İLK DÖNEM İSLAM TARİHİ

Hz. Osman, on iki yıl halifelik yapmıştır. Tarihçiler, onun halifelik
dönemini, “birinci altı yıl” ve “ikinci altı yıl” olmak üzere, farklı iki döneme
ayırmışlardır. Birinci altı yıl, ülkede huzur ve sükûnun hâkim olduğu,
müslümanlar arasında birlik ve beraberliğin devam ettiği Sükûnet Dönemi
(24-30/644-650) olarak tanımlanır.

Hz. Osman hanımı Rukıyye’nin hastalığı sebebiyle Bedir Savaşı’na katılamadı. Çünkü Hz. Peygamber, onun hasta kızının başında kalmasını istemişti. Savaştan sonra onu da Bedir’e katılanlardan sayarak ganimetten hisse verdi.

Abdurrahman b. Avf, üyelerden birinin halife adaylığından feragat ederek, en çok istenen üyeyi tesbit edip onu halife seçmek üzere hakemlik yapmasını teklif etti. Diğer dört aday bu teklifi kabul etmeyince, razı oldukları takdirde, kendisinin halife seçilme hakkından vazgeçerek, hakemlik görevini üstlenebileceğini söyledi.

“Zâtü’s-savârî” adı verilen bu zaferle Bizans’ın Doğu Akdeniz’deki  hâkimiyeti sona erdirildi. Hulefâ-yi Râşidîn döneminin en büyük deniz savaşı olan bu savaşın 31 (652) veya 34 (655) yılında yapıldığını bildiren rivayetler
aktarılmıştır.

Hz. Osman'ın mushafı çoğaltması büyük takdirle karşılandı. Hz.Osman'ın yaptığı işi onaylayanların başında Hz. Ali geliyordu.

Seyf b. Ömer’in rivayetlerinin özeti ise, fitneyi körükleyen gizli bir el vardır. Bu el, müslümanları bölmeye çalışan Abdullah b. Sebe’dir.

Hz. Osman Kureyş’in en önemli iki kolundan biri olan Beni Ümeyye’ye mensuptur.

Hz. Osman ve bazı sahâbîlerle onun arasında önemli tartışmalar oldu. Bütün bunların sonunda, uyarılarından bir sonuç alamayan Ebû Zer el-Gifârî, Medine’den ayrılmak için izin istedi ve  kendi isteğiyle Hz. Osman tarafından Rebeze’ye gönderildi. Ancak bazı rivayetlerde onun zorla gönderildiği de söylenmektedir.

Hz. Osman ve valilerine karşı ilk ciddi muhalefet, daha ziyade kabilecilik temelinde olmak üzere Kûfe’de ortaya çıktı.

Muâviye b. Ebû Süfyân, halifeliği zamanında onun kabrinin bulunduğu yeri Cennetü’l-Baki’ içine aldırdı.

Peygamberin iki kızıyla evlenmesi nedeniyle bu lakab kendisine verilmiştir.

Hz. Osman Zatu'r-Rika ve Zuemer gazvelerine katılmamıştır.

Dımaşk valisi Muâviye b. Ebû Süfyân, Kıbrıs’ın fethi için Hz. Ömer’den izin istemiş, ancak denizin durumu hakkında Mısır valisi Amr b. Âs’tan rapor isteyen halife, müslüman askerleri tehlikeye atmamak için deniz seferine izin vermemişti. Hz. Osman zamanında Suriye genel valiliğine atanan Muâviye, yeni halifeden bu izni almayı başardı. Hz. Osman, sahillerin askerle takviye edilmesi ve hiç kimsenin sefere zorlanmayıp yalnız gönüllülerin katılması şartıyla Kıbrıs fethine çıkılmasına izin vermişti.

Hz. Osman, Rûme kuyusunu kendi parasıyla satın alıp Müslümanlara hibe etmesi ve yine Tebük ordusunu donatmadaki birinciliği dolayısıyla da ayrıca cenneti hak etmiştir.

Kıbrıs dışındaki fetihler Hz. Ömer döneminde gerçekleşmiştir.

Halep Hz. Ömer zamanında fethedilmiştir.

Hz. Osman hanımı Rukıyye’nin hastalığı sebebiyle Bedir Savaşı’na katılamadı. Çünkü Hz. Peygamber, onun hasta kızının başında kalmasını istemişti. Savaştan sonra onu da Bedir’e katılanlardan sayarak ganimetten hisse verdi. Hz. Rukıyye, Bedir zaferi müjdesinin Medine’ye ulaştığı gün vefat etti.

Gayri müslimlere yönelik aşırı yaptırımlara gitmesi gibi bir durum söz konusu olmamıştır.

Hz. Osman ilk iki halifenin Medine'ye girmesine izin vermemelerine rağmen amcası Hakem b. Ebu'l As'ı Medine'ye geri çağırmıştır. ayrıca ona yüzbin dirhem verdi. Onu çağırmasının yanlış olduğu söylenince de Hz. Peygamber hayatta iken, amcasının geri getirilmesi konusunda ondan söz aldığını ileri sürdü.

Ebu zer el Gifari Rebezeye sürülmüştür