İNFAZ HUKUKU

Ceza infaz kurumuna alınan hükümlülerin Adı ve soyadı, işledikleri suç, cezalarının türü ve süresi, mahkûmiyet ilamının tarih ve numarası ve infaza başlandığı gün hükümlü defterine kaydedilir.

Soruda verilenlerin tamamı  kurum yöneticileri tarafından, hükümlülere sözlü olarak anlatılan ve yazılı olarak tebliğ edilen bilgilerdir.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis ve müebbet hapis veya iki yıldan fazla süreli hapis cezasına mahkûm olanlar, haklarında uygulanacak rejimi ve gönderilmeleri gereken infaz kuru­munu ve bu maksatla kişisel ve sosyal özelliklerini belirlemek için Kanunda gösterilen esaslar uyarınca gözleme tabi tutulurlar. Gözlem süresi altmış günü geçemez.

İzolasyon doğrudan kemik ağrılarına neden olmamaktadır. İzolasyon, bedensel hastalıklarda ağırlaşmalar, baş ve boyun ağrıları, anksiyete ve mide ağrıları ile birlikte omuz ağrıları ve depresyona neden olmaktadır.

Başkalarının işine karışma, kendi işinle ilgilen, soğukkanlı ol ve duygusal açıdan kendini kontrol et, diğer hükümlülerden çıkar sağlamaya çalışma, katı, dayanıklı ve güçlü ol, “erkek” gibi davran ve cezaevi idaresine karşı mesafeli ol. cezaevlerinde geçerli olan alt kültürün kuralları arasındadır.

Hükümlülük sırasında olumlu sosyal ilişkilerin korunması cezaevilileşme etkisinin az olduğu davranış biçimidir. Bununla birlikte hapis cezasının kısa olması nedeniyle cezaevi alt kültürünün etkisinin kısa ve az olması, eski sosyal ilişkilerin etkisiyle sağlam kişilik, ilkel cezaevi gruplarına dahil olmama, hükümlüler tarafından belirlenmiş kurallar ile alınmış olan kararların itirazsız ka­bul edilmemesi ve reddi, Normal olmayan cinsel davranışlardan uzak durarak, çalışma ve boş zaman uygu­lamalarına ciddi olarak dahil olma da cezaevilileşme etkisinin az olduğu davranış biçimleridir.

Hükümlü hakları; savunma hakkı, özel hayat ve kişilik hakları, bilgi edinme hakkı, keyfi-kötü muamele ve işkence görmeme hakkı, haberleşme hakkı, ayrımcılık yasağı, iba­det hakkı, sağlık hakkı, dış dünya ile bağlantı kurma hakkı, müdafi ile görüşme hakkı, din ve inanç özgürlüğü, ifade özgürlüğü, bilimden yararlanma ve sanat hakkı, aileyle ilgili hakları, haberleşme özgürlüğü, kanun yollarına başvurma hakkı şeklinde sıralanabilir.

Hükümlünün avukatı ile vekâletnamesi olmaksızın görüşmesi de mümkündür. Buna göre hükümlü, avukatlık mesleğinin icrası çerçevesinde avukatları ile vekâletnamesi olmaksızın en çok üç kez görüşebilme hakkına sahiptir.

Kurum yönetimi, cezasının en az bir yılını iyi hâlli olarak çekmiş bulunan hükümlüleri, durumlarına uygun kurum içi hizmetlerde çalıştırabilir.

Hakkında kesinleşmiş hapis cezasını içeren mahkûmiyet kararı olan kişi Cumhuriyet Başsavcılığının yazılı emriyle ceza infaz kurumuna gönderilir.

Yargılama sırasındaki tutum ve davranışları, hükümlülerin gözlem ve sınıflandırılmasında dikkate alınacak hususlardan biri değildir.

Hükümlülerin gözlem ve sınıflandırılması şu esaslara göre yapılır:

• Hükümlülerin kişisel özellikleri,

• bedensel, akli ve sağlık durumları,

• suç işlemeden önceki yaşamları, sosyal çevre ve ilişkileri, sanat ve meslek faaliyetleri,

• ahlaki eğilimleri,

• suça bakış açıları,

• hükümlülük süreleri ve

• suç türleri

Aile ve çevrelerinden ayrılma kadın hükümlüler üzerinde erkeklere göre daha yıkıcı etki bırakır. Bu nedenledir ki kadın hükümlüler hayal kırıklığı ve öfkeyi daha çok kendilerine yöneltir ve bu da kendine zarar verme ve intihar olaylarının kadın cezaevlerinde erkek cezaevlerine göre daha sık olmasına yol açar.

Cezaevilileşmenin etkisinin iki şekilde ortaya çıktığı söylenmektedir: Az cezaevilileşme ve kuvvetli cezaevilileşme. Hükümlülük sırasında olumlu sosyal ilişkilerin korunması cezaevilileşme etkisini azaltır.

Görüşme sırasında hükümlünün avukata ve avukatın hükümlüye verdiği belgeler incelenemez.

Hükümlünün yaptığı telefon görüşmesi idarece dinlenir ve kayıt altına alınır.

Çocuk eğitimevlerinde bulunan hükümlüler kurum görevlilerinin gözetimi ve muhafazası olmaksızın kurum dışında çalışabilirler.

Ceza infaz kurumlarındaki kültür ve sanat programları kurum en üst amiri tarafından düzenlenir.

Hükümlünün yaşı hükümlü defterine kaydı gereken bilgilerden biri değildir.

Örgüt mensubu hükümlülerin telefondan yararlanma hakkı sınırlandırılabilir.

Hükümlülerin gözlem ve sınıflandırılması şu esaslara göre yapılır (CGTİHK m.23/1 a):
• Hükümlülerin kişisel özellikleri,
• bedensel, akli ve sağlık durumları,
• suç işlemeden önceki yaşamları, sosyal çevre ve ilişkileri, sanat ve meslek faaliyetleri,
• ahlaki eğilimleri,
• suça bakış açıları,
• hükümlülük süreleri ve
• suç türleri
belirlenerek, durumlarına uygun infaz kurumlarına ayrılmaları ve bunlara göre saptanacak infaz ve iyileştirme rejimi; gözlem, inceleme ve değerlendirme yöntemiyle çalışan gözlem ve sınıflandırma merkezlerinde veya kapalı ceza infaz kurumlarının bu hizmete ayrılan bölümlerinde yapılır.