İLKÇAĞ FELSEFESİ

Geometrinin kurucusu olarak kabul edilir. Geo metri alanındaki en meşhur başarısı ikizkenar üçgenin taban açılarının eşit olduğunu göstermesidir. Dairenin çapla iki eşit bölüme ayrıldığını, birbirini kesen iki doğruda ters açıların birbirine eşit olduğunu söyleyen filozof Thales' dir. Doğru cevap B'dir.

Thales''her şeyin ilk temeli'' ,''kendisinden meydana geldiği şey''in ''su '' olduğunu ileri sürer. Buna göre doğru cevap D'dir.

Miletos okulu filozofları Thales,Anaksimandros ve Anaksimenes dir. Doğru cevap D'dir.

Miletos Okulu ile Pythagorasçılar arasındaki fark Miletos okulu ''maddi neden''e Pythagorasçılar ''Formel neden'e yönelmiş olmalarıdır. Doğru cevap A'dır.

Pythagorasçılar düalisttir. Buna göre doğru cevap E'dir.

Pythagorasçılar arkhenin sayı oldugu kanaatindedir. Onlara göre, sayılar, evrendeki
 uyumun, orantılılığın kaynağıdır ve şeylerin ne iseler o olmalarını sağlamaktadır. Doğru cevap D'dir.

Herakleitos’nin kabul ettiği arkhe Ateştir. Ateşin bir bölümü toprağı , suları ve havayı oluşturur. Oluşum daima bir düzen içerisindedir. Buna göre doğru cevap C'dir.

Miletoslu filozoflar, arkheyi tek bir madde olarak kabul eden monist bir görüşe sahiptirler. Ancak arkheyi tek bir madde olarak kabul ediş, değişim ve hareketin olanağını açıklamakta yetersiz kalır. Düşünürler, bir ana-maddenin diğer maddelere değişim ve dönüşümü sorununu maddeyi canlı kabul etmekle çözümlemeye girişirler. Bu nedenle Miletos Okulu düşünürlerinin görüşlerine canlı maddecilik (hylozoizm) anlayışı hâkimdir.

Anaksimandros’a göre, her şeyin iç içe geçtiği ve kendisinden türediği başlangıçtaki bu kütle apeirondur. Apeiron sonsuz, sınırsız ve belirsiz bir ana-maddedir. Tüm var olanların kendisinden meydana geldiği apeiron, aynı zamanda var olan her şeyin tekrar kendisine döneceği şeydir. Zıtlıkları bir arada barındırması apeironu tüm var olanların kaynağı yaptığı gibi tüm yok olanların da gideceği yer yapar.

Pythagorasçı felsefede madde yerine form, nitelik yerine nicelik, fizik yerine de matematik ön plana çıkmıştır. Buna göre, Pythagorasçılar bir şeyin kendisinden doğduğu ana-maddenin bilinmesiyle değil, şeyin maddi yapısının, yerine getirdiği işlevinin, yöneldiği amacının araştırılarak bilinebileceğini ileri sürerler.

Bir evrendeki her şeyin temeli olduğundan, sınırlı ve sınırsız çifti de tüm evrene saçılmıştır. Pythagorasçılar aynı zamanda evrendeki uyumu sağlayan on karşıt çift saptarlar: Sınırlı/sınırsız, tek/çift, bir/çok, sağ/sol, erkek/dişi, sükûnette olan/harekette olan, doğru/eğri, aydınlık/karanlık, iyi/kötü, kare/dikdörtgen. Bu kavram çiftlerinden ilk olarak anılanlar Pythagorasçılara göre yetkinliği ve düzeni; ikinci olarak sözü edilenler ise eksikliği ve düzensizliği ifade ederler.

Ksenophanes’in, çağının Tanrı anlayışının yol açtığı spekülasyonlara ilişkin iki temel eleştirisi bulunur. Bu eleştirilerden ilki antropomorfik (insan biçimci) Tanrı anlayışına, ikincisi ise çoktanrıcılığa yöneliktir. Dönemin din anlayışına yönelik bu türden eleştiriler, mitostan logosa geçişi işaret eden felsefenin, dinin eğilimlerini eleştirel bir gözle okuyabilecek kadar olgunluğa eriştiğinin de en açık göstergesidir.

Presokratik dönemde mitostan öte logos ön plana çıkmıştır. Ancak akıl ve gözlem bilginin kaynağı olarak görülmüş ve deneye yeterince önem verilmemiştir. Bu nedenle yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Mitos mitolojik yani doğa üstü olgularla doğanın açıklanmaya çalışılmasıdır. Logos ise anlamak ve bilmek anlamlarına gelmekte ve günümüz bilimsel düşüncesinin temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Maddenin yoktan var, vardan da yok olmaması yaklaşımı evrende gelişen olayları evrendeki olguları gözleyerek anlama ve açıklama isteğidir. Bu yaklaşıma göre bilgi sadece bilmek için üretilmektedir. Yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Tales’e göre sürekli değişimin arkasındaki temel madde sudur. Bu nedenle yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

Anaksimandros’a göre Arkhe sınırsız ve belirsiz olmalıdır ki zıtlıkları ve değişimi içerisinde barındırsın. Bu nedenle yanıt A seçeneğinde verilmiştir.