İNFAZ HUKUKU - Deneme Sınavı - 8

1. “Tekerrür hâlinde işlenen suçtan dolayı mahkûm olunan;
a.Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının otuz dokuz yılının,
b.Müebbet hapis cezasının otuz üç yılının,
c. Süreli hapis cezasının dörtte üçünün,
infaz kurumunda iyi hâlli olarak çekilmesi durumunda, koşullu salıverilmeden yararlanılabilir. Doğru cevap C'dir.

Kural olarak tutuklular yazılı olarak haberleşebilir, telefonla görüşebilir. Ancak tutukluların yazılı haberleşmeleri ile telefonla görüşmeleri, soruşturma evresinde Cumhuriyet
savcısı, kovuşturma evresinde hâkim veya mahkemesince kısıtlanabilir. Doğru cevap B'dir.

Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek veya bu örgütün faaliyeti
çerçevesinde, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan;
a. İnsanlığa karşı suçlardan (madde 77, 78),
b. Kasten öldürme suçlarından (madde 81, 82),
c. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan (madde 188),
d. Devletin güvenliğine karşı suçlardan (madde 302, 303, 304, 307, 308),
e. Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlardan (madde 309, 310, 311,
312, 313, 314, 315),
tutuklu bulunanlar, yüksek güvenlikli tutukevlerinde veya buna olanak bulunmadığı
hâllerde yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumlarının tutuklulara ayrılan bölümlerinde barındırılır. Doğru cevap A'dır.

CMK’nın 109 vd. maddelerinde, tutuklamada oranlılık ilkesinin bir gereği ve tutuklama tedbirinin ölçülülük ilkesi çerçevesinde (CMK m. 100/f) uygulanabilmesini sağlamak
amacıyla bu tedbire alternatif olarak adli kontrol kurumuna yer verilmiştir. Bu hükme
göre hâkim, ölçülülük ilkesi gereğince tutuklama koruma tedbirinden önce, adli kontrole
ilişkin koruma tedbirlerini dikkate almak ve uygulamak zorundadır. Doğru cevap E'dir.

Adli kontrol kurumunun uygulanması için CMK m.100’de belirtilen tutuklama sebeplerinin varlığı bulunmalıdır.
Bunlar;
• Şüpheli veya sanığın kaçması, saklanması veya kaçacağı şüphesini uyandıran somut olguların varlığının bulunması,
• Şüpheli veya sanığın davranışlarının;
• Delilleri yok etme, gizleme veya değiştirme,
• Tanık, mağdur veya başkaları üzerinde baskı yapılması girişiminde bulunması
hususunda kuvvetli şüphe oluşturması,
• CMK m.100/3’te sayılan bazı suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı.
CMK m. 109/2’ye göre, tutuklama yasağı olan hâllerde de adli kontrol tedbirinin uygulanması mümkündür. CMK m.109/3’te bu yükümlülükler sayma suretiyle tek tek düzenlenmiştir. Adli kontrole ilişkin yükümlülükler sayma yoluyla belirtildiği için uygulanabilecek tedbirler bu sayılanlardan ibarettir ve genişletilemez. Doğru cevap B'dir.

Adli kontrol tedbirinin uygulanması sırasında kontrolün içeriğini oluşturan yükümlülüklerin tamamen ya da kısmen kaldırılabileceği, değiştirilebileceği ya da şüpheli veya sanığın bunlara uymaktan geçici olarak muaf tutulabileceği öngörülmüştür (m. 110/2-3). Adli kontrol tedbirlerinin yerine getirilmesinde, şüpheli veya sanık hakkında risk ve
ihtiyaç değerlendirilmesi yapılmaz, denetim planı hazırlanmaz.
Haklarında Yönetmeliğin 56 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a), (h), (ı) ve (i) bentlerinde sayılan adli kontrol tedbirlerine karar verilen şüpheli veya sanıkların toplum içinde izlenmesi, denetim ve takibi elektronik kelepçe takılmak suretiyle yerine getirilebilir. Doğru cevap D'dir.

