İLETİŞİM SOSYOLOJİSİ

Genel olarak, varsıllar ile yoksullar, gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler, beyazlar ile siyahlar, erkekler ile kadınlar, gençler ile yaşlılar, kentliler ile kırsal kesimde yaşayanlar, fiziksel olarak yeterli olanlar ile engelliler arasında, yeni bilgi ve iletişim teknolojilerine ulaşımda ve bu teknolojilerin etkili kullanımında ortaya çıkan farklılıklar ve uçurumlar, dijital uçurum (ya da dijital bölünme) kavramıyla karşılanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

İletişim teknolojileri alanında yaşanan gelişmeleri toplumsal örgütlenmenin ve dönüşümün başat değişkeni olarak tanımlayan kuramcılardan Harold Innis, Marshall McLuhan, Walter Ong, Joshua Meyrowitz, Neil Postman ya da Manuel Castells gibi isimler olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Sosyal sermaye, mevcut ya da potansiyel bir takım kaynakların ve olanakların, karşılıklı olarak birbirlerini tanıyan, yakın ilişki halinde olan kişiler arasındaki kurumsallaşmış, dayanıklı ağlara bağlı olarak kümelenmesidir. Doğru cevap C'dir.

Geleneksel iletişim araçlarının tek yönlü iletişim anlayışı karşısında,mobil iletişim etkileşimli, gerçek-zaman ilkesine göre çalışan, fiziksel mekândan bağımsız, kişiler/gruplar arası yatay bir iletişim biçimini öne çıkarır. Doğru cevap E'dir.

Telefonun icat edildiği 1876 yılından bu yana, insanın uzak mesafelerle, sözlü olarak ve eşzamanlı iletişime geçebilme tutkusu artarak sürdü. Doğru cevap B'dir.

Kısa zamanda pek çok ülkede günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçasına dönüşen mobil telefonlar, sosyo-ekonomik statü göstergeleriyle açıklanması güç bir kullanım oranına erişti. Bir başka ifadeyle, yalnızca toplumun üst ekonomik kesimlerinde ya da gelişmiş kapitalist ülkelerde değil, mutlak ve göreli yoksulluk ölçütleri açısından en yoksul kesimlerde ve dünya üzerinde gelişmişlik listesinin en altında yer alan ülkelerde de mobil telefon kullanımı beklenmedik bir artış gösterdi. Doğru cevap B'dir.

Dünya Bankası tarafından yayımlanan 2009 yılı sonuçlarına göre mobil telefon sahipliğinde Çin, Hindistan, Endonezya, Pakistan, Vietnam, Tayland gibi ülkeleri içine alan Asya kıtası lider konumda bulunuyor. Doğru cevap C'dir.

Geniş bant (broadband), diğer telekomünikasyon araçlarına ve sinyal türlerine göre frekansların daha geniş bir bant üzerinden taşındığı, bu nedenle aynı sürede  daha fazla bilginin/enformasyonun iletilebilmesine olanak tanıyan sistemlerdir.

Devlet Planlama Teşkilatı 2011 verilerine göre Türkiye’de bilgisayar kullananlar arasında 16-24 yaş arası gençler, %67,7 gibi yüksek bir oranla en geniş kesimi oluşturuyor.Doğru cevap C'dir.

Ülkelerin politik sınırları içerisinde yer alan farklı etnik kimliklerden belirli bir coğrafyanın kültürel varlıklarından, ilk yerleşimcilerinden, yerlilerinden oluşan kesime “dördüncü dünya" adını verilmiştir. Doğru cevap D'dir.

İnsanın iletişim teknolojileriyle kurduğu ilişkiye dair radikal görüşleriyle bilinen Kanada’lı araştırmacı Marshall McLuhan (1911-1980), çok sayıda önemli çalışmaya imza attı. Kuramcı “Araç mesajın kendisidir” mottosuyla bilinen yaklaşımını, ilk baskısı 1964 yılında yapılan Understanding Media (Medyayı Anlamak) kitabında geliştirmiştir.

GSM, Groupe Spécial Mobile’in kısaltmasıdır. GSM, Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü tarafından analog telefonlardan dijital telefon teknolojisine geçişte standartlaşmayı sağlamak amacıyla üretilen, ortak ölçütlere dayalı bir sistemdir.

Bourdieu’nün ifadesiyle sosyal sermaye, mevcut ya da potansiyel bir takım kaynakların ve olanakların, karşılıklı olarak birbirlerini tanıyan, yakın ilişki halinde olan kişiler arasındaki kurumsallaşmış, dayanıklı ağlara bağlı olarak kümelenmesidir.

Apparatgeist kuramı: Mobil teknolojiler ve toplumsal etkileri üzerine çalışmalarıyla bilinen Katz ve Aakhus, aracın, yalnızca o teknolojinin tasarımını değil, aynı zamanda bu teknolojiyi kullanan, kullanmayan ve karşı olanları da etkileyen evrensel bir ruhu olduğunu ileri sürer.

Dijital teknolojilere erişimde farklı gruplar, toplumlar ve bölgeler arasında kendini gösteren dijital uçurum, yalnızca sabit telefon hatlarında ve mobil telefon teknolojilerinde değil, intenet temelli teknolojilerde de ciddi bir gerileme gösterdi.

Diğer telekomünikasyon araçlarına ve sinyal türlerine göre frekansların daha geniş bir bant üzerinden taşındığı, bu nedenle aynı sürede daha fazla bilginin/enformasyonun iletilebilmesine olanak tanıyan sistemler, geniş bant olarak adlandırılır.

Katz’e göre 2000’li yıllar, etkileşimli iletişim teknolojilerinin giderek ağırlık kazandığı mobil telefon, e-posta, SMS, Facebook, Twitter, MySpace gibi hizmetlerin yaygınlaştığı yıllardır.  Bu teknolojilere olan ilginin boyutları, günlük ya da profesyonel yaşamda ve sosyal ilişkilerimizde giderek artan vazgeçilmezliği göz önüne alındığında,  söz konusu  teknolojilerin yeni bir yakınlık/samimiyet tanımı ve kurgusu inşa ettiğini, toplumsal birlikteliği zayıflatmak bir yana, teşvik ettiğini söylemektedir.

Hizmet ücretlendirmesi, CDMA, TDMA, GSM gibi farklı işletim standartları arasında iletişimi sağlayacak teknik olanakların yetersiz olması gibi endüstriyel etkenler, MİT’nin yayılımını etkileyebilir.

Kavram, totaliter rejimlerin pek çok farklı baskı aygıtını ve control mekanizmasını kullanarak, yurttaşları üzerinde sınırsız bir iktidar kurduğu; çevresel koşulların ve insani değerlerin çöküntüye uğradığı, hastalıklı bir toplum ya da yer tahayyülüne karşılık gelir. İlk kez İngiliz filozof John Stuart Mill tarafından kullanılan distopya, ütopya kavramının karşıtıdır.

Bilgisel Ekonomi (Informational economy): Endüstriyel kapitalizmden farklı olarak firmaların, ülke  lerin ve bölgelerin üretim ve rekabet gücünün bilgiye, bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkin kullanımına, depolanmasına, işlenmesine ve yönetimine bağlı olduğu, küresel enformasyon akışına sıkı sıkıya bağlı ekonomik sistemlerdir.