslar göz önünde bulundurularak infaz edileceği hususu değerlendirilmektedir. Özellikle birden fazla suç nedeniyle verilen ve infaza etkili hürriyeti bağlayıcı cezalar mevcutsa, bu cezaların toplanması, varsa mahsup işlemlerinin yapılması ve infaz rejimi açısından özel durumların söz konusu olup olmadığının değerlendirilmesi bu süreçte gerçekleştirilen işlemlerdir.

Cezanın infazı sırasında,  mahkemeden alınması gereken kararlar için açılan davalarda duruşma yapılmaz. Karar verilmeden önce Cumhuriyet savcısı ve hükümlünün görüşlerini yazılı olarak bildirmeleri istenebilir (CGTİHK m.101/1)

CGTİHK’nın 99 uncu maddesi gereğince cezaların toplanması gerektiğinde, bu hususta
hüküm verme yetkisi, en fazla cezaya hükmetmiş bulunan mahkemeye, bu durumda birden
çok mahkeme yetkili ise son hükmü vermiş olan mahkemeye aittir. En fazla cezanın;
a. Yargıtay tarafından ilk derece mahkemesi sıfatıyla verilmesi hâlinde Ankara ağır ceza mahkemesince,
b. Bölge adliye mahkemesi tarafından ilk derece mahkemesi sıfatıyla verilmesi
hâlinde bölge adliye mahkemesinin bulunduğu il ağır ceza mahkemesince,
c. Bölge adliye mahkemesi tarafından duruşma açmak suretiyle verilmesi hâlinde ise hükmü kaldırılan ilk derece mahkemesince bu hususta karar verilir (CGTİHK m.101/2).

İnfaza ilişkin şikâyetler, infaz hâkimlikleri tarafından incelenir.

İnfaz hâkimliği kurumu, hâkimin infaza katılması düşüncesinin ilk kez ortaya atıldığı 1937 tarihli Uluslararası Ceza Hukuku Kongresi’nde cezaların infazının sürekli olarak denetim ve gözetim altında bulundurulması düşüncesinden doğmuştur.

İnfaz hâkimi, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetler hakkındaki şikâyetleri inceler ve karara bağlar (4675 sayılı İHK m.1/2). İnfaz hâkimleri askerî ceza infaz kurumları ve tutukevleri bakımından yetkili değildir.

İnfaz Hâkimliğine Şikâyet

Şikâyet Edebilecek Kişiler Şikâyet yoluna; • kendisi ile ilgili olmak kaydıyla hükümlü veya tutuklu ya da • eşi, • anası, babası, • ayırt etme gücüne sahip çocuğu veya kardeşi, • müdafii, • kanuni temsilcisi veya • ceza infaz kurumu ve tutukevi izleme kurulu başvurabilir

İnfaz Hâkimliğine Şikâyet ve Usulü

Şikâyet Süresi ve Şekli Söz konusu işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren on beş gün, her hâlde yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurulabilir. Şikâyet kural olarak yazılı yapılır. Bununla birlikte sözlü yapılan şikâyet, tutanağa bağlanır ve bir sureti başvurana verilir. Şikâyet Mercii Şikâyet, dilekçe ile doğrudan doğruya infaz hâkimliğine yapılabileceği gibi Cumhuriyet Başsavcılığı veya ceza infaz kurumu ve tutukevi müdürlüğü aracılığıyla da yapılabilir. İnfaz hâkimliği dışında yapılan başvurular hemen ve en geç üç gün içinde infaz hâkimliğine gönderilir.

İzleme kurulları, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin yönetim, işleyiş ve uygulamalarını yerinde gören, inceleyen, bilgi alan ve saptadıklarını rapor haline getirerek yetkili ve ilgili mercilere veren kurullardır.

İzleme Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi
Aşağıdaki hâllerde izleme kurulu üyelerinin görevine adli yargı adalet komisyonunca son verilir:
1. İzleme kurulu üyeliğine seçilme şartlarını sonradan kaybetmek
2. İzinsiz veya haklı bir mazereti olmaksızın bir yıl içinde iki toplantıya katılmamak
3. Hastalık veya diğer bir nedenle görevini yapmakta acze düşmek
4. İzleme kurulu üyeliğiyle bağdaşmayan tutum ve davranışlarda bulunmak

• Mahkûmiyet hükmünün yorumunda veya çektirilecek cezanın hesabında duraksama olur.
• Cezanın kısmen veya tamamen yerine getirilip getirilemeyeceği ileri sürülür ya da
• sonradan yürürlüğe giren kanun, hükümlünün lehinde olursa, duraksamanın giderilmesi veya yerine getirilecek cezanın belirlenmesi için veya
• hapis cezasının infazının hastalık nedeni ile ertelenmesi isteminin varlığı durumunda söz konusu istemin reddi hâlinde hükmü veren mahkemeden karar istenir
(CGTİHK m.98/1-2, 16).
Görüldüğü üzere hükümde karar istenilmesinden söz edilmekle birlikte mahkemeye
başvurulması ve mahkemeden bir karar alınması istenildiğine göre bu usulün de bir dava
olduğu söylenmelidir. Söz konusu dava ancak mahkûmiyet kararları hakkında mümkün olabilir. Davanın kim tarafından açılacağına ilişkin hükümde bir açıklık bulunmamaktadır. Bu davayı infaza memur olan savcı açabileceği gibi hükümlü veya hakkında yanlışlıkla infaza geçilen kimse de açabilir. Bu şekilde yapılan başvurular cezanın infazını ertelemez. Ancak mahkeme olayın özelliğine göre infazın ertelenmesine veya durdurulmasına karar verebilir (CGTİHK m.98/3). Doğru cevap D'dir.