İLKÇAĞ FELSEFESİ - Deneme Sınavı - 4

lk sofist yaklaşık olarak milattan önce 490 ile 420 yılları arasında yaşamış olan Protagoras’tır.

Gorgias’ın meşhur önermeleri ile ifade etmek gerekirse: hiçbir şey yoktur, olsa da bilemezdik, bilsek de başkalarına aktaramazdık (Sprague, 1972, s. 42). Bu önermelere şöyle bir ilavede bulunmak da mümkün gözükmektedir: Bildiklerimizi başkasına aktarabilseydik bile, aktardığımız kişinin bizimle aynı fikre sahip olduğundan asla emin olamazdık.

Kallikles ise nomos ve physis arasındaki karşıtlığı daha açık ifadelerle teşhis etmekte ve tercihini physisten yana kullanmaktadır. Ona göre, kanunları toplumun çoğunluğunu teşkil eden zayıflar koymaktadır.

Sokrates, devlet'in inandığı tanrılara inanmayıp ve başka bir takım tanrılar getirmekle, dahası gençlerin ahlakını bozmakla suçlanmıştır. Kendisin bir “at sineğine benzettiği savunmasındaki boyun eğmeyen tavrı onu ölüme götürmüştür. Belki de sadece ona bir ders vermek isteyen düşmanlarını ölüm kararını imzalamak zorunda bırakmıştır. 

Doğru Cevap E'dir.

Sokrates’in yönteminde bilgiye ulaşmaya kapı aralayacak başlangıç eşiği “bilgisizlik bilinci”dir. Sokrates bunu“Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir” sözüyle ifade eder. Sokrates'in bunu yapmasındaki amaç, bilgisizliğe dair bir bilince sahip olmanın, bilgi edinmeye yönelik bir araştırma sürecine dahil olmanın ön koşulu  olduğunu göstermektir.

Doğru Cevap C'dir.

Ebelik ya da "doğurtma", Sokrates'in bilgi edinme yönteminin bir aşamasıdır. "Aporetik" ise bu yöntemin bir özelliğidir. Sokrates gerçek bilgiye ulaşmak için monoloğun aksine diyaloğu esas alır. 

Doğru Cevap B'dir.

Sokrates'e, insanları bir at sineği gibi uyararak erdemin ve mutluluğun peşinde koşmaya teşvik etme görevini veren ahlaki yol gösterici ve kılavuz rolünü oynayan tanrısal varlığın (kimilerine göre vicdan) ismi Daimon'dur.

Doğru Cevap A'dır.

Bilgi erdemdir; Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir; Sorgulanmamış bir hayat yaşanmaya değer olmayan bir hayattır; Kendini bil, sözleri Sokrates' aittir.  Bilgi güçtür sözü ise Sokrates'e ait değildir. 

Doğru Cevap E'dir.

Sokratesçi okullar arasında sayılan Megara okulunun kurucusu Eukleides'tir.

Sokratesçi okulların ortak özelliği ahlak felsefesini baş köşeye yerleştirmektir. 

Doğru Cevap C'dir.

Mümkün mertebe yoksul bir yaşa sürmeyi tercih eden Diogenes Sokratesçi okulllardan biri olan kinikler okulunun önde gelen isimlerinden biridir.

Doğru Cevap B'dir.

Sokratesçi bir okul olan Kirene okulunun diğer bir ismi Hedonist okuldur. 

Doğru Cevap A'dır.

Sokrates hep Sokrates olarak kalmayı seçmiş ve kendisine sadık kalmıştır. Ölümü bile dingin ve korkusuzca karşılamıştır.

Sokrates evrensel bir bilginin peşinden koşmayı tercih etmiştir. Öte yandan Sofistler için gerçek yoktur; bilgiye ulaşmak mümkün değildir.

Sokrates bilgisizlik bilincini bilgiye ulaşmada ilk adım olarak kabul etmiştir. Dolayısıyla, kullanmış olduğu felsefe yönteminde mutlak bir bilgiden yola çıkmamıştır.

Sokrates'e göre insan gerçekten mutlu olmak istiyorsa kendisiyle uyum içinde olmalıdır.

Kişiyi mutluluğa eriştirecek tek bilgi iyiye veya kötüye ya da neyin iyi ve neyin kötü olduğuna ilişkin bilgidir.

Sokrates'e göre bilgi erdemdir. Erdem olan bilgi iyi olmalıdır. İnsanı iyi kılmalıdır. İnsan yaşamını iyi bir yaşam haline getirmelidir.

Sokrates'in bir kölenin bile bilgiye kavuşabileceğini kabul etmesi, herkesin erdemli olabileceğine dair açık bir kanıttır.

Aristoteles, Sokrates öldükten sonra dünyaya gelmiştir.