İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ - Deneme Sınavı - 14

Farsça bir isim olan Afrâsyâb’ın Türkçe adının “Alp Er Tonga” olduğunu söylemektedirler.

Bilge Kadır Han’ın soy ağacı Afrâsyâb’a uzanmaktadır.

Tudun, Gök Türklerde hükümdar ailesine mensup olmayan ve tâbi ülkelerde vergi ve gümrük resimlerini kontrol eden idarecilere verilen bir unvandı.

Türk boylarından biri olan Karluklar, VII. yüzyılın başlarında tarih sahnesine çıktıklarında Altayların batısında Beşbalık’ın kuzey batısında, Kara İrtiş ırmağı kenarında To-ta-ling’de yani, Zaysan-Urungu-Alagöl üçgeni içinde yaşıyorlardı.

Mâverâünnehr: Arapça bir terkip olan kelime, “nehir ötesi” anlamına gelir ve burada “Ceyhun nehri ötesi” anlamında kullanılmıştır.

XI. yüzyılda yaşayan Gazneli tarihçi Gerdîzî de Karlukların “Yabguluk”tan “Hakanlık”a yükselişleriyle ilgili efsanevî bir rivayeti eserine kaydetmiştir;

Avfî ve el-Mervezî’ye göre, devleti kuran Karlukların dokuz boydan oluşan birliğinden üçünü Çiğiller temsil etmekte idi. Nitekim, Kâşgarlı Mahmud, “Çiğil, Türklerden üç oymağın adıdır” diyerek, her iki müellifi de doğrulamaktadır

Şerefüzzamân el-Mervezî, Tuhsîleri Karlukların dokuz boyundan biri olarak kaydetmiştir.

Gerdîzî’ye göre, Neviket ve Penciket taraflarında sekizbin adamın (atlı) çıktığı bir dağın sol tarafında bulunan üç dağın yanında yer alan Hûtkiyâl dağına bir fersah uzaklıkta ve beş bin adamın (atlı) çıktığı bir yer vardı ki, başkanına “Yağlîlâ” denirdi.

753-756 yılları arasında dikildiği tahmin edilen Uygurlara ait Taryat (Terhin) kitabesinde Yağmalar, bir topluluk adı olarak yazılmıştır.

Nihavend zaferi. Cevap Adır.

Büyük zap suyunun fethi. Cevap B'dir.

Sistanın fethi. Cevap A'dır.

İdil Bulgar devleti. Cevap E'dir.

Hazarlar. Cevap A'dır.

İslamı ilk kabul eden Türk Devleti Karahanlılar'dır.

Gazneliler. Cevap D'dir.

Gazneliler. Cevap A'dır.

Karahanlılar. Cevap B'dir.

İdil bulgar devleti. Cevap E'dir.