İLETİŞİM SOSYOLOJİSİ

Sosyal sermaye Bourdieu’nün ifadesiyle sosyal sermaye, mevcut ya da potansiyel bir takım kaynakların ve olanakların, karşılıklı olarak birbirlerini tanıyan, yakın ilişki halinde olan kişiler arasındaki kurumsallaşmış, dayanıklı ağlara bağlı olarak kümelenmesidir. Doğru cevap A'dır.

Ülkelerin politik sınırları içerisinde yer alan farklı etnik kimliklerden, belirli bir coğrafyanın kültürel varlıklarından, ilk yerleşimcilerinden, yerlilerinden oluşan “dördüncü dünya”. İlk kez bir Kızılderili kabile şefi olan George Manuel tarafından 1970’li yıllarda kullanılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Çağdaş küreselleşme tartışmalarında sıklıkla göndermede bulunulan “küresel köy” kavramını alanyazına kazandıran Marshall McLuhan'dır. Doğru cevap B'dir.

1990’lı yılların başında ilk kez kullanılmaya başlayan mobil telefon teknolojisi, başlangıçta İnternet’in gelişim çizgisiyle ile benzer bir eğilim izliyordu. Ancak 2000’li yıllara gelindiğinde mobil telefonun yayılım hızı, dünya ölçeğinde İnternet’in iki katına erişti. 1995-2005 yılları arasında Internet’e ve mobil telefona erişim oranlarına bakıldığında başlangıçta birbirlerine son derece yakın olan iki değerin, zamanla mobil telefon lehine hızla arttığını görmek mümkün. Nitekim bugün İnternet’e erişimin olmadığı coğrafyalarda bile mobil telefon kullanımıyla karşılaşabiliyoruz. Doğru cevap C'dir.

Genel olarak, varsıllar ile yoksullar, gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler, beyazlar ile siyahlar, erkekler ile kadınlar, gençler ile yaşlılar, kentliler ile kırsal kesimde yaşayanlar, fiziksel olarak yeterli olanlar ile engelliler, İngilizce konuşanlar ile diğer dilleri konuşanlar arasında, yeni bilgi ve iletişim teknolojilerine ulaşımda ve bu teknolojilerin etkili kullanımında ortaya çıkan farklılıklar ve uçurumlar, dijital uçurum (ya da dijital bölünme) kavramıyla karşılanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Telefonun icat edildiği 1876 yılından bu yana, insanın uzak mesafelerle, sözlü olarak ve eşzamanlı iletişime geçebilme tutkusu artarak sürdü. Doğru cevap C'dir.

Teknolojik belirlenimci yaklaşıma karşı çıkarak, teknolojik bir yeniliğin üretim sürecinde pek çok teknoloji dışı etkenin belirleyici olduğunu ileri sürüyorlar. Teknolojinin toplumsal şekillenmesi (social shaping of technology) olarak adlandırılan bu yaklaşıma göre, herhangi bir teknoloji, onun üretilmesini ve geliştirilmesini sağlayan bir dizi toplumsal, kurumsal, ekonomik ve kültürel seçimden bağımsız düşünülemez. Doğru cevap A'dır.

MacKenzie ve Wacjman (1999) gibi araştırmacılar da teknolojinin doğrusal bir gelişim çizgisi izlediğini ileri süren görüşlere ve teknolojik belirlenimci yaklaşıma karşı çıkarak, teknolojik bir yeniliğin üretim sürecinde pek çok teknoloji dışı etkenin belirleyici olduğunu ileri sürüyorlar.Doğru cevap E'dir.

Apparatgeist kuramı, mobil teknolojiler ve toplumsal etkileri üzerine çalışmalarıyla bilinen Katz ve Aakhus, aracın, yalnızca o teknolojinin tasarımını değil, aynı zamanda bu teknolojiyi kullanan, kullanmayan ve karşı olanları da etkileyen evrensel bir ruhu olduğunu ileri sürer. Doğru cevap B'dir.

Raymond Wiliams

Yukarıda tanımı verilen terim dijital uçurumdur. Doğru cevap A'dır.