Anayasa Mahkemesi güvenlik tedbirlerini “suç karşılığı olan ve suçludaki tehlikelilik haliyle orantılı bir biçimde hükmedilen suça ve suçluya karşı toplumun savunmasına yönelmiş bulunan yaptırımlar” olarak tanımlamaktadır. (AYM, E: 1971/30-K:1970/42).

Doğru cevap B'dir.

Güvenlik tedbirleri ceza değildir; zira, güvenlik tedbirleri bastırıcı değil, önleyici nitelik taşır.

TCK m.53’te belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma bir güvenlik tedbiri olarak düzenlenmiştir.

Bu bağlamda aşağıdaki tedbirlere yer verilmiştir:

TCK’nın 53. maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarına göre hükmedilen tedbirler, 5275 sayılı Kanun’un 104’üncü maddesine göre Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezi Şube Müdürlüğü ya da büroları tarafından yerine getirilir.

Müsadere, yeni suçların işlenmesini önlemek amacıyla cezai nitelikteki hukuka aykırı fiillerden kaynaklandığı veya bunların işlenmesiyle ilgili olduğu için suç düşüncesini ve suçun çekiciliğini canlı tutan eşyaya, Devlet lehine el konulmasıdır.

Müsaderenin Çeşitleri

Güvenlik tedbirleri ve cezalar arasındaki farklar şunlardır:
• Cezaların süreleri kanunda belirlenmiştir. Oysa güvenlik tedbirlerinin süresi kural
olarak belli değildir.
• Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı da farklıdır. Güvenlik tedbirlerinde kişinin
tabi olduğu yoksunluklar daha sınırlıdır.
• Güvenlik tedbirlerinde cezalardan farklı olarak kusur aranmaz.
• Cezalardan farklı olarak güvenlik tedbirlerinde kusurun derecesi önem arz etmez.
• Zaman itibarıyla uygulama, af, erteleme, zamanaşımı gibi konular güvenlik tedbirleri bakımından geçerli değildir.

Doğru cevap E'dir.

CMK m. 258’e göre, 256. maddeye göre verilen müsadere kararlarına karşı istinaf yolu açıktır. İlk derece mahkemesinin kararlarını değiştirmeyen Bölge Adliye Mahkemesi (istinaf mahkemesi) kararlarının temyiz edilmesi mümkün değildir.

TCK m.53’te belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma bir güvenlik tedbiri olarak düzenlenmiştir. Bu bağlamda aşağıdaki tedbirlere yer verilmiştir:
a. Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden men,
b. Seçme ve seçilme ehliyetinden ve diğer siyasi hakları kullanmaktan men,
c. Velayet hakkından; vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan men,
d. Vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan men,
e. Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten men.

Doğru cevap C'dir.

Koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasını sağlamaya yönelik danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık ve barınma konularında alınacak tedbirlerdir.

TCK’nın 53. maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarına göre hükmedilen yoksun bırakılma tedbirleri, 5275 sayılı Kanun’un 104’üncü maddesine göre denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü ya da büroları tarafından yerine getirilir.

Yani tekerrürün söz konusu olabilmesi için yeni suçun kanunda öngörülen belli süreler içinde işlenmesi gerekir. Kanunun süre yönünden ikili bir ayrım yaptığı görülmektedir:

5 ve 3 yıllık süreler cezanın infaz edildiği tarihten itibaren başlar.

TCK m.58 özel tehlikeli suçlular ibaresine yer vermekte olup bu maddenin son fıkrasında yer alan “mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir.” düzenlemesi karşısında itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu özel tehlikeli suçlu olarak kabul edilmelidir.

Savunma Hakkı

Tutuklu, savunması için istediği müdafii seçmek ve görevlendirmek hakkına sahiptir. Her dereceden kurum görevlileri bu hususta tutukluya tavsiyelerde bulunamaz. Tutuklunun müdafii ile olan haberleşmesine ve kurum düzeni çerçevesinde temas ve görüşmelerine hiçbir suretle engel olunamaz ve kısıtlamalar konulamaz.