İNFAZ HUKUKU

Güvenlik tedbirleri ceza değildir; zira, güvenlik tedbirleri bastırıcı değil, önleyici nitelik taşır.

TCK m.53’te belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma bir güvenlik tedbiri olarak düzenlenmiştir.

Bu bağlamda aşağıdaki tedbirlere yer verilmiştir:

TCK’nın 53. maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarına göre hükmedilen tedbirler, 5275 sayılı Kanun’un 104’üncü maddesine göre Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezi Şube Müdürlüğü ya da büroları tarafından yerine getirilir.

Müsadere, yeni suçların işlenmesini önlemek amacıyla cezai nitelikteki hukuka aykırı fiillerden kaynaklandığı veya bunların işlenmesiyle ilgili olduğu için suç düşüncesini ve suçun çekiciliğini canlı tutan eşyaya, Devlet lehine el konulmasıdır.

Müsaderenin Çeşitleri

Güvenlik tedbirleri ve cezalar arasındaki farklar şunlardır:
• Cezaların süreleri kanunda belirlenmiştir. Oysa güvenlik tedbirlerinin süresi kural
olarak belli değildir.
• Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı da farklıdır. Güvenlik tedbirlerinde kişinin
tabi olduğu yoksunluklar daha sınırlıdır.
• Güvenlik tedbirlerinde cezalardan farklı olarak kusur aranmaz.
• Cezalardan farklı olarak güvenlik tedbirlerinde kusurun derecesi önem arz etmez.
• Zaman itibarıyla uygulama, af, erteleme, zamanaşımı gibi konular güvenlik tedbirleri bakımından geçerli değildir.

Doğru cevap E'dir.

CMK m. 258’e göre, 256. maddeye göre verilen müsadere kararlarına karşı istinaf yolu açıktır. İlk derece mahkemesinin kararlarını değiştirmeyen Bölge Adliye Mahkemesi (istinaf mahkemesi) kararlarının temyiz edilmesi mümkün değildir.

TCK m.53’te belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma bir güvenlik tedbiri olarak düzenlenmiştir. Bu bağlamda aşağıdaki tedbirlere yer verilmiştir:
a. Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden men,
b. Seçme ve seçilme ehliyetinden ve diğer siyasi hakları kullanmaktan men,
c. Velayet hakkından; vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan men,
d. Vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan men,
e. Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten men.

Doğru cevap C'dir.

Koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasını sağlamaya yönelik danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık ve barınma konularında alınacak tedbirlerdir.

TCK’nın 53. maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarına göre hükmedilen yoksun bırakılma tedbirleri, 5275 sayılı Kanun’un 104’üncü maddesine göre denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü ya da büroları tarafından yerine getirilir.

Yani tekerrürün söz konusu olabilmesi için yeni suçun kanunda öngörülen belli süreler içinde işlenmesi gerekir. Kanunun süre yönünden ikili bir ayrım yaptığı görülmektedir:

5 ve 3 yıllık süreler cezanın infaz edildiği tarihten itibaren başlar.

TCK m.58 özel tehlikeli suçlular ibaresine yer vermekte olup bu maddenin son fıkrasında yer alan “mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir.” düzenlemesi karşısında itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu özel tehlikeli suçlu olarak kabul edilmelidir.

Savunma Hakkı

Tutuklu, savunması için istediği müdafii seçmek ve görevlendirmek hakkına sahiptir. Her dereceden kurum görevlileri bu hususta tutukluya tavsiyelerde bulunamaz. Tutuklunun müdafii ile olan haberleşmesine ve kurum düzeni çerçevesinde temas ve görüşmelerine hiçbir suretle engel olunamaz ve kısıtlamalar konulamaz.

Müsaderenin Çeşitleri
• Eşya müsaderesi (TCK m.54/1, 3 ve 4); Örneğin, suçun işlenmesinde kullanılan silahın müsaderesi,
• Eşdeğer müsadere (TCK m.54/2): Örneğin, çalınan kimyasalların tüketilmesi
hâlinde bunların değeri kadar paranın failden alınması,
• Kazanç müsaderesi (TCK m.55/1): Örneğin, çalınan paraların hisse senedi olarak
saklanması hâlinde bunların müsadere edilmesi,
• Kaim değerlerin müsaderesi (TCK m.55/2): Örneğin, çalınan arabanın satılması
neticesi elde edilen paranın müsadere edilmesi. Doğru cevap D'dir.

1. 12 Yaşını Doldurmamış Çocuklar (TCK m.31/1)
12 yaşını doldurmamış çocuk işlediği fiilden dolayı kovuşturulamaz ve hakkında ceza verilemez. O hâlde hakkında soruşturma yapılabilir. Ancak bu soruşturma bazı özellikler taşır. Gerçekten 12 yaşından küçük çocuğun işlediği fiiller bakımından gözaltı, tutuklama vb. koruma tedbirlerine başvurulabilmesi mümkün olmamalıdır. Doğru cevap E'dir.

Tutuklama Kararının Yerine Getirildiği Kurumlar
Tutuklama kararı tutukevlerinde veya maddi olanak bulunmadığı hâllerde diğer kapalı
ceza infaz kurumlarının bu amaca ayrılmış bölümlerinde yerine getirilir. Bu şekildeki bir
tutukevi ya da kapalı ceza infaz kurumunun özellikleri şunlardır:
• İç ve dış güvenlik görevlisi bulunur.
• Firara karşı teknik, mekanik, elektronik veya fiziki engelleri vardır.
• Kural olarak oda ve koridor kapıları sürekli olarak kapalı tutulur.
• Yasal zorunluluklar ayrık, dışarıyla irtibat ve haberleşme olanağı bulunmaz.
• Normal güvenlik esasına dayalıdır.

Doğru cevap B'dir.

Kısıtlayıcı Önlemler
Tehlikeli hâlde bulunan, delil karartma tehlikesi olan, soruşturmanın amacını veya tutukevinin güvenliğini tehlikeye düşüren veya suçun tekrarına olanak verecek davranışlarda bulunan tutuklulara soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde
hâkim veya mahkemece aşağıdaki tedbirler uygulanabilir:
a. Tutuklunun tek başına, sıkı bir rejim altında muhafaza edilmesi ve kaldığı odanın
kamera ile izlenmesi.
b. Belirli süre ile dışarıyla ilişkisinin, ziyaretçi kabulünün ve telefon görüşmelerinin
kısıtlanması.
c. Gerekiyorsa kendisine veya başkalarına zarar vermesini önleyici biçimde hazırlanmış özel bir odada barındırılması ve kaldığı odanın kamera ile izlenmesi.
d. Saldırganlık göstermesi hâlinde belirli süreyle kelepçelenmesi veya hareketlerinin
engellenmesi.
e. Yüksek güvenlikli bir kuruma nakledilmesi.

b maddesindeki kısıtlama belirli bir süre için geçerlidir. Dolayısıyla mahkumiyetin tamamını kapsamaz. Doğru cevap C'dir.

Adli kontrol kurumunun uygulanması için CMK m.100’de belirtilen tutuklama sebeplerinin varlığı bulunmalıdır.
Bunlar;
• Şüpheli veya sanığın kaçması, saklanması veya kaçacağı şüphesini uyandıran somut olguların varlığının bulunması,
• Şüpheli veya sanığın davranışlarının;
• Delilleri yok etme, gizleme veya değiştirme,
• Tanık, mağdur veya başkaları üzerinde baskı yapılması girişiminde bulunması
hususunda kuvvetli şüphe oluşturması,
• CMK m.100/3’te sayılan bazı suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı.

Doğru cevap D'dir.

Hakkında adli kontrol kararı verilen şüphelinin tabi tutulabileceği yükümlülükler şunlardır (CMK m.109/2):
a. Yurt dışına çıkamamak
b. Hâkim tarafından belirlenen yerlere, belirtilen süreler içinde düzenli olarak başvurmak
c. Hâkimin belirttiği merci veya kişilerin çağrılarına ve gerektiğinde mesleki uğraşlarına ilişkin veya eğitime devam konularındaki kontrol tedbirlerine uymak
d. Her türlü taşıtları veya bunlardan bazılarını kullanamamak ve gerektiğinde kaleme, makbuz karşılığında sürücü belgesini teslim etmek
e. Özellikle uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla hastaneye yatmak dâhil, tedavi veya muayene tedbirlerine tabi olmak ve bunları kabul etmek
f. Şüphelinin parasal durumu göz önünde bulundurularak, miktarı ve bir defada
veya birden çok taksitlerle ödeme süreleri, Cumhuriyet savcısının isteği üzerine
hâkimce belirlenecek bir güvence miktarını yatırmak
g. Silah bulunduramamak veya taşıyamamak, gerektiğinde sahip olunan silahları
makbuz karşılığında adli emanete teslim etmek
h. Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hâkim tarafından miktarı ve ödeme süresi
belirlenecek parayı suç mağdurunun haklarını güvence altına almak üzere ayni
veya kişisel güvenceye bağlamak
i. Aile yükümlülüklerini yerine getireceğine ve adli kararlar gereğince ödemeye
mahkûm edildiği nafakayı düzenli olarak ödeyeceğine dair güvence vermek
j. (Ek: 2/7/2012-6352/98 md.) Konutunu terk etmemek
k. (Ek: 2/7/2012-6352/98 md.) Belirli bir yerleşim bölgesini terk etmemek
l. (Ek: 2/7/2012-6352/98 md.) Belirlenen yer veya bölgelere gitmemek

Doğru cevap A'dır.

Güvenlik tedbirleri, fiil ve failden kaynaklanması muhtemel tehlikeliliği önlemek ve faili
eğitmek, koruma altına almak veya tedavi etmek amacını güden müdahalelerdir. Ancak güvenlik tedbirlerinin öç almak gibi bir amacı bulunmamaktadır